Les 1. Wereldgodsdiensten

• Geschiedenis
• Middelbare school
• vmbo t
• Leerjaar 2

Geloof

Is er iemand gelovig?

Leerdoelen:

- je kunt uitleggen welke monotheistische     

     godsdiensten er zijn. 

- Aan het eind van deze les kun je uitleggen wat het  Christendom, Jodendom en Islam inhoudt en waarom het Christendom zo belangrijk is geworden. 

- Je kent enkele overeenkomsten en verschillen tussen deze wereldreligies. 

-  

Wat hebben deze afbeeldingen met elkaar gemeen?

Wereldgodsdiensten

• Jodendom
• Christendom
• Islam

Koninkrijk?

De stadstaat Rome is ooit een koninkrijk geweest,

hoewel daar erg weinig over bekend is.

En of het verhaal van Romulus en Remus waar is....?

In 117 na Christus was het Romeinse Rijk op zijn grootst. 

In 63 v. Chr. veroverden de Romeinen de streek Palestina. Hier woonden vooral joden. Zij geloven in één god. Dit heet: monotheïsme (monos=enkel, theos=god).

De joden geloofden dat een verlosser hen zou bevrijden van al het kwaad, dus misschien ook wel van de Romeinen.

Romeinen geloven in meerdere goden. Dit heet: polytheïsme (poly=meer, theos=god). Overwonnen volken mogen hun eigen goden houden, zolang ze de belangrijkste Romeinse goden ook vereren. De Romeinen nemen op hun beurt ook weer Goden van andere volken over.

Wat zie je hier?

Vraag de leerlingen of ze deze voorwerpen herkennen. (Je kan inzoomen op de afbeeldingen.)

Torarol: Vertel leerlingen dat zij op deze afbeelding een belangrijke tekst zien die hoort bij het Jodendom. Wie weet hoe deze rol (of dit boek) heet? In welke taal is het geschreven?

Antwoord: Het is een Tora; het is geschreven in het Hebreeuws.

Vertel eventueel meer over de Torarol: De Tora is het eerste deel van de Hebreeuwse bijbel (ook wel bekend als het Oude Testament). In de Tora staan verhalen en leefregels. De verhalen gaan over hoe de wereld is geschapen, wie de eerste mensen waren en hoe het Joodse volk is ontstaan. De Hebreeuwse tekst van de Tora is met de hand geschreven op een rol perkament. Dit lijkt op papier maar het is gemaakt van dierenhuid. Twee houten stokken houden het begin en het einde van de rol vast. Als een Torarol helemaal openligt, is hij wel zestien meter lang. In de synagoge wordt de Tora in een speciale kast bewaard.

Keppel: Vraag of iemand weet hoe dit voorwerp heet.

Antwoord: Vertel de leerlingen dat dit 'keppels' zijn. Dit is het hoofddeksel, waarmee Joodse mannen (en soms nu ook vrouwen) hun hoofd bedekken, om een onderscheid te maken tussen het aardse en het hogere.

Vertel eventueel meer: Bij bepaalde gelegenheden, zoals het bestuderen van heilige teksten en het bezoeken van de synagoge en van begraafplaatsen is het dragen een hoofdbedekking verplicht. Daarbuiten is het een persoonlijke keuze, net als de kleur, vorm en materiaal van de keppel, pet of hoed.

Bagel (Een recept dat met de migratie van Pools-Joodse bakkers in Amerika terecht kwam.)

Sportvaantje: Gymnastiekprijs, van de Joodse sportvereniging Maccabi uit 1960.

Vraag wat deze objecten vertellen.

Waar denk jij aan bij het woord Jood?

Geschiedenis Jodendom

Abraham was vanuit Mesopotamië naar Palestina gekomen om als nomade vee te drijven. Zijn kleinzoon Jakob kreeg twaalf kinderen.  Door een hongersnood waren zij gedwongen om naar Egypte af te reizen. Daar groeide zij uit tot een groot volk. Omdat de farao hen zwaar werk liet doen,

vluchtten ze uit Egypte. Onder leiding van Mozes ontsnapte het volk en kwamen ze uiteindelijk weer terug in Palestina.

Jodendom

• Is monotheïstisch en gelooft dus in een God. 
• 1000 v. onze jaartelling vertrek vanuit Egypte naar Judea. 
• Tenach, De bijbel van de Joden.
• Het oude testament zijn de verhalen uit de Tenach. 
• Nieuwe testament staat in de bijbel en gaat over Jezus.
• Judea (nu Israël en Palestina)

. Jodendom is het oudste geloof ter wereld. 

. Door de verovering van de Romeinen werd het een vazalkoninkrijk. een rijk wat niet meer zelfstandig is. 

. Joden komen in opstand maar werden neergeslagen door de Romeinen. 

. In Jeruzalem was geen tempel dus werd deze gebouwd dit heet een synagoge.

. Iemand die de joodse wetten kent is een rabbijn. 

. Later gingen de joden verspreid over de wereld leven. Dit noemen we een diaspora. 

Herken je dit ook?

De vissen staan voor het Christendom.

Ontstaan Christendom

Rond het jaar 30 van onze jaartelling predikte Jezus, de leider van een joodse

sekte, over zijn ideeën in het huidige Syrië. Hij wordt gezien als de

verlosser die het joodse volk zou verlossen van de onderdrukking van door

de romeinen. Omdat zijn ideeën te veel afweken van de joodse regels

werd hij een verrader van het geloof. De joodse tempeldienaren gaven

Jezus aan bij het gezag, waarna hij werd gekruisigd.

Heeft Jezus echt bestaan?

• Historici denken van wel, al zijn er geen geschreven bronnen. 
• Ook de Romeinen hebben niets opgeschreven over deze persoon. 
• Alles wat wij van hem weten is (ongeveer 50 jaar) later opgeschreven, bijvoorbeeld in de Bijbel (Nieuwe Testament).
  

Wat weet jij al over
moslims/de Islam?

De opkomst van de islam

Ontstaan van de islam

Islam, wat betekent onderwerping (aan God)

Mensen die geloven zijn moslims, wat betekent ‘iemand die zich onderwerpt’

 Allah, wat ‘(dé) God’ betekent. Mensen zeggen dus niet God maar Allah.

1/5 van de wereld gelooft in Allah.

.

Ontstaan Islam

In de 7e eeuw van onze jaartelling ontstond de islam. Voor moslims is de koran het belangrijkste boek. Hierin staan veel dezelfde dingen als in de boeken van de joden en christenen. In de koran wordt geschreven over Mohammed. Moslims geloven dat een engel zich openbaarde aan Mohammed. Daardoor werd hij als profeet gezien. Ook Jezus

was in de islam een profeet.

de Koran is een boek wat wordt gelezen door moslims. Deze heeft Mohammed laten schrijven rond het jaar 600.

Mohammed is volgens de moslims de laatste profeet.  Een profeet is iemand die namens God boodschappen doorgeeft.

Aya Sophia (Istanboel)

Christelijke, Byzantijnse kathedraal  van 537 tot 1453

De rotskoepel (Jeruzalem)

Gebouwd tussen 688-692

Overeenkomsten en verschillen?

Ga met een klasgenoot in gesprek:

1) Welk nut kan bidden hebben denk je?

2) Bespreek met elkaar: 

• Bid jij soms? Waarom wel / niet? 
• Wanneer? Waar? Hoe vaak? 
• Welk effect heeft bidden (of als je niet bidt: stilte) op jou? 

3) Ken je iemand van wie het gebed al eens uitkwam? 

4)  Zou het zin hebben om te bidden als je niet in een God gelooft? 

Check leerdoel

Heb jij de leerdoelen gehaald?

Beantwoord de volgende vragen!

Welke monotheïstische religies zijn er?

Wat is verschil tussen Christendom en Jodendom?