H2, paragraaf 3: België getroffen, Nederland neutraal

• Geschiedenis
• Middelbare school
• vmbo t
• Leerjaar 4

 

De Eerste Wereldoorlog

§2.2 De loopgravenoorlog (vervolg)  

§2.3: België getroffen en NL neutraal 

Deze les 

• Vervolg §2.2: de loopgravenoorlog 
• Opdracht §2.3, hoort alvast bij weektaak week 3:
  België getroffen en Nederland neutraal 
• Huiswerk voor dinsdag 
  - weektaak week 2 
  - opdracht §2.3, hoort alvast bij weektaak 3. 

De Eerste Wereldoorlog

§2.2 de loopgravenoorlog (vervolg)

Wat was het doel van het Von Schlieffenplan?

1. Zorgen dat de tegenstanders van Duitsland in een tweefrontenoorlog terechtkwamen
2. Zorgen dat Duitsland in een tweefrontenoorlog terechtkwam
3. Voorkomen dat de tegenstanders van Duitsland in een tweefrontenoorlog terechtkwamen
4. Voorkomen dat Duitsland in een tweefrontenoorlog terechtkwam

Wat is militarisme?

1. Trots zijn op alles wat met het leger te maken heeft.
2. Trots zijn op je eigen land/volk.
3. Extreme haat vertonen tegenover het leger van een ander land.

Wat is modern imperialisme?

1. Een machtsstrijd tussen Engeland en Frankrijk
2. Veel kolonies stichten in Afrika en Azie
3. Veel grond veroveren en besturen in Afrika en Azie
4. Veel handelen met kolonies

Waarom was de Eerste Wereldoorlog een moderne oorlog?

1. Er werden nieuwe wapens gebruikt.
2. Er werden loopgraven gegraven.
3. De soldaten schoten op elkaar.
4. Meerdere landen waren erbij betrokken.

Totale oorlog

De Eerste Wereldoorlog was een totale oorlog:

• Fabrieken moesten produceren voor de oorlog
  
• Vrouwen namen banen van mannen over
• Artsen en verpleegkundigen helpen aan het front

Waarom een wereldoorlog?

Gevochten in (voormalig) Ottomaanse Rijk en Europese koloniën Afrika en Azië. 

Keerpuntjaar 1917

Oostfront 

Russische leger verloor veel gebied

Duitse leger was sterker

Het volk komt in opstand: Russische Revolutie
Gevolg: Rusland trekt zich terug uit oorlog     

meer info hierover in paragraaf 2.4 

Russische Revolutie

1917

De tsaar (keizer) van Rusland, Nicolaas II, wordt afgezet

door de Communisten onder leiding van Lenin

Vrede met Duitsland

Nieuwe leider van Rusland, Lenin komt op voor gewone volk:

alle grond aan de boeren

alle fabrieken aan de arbeiders.
hij sluit:

De Verenigde Staten 

raken betrokken bij de oorlog april 1917

Oorzaken

• Het liefst zouden de Amerikanen niets met deze 'Europese' oorlog te maken willen hebben, maar...

• ...inmiddels is het 8e Amerikaanse schip door de Duitsers getorpedeerd...

• ...Amerika moest nu wel terugvechten en bracht tienduizenden frisse soldaten en heel veel nieuwe wapens naar Europa.

Hoewel de Amerikanen pas vanaf augustus 1918 meevechten,

betekent de enorme hoeveelheid nieuwe soldaten en wapens

de doorslag. Hier konden de uitgeputte Duitse soldaten niet tegenop.

§2.3 België getroffen, NL neutraal 

Leerdoelen 

• Hoe verliep de Eerste Wereldoorlog in België?
• Wat merkte Nederland van de oorlog?
• Hoe werden Belgische vluchtelingen opgevangen in NL?

4 aug 1914 

België aangevallen door Dui

Verzette zich hevig 

Stukje (bij kust) hele oorlog in bezit.
(deel van het land onder water gezet)

Gevolg Duitse bezetting België

• Hevig Belgisch verzet, Duitsers sloegen hard terug naar burgerbevolking
• Loopgraven lagen deels in België
• Grote schade aan steden en industrie
• Duitsers namen alles in beslag: voedsel,  vervoersmiddelen, fabrieken, machines
• Grote schaarste: weinig kolen, kleding, eten. 
• Grote vluchtelingenstroom naar Nederland

WO1: Nederland Neutraal

• Neutraal betekent dat je geen partij kiest

• Voor een handelsland als Nederland lastig: je handelt immers met beide partijen.
  
  
• Regering wil absoluut geen partij kiezen --> neutraliteit bewaken

Mobilisatie

1914

• Hoewel Nederland neutraal was, mobiliseerde het leger toch: 
• (ook België had zich immers neutraal verklaard, maar was toch aangevallen!)

Gevolgen van 

de Eerste Wereldoorlog 

voor Nederland

Economisch:
in het begin ging de handel goed.  Handel met alle landen, geen concurrentie.
 

Maar uiteindelijk kreeg Nederland te maken met handelsbelemmeringen ( mijnen, onbeperkte duikbotenoorlog, aanvallen)
 

--> geen handel = geen winst, maar ook geen grondstoffen bijv.

Gevolg: werkeloosheid, voedselschaarste -> smokkel en zwarte handel werd aantrekkelijk.
 

De Nederland overheid besloot het volgende:

• Boeren moesten graan/peulvruchten verbouwen, de producten moesten worden verbouwd tegen vaste prijzen
  
• Distributiesysteem:  bonkaarten, verdeling goederen.
  

Belgische vluchtelingen

• Nederland nam rond de 1 miljoen vluchtelingen uit België op.
  
  

• Belgische soldaten werden, net als soldaten uit andere landen, ontwapend en gevangen gezet

Dodendraad

• Door Duitsers aangelegd tussen België en Nederland

• Voorkomen dat geallieerde soldaten, Duitse deserteurs, spionnen of oorlogsvrijwilligers naar of van België konden reizen

Contact met de Dodendraad, waarop 2000 volt stond, betekende dood door elektrocutie...

...daarom bedachten smokkelaars allerlei manieren om de draden niet aan te raken.