Powercollege 17_ Russische Revolutie en de planeconomie (G)

Powercollege 17 
Russische Revolutie en de planeconomie
1 / 18
volgende
Slide 1: Tekstslide
MaatschappijwetenschappenMiddelbare schoolvmbo k, g, t, mavo, havo, vwoLeerjaar 2

In deze les zitten 18 slides, met interactieve quizzen en tekstslides.

time-iconLesduur is: 30 min

Onderdelen in deze les

Powercollege 17 
Russische Revolutie en de planeconomie

Slide 1 - Tekstslide

Leerdoelen:
  • Ik weet hoe de Sovjet-Unie is ontstaan.
  • Ik weet wat het verschil tussen een vrijemarkt en planeconomie is.
  • Ik weet waarom een planeconomie niet goed werkte. 


Slide 2 - Tekstslide

Welk land verloor in 1917 de Eerste Wereldoorlog?

Slide 3 - Open vraag

Rusland in 1917
  • Sloot vrede met Duitsland. Zij gaven zich gewonnen.
  • Rusland had namelijk hele grote verliezen geleden en het ging slecht met de economie van Rusland.
  • Dit leidde tot hongersnood en een tekort aan brandstof. 
  • Rusland werd tot 1917 geleid door een Tsaar. In 1917 werd deze Tsaar afgezet en hij werd met zijn hele familie vermoord. 
  • Daarna kwam er een nieuwe regering. Deze regering sloot de vrede met Duitsland.  

Slide 4 - Tekstslide

Door vrede te sluiten:
  • Leek de nieuwe Russische regering gelijk zwak.
  • Er was veel onrust en er was strijd over hoe het land geleid moest worden.
In deze strijd waren er twee kanten.
  • de Witten
  • de Roden

Slide 5 - Tekstslide

De Witten
  • Waren in 1917 de baas over het land
  • Zij  bestonden voornamelijk uit rijke boeren en de adellijke bevolking. 
  • Zij wouden dat de economie voornamelijk een vrijemarkteconomie werd.

Slide 6 - Tekstslide

Vrijemarkteconomie
  • Een economie waarbij de overheid bedrijven hun gang laten gaan en er geen regels zijn voor bedrijven.
  • Bedrijven zijn van burgers en niet van de overheid
  • Er is in zo'n economie geen minimumloon of arbeidsrechten
  • Een echt 100% pure vrije economie bestaat niet. 

Slide 7 - Tekstslide

De Roden:
  • Bestond uit voornamelijk arbeiders en arme boeren.
  • De rode beweging waren aanhangers van Lenin en noemden. zichzelf communisten. Zij wouden dat iedereen evenveel ging verdienen.
  • Zij waren daarom voor een planeconomie.

Slide 8 - Tekstslide

Planeconomie
  • Een economie waarbij alle bedrijven van de overheid zijn.
  • De overheid bepaalt hoeveel producten er per jaar gemaakt worden.
  • Ook bepaald de overheid het salaris dat betaald wordt en hoeveel dagen vakantie iedereen kreeg. 
  • Hier is geen concurrentie tussen bedrijven mogelijk. 

Slide 9 - Tekstslide

Wie zou de Russische burgeroorlog hebben gewonnen? Kies uit witten of roden

Slide 10 - Open vraag

De Burgeroorlog in Rusland van 1917 tot 1922 
  • Duurde 5 jaar en de rode beweging won!
  • Vanaf 1922 een planeconomie ingevoerd en gebruikt.

De rode beweging won de oorlog ondanks dat zij vrij zwak begonnen in 1917 door:

  • Generaal Trotski die een slecht leger omtoverde in een goed georganiseerd leger.
  • Een slechte samenwerking tussen de leiders van de witte beweging.

Slide 11 - Tekstslide

Probleem 1 bij een planeconomie:
  • De Russische bevolking heeft weinig motivatie om goed, slim en effectief te werken. 
  • Ze kregen daar namelijk niks extra's als ze harder, slimmer of beter werkten. 
  • Dit zorgde voor slechte producten en er werden relatief weinig producten per jaar gemaakt.

Een vrijemarkt heeft dit nadeel niet.

Slide 12 - Tekstslide

Een vrijemarkt heeft dit nadeel niet omdat:
  • Op het moment dat een bedrijf in bijvoorbeeld Nederland goed, slim en effectief werkt, maakt dit bedrijf meer winst. 
  • Deze winst mag de eigenaar van het bedrijf houden. 
  • Dit motiveert de eigenaar van het bedrijf om het bedrijf zo goed mogelijk te leiden. 

Slide 13 - Tekstslide

Probleem 2 bij een planeconomie:
  • Door een planeconomie te gebruiken waren er veel tekorten voor bepaalde producten. 
  • In de Sovjet-Unie zijn er heel veel mensen verhongerd, omdat er te weinig eten was gemaakt in bepaalde jaren.  
  • Dit soort inschattingsfouten waarbij de Sovjet-Unie niet goed inschatte hoeveel producten het land elk jaar nodig had, gebeurde vaak. 

Dit probleem gebeurt bij een vrije-markt economie bijna nooit.

Slide 14 - Tekstslide

Een vrijemarkt heeft dit nadeel niet omdat:
  • Bedrijven in een vrijemarkteconomie proberen zoveel mogelijk producten te maken.
                    --> Meer winst
  • Als je meer spullen verkoopt verdien je ook meer geld.
  • Prachtig allemaal!

Bij vrijemarkteconomie winst voor de eigenaar.
  • Motivatie

Slide 15 - Tekstslide

Planeconomie in rest van de wereld:
  • In veel andere landen hebben ze ook een planeconomie geprobeerd. Bijvoorbeeld Vietnam, China en Cuba
  • Hier zijn al deze landen mee gestopt omdat een planeconomie voor deze landen ook niet werkte.
  • Alleen Noord-Korea heeft nog een planeconomie.

Slide 16 - Tekstslide

Welke type economie gebruiken wij in Nederland? Kies uit planeconomie, vrijemarkteconomie of sociale markteconomie.

Slide 17 - Open vraag

Sociale markteconomie:
  •  Een mix van planeconomie en vrijemarkteconomie.
  • In een sociale markteconomie zijn veel (niet alle) bedrijven van burgers.
  • Maar er zijn ook regels zoals een minimumloon en andere beperkingen waar bedrijven zich aan moeten houden.  

Slide 18 - Tekstslide