2.2 Rivieren van ijs

• Aardrijkskunde
• Middelbare school
• mavo, havo, vwo
• Leerjaar 2

Welkom!

Vandaag:

• Herhaling §1 (10 min)
• Uitleg §2: Rivieren van ijs (15 min)
• Zelfstandig werk (15 min)
  

Erosie & Verwering

Leg in eigen woorden uit wat verwering is

Chemische Verwering

Mechanische Verwering

Erosie door ijs

Erosie door wind

Erosie door water

Erosie

Verwering

Bodemerosie

Bodem spoelt weg door wind/water/ijs: meestal door regenwater!

(In hoofdstuk 1 ging het over bodemerosie op het Lössplateau in China).

Erosie

Water snijdt een weg door het landschap.

Verweringsmateriaal wordt meegenomen (transport) en brokkelt verder af.

IJs, zee en wind kunnen ook voor erosie zorgen.

2.2 Rivieren van ijs

Hoe dragen

gletsjers bij aan

de afbraak en de opbouw van een

landschap?

Leerdoelen 2.2

WB (werkboek):

• de antwoorden op opdracht 4
  
• de ingevulde W7 en W8
  

BB (basisboek):

B118 IJstijden, B119 Gletsjers, figuur 4.35

LB (leerboek):

• hoe een gletsjer bijdraagt aan de afbraak en de opbouw van het landschap
  
• wat de kenmerken zijn van de bovenloop van de Rijn
  
• hoe de waterval van Schaffhausen is ontstaan
  

Begrippen:

Leerboek: bovenloop, eindmorene, erosie, firn, firnbekken, gemengde rivier, glaciaal, gletsjer, gletsjerpoort, gletsjerrivier, gletsjertunnel, grondmorene, hogedrukcentrale, hydro-elektriciteit, ijstijd, mechanische verwering, neerslag, reliëf, U-dal, V-dal, zijmorene

Basisboek: firnbekken, glaciaal, gletsjer, gletsjerrivier, ijstijd, interglaciaal

Wat is een gletsjer?

IJstijden

• glaciaal = periode waarin de gemiddelde temperatuur met 5 graden daalde

• interglaciaal = periode tussen de glacialen in

Morenen

• Gletsjerpuin rondom een gletsjer.

• Zijmorenen
• Grondmorenen
• Eindmorenen

Wat hebben morenen met Nederland te maken?

Ook in Nederland was er vroeger ijs, en dat heeft puin laten liggen. Je kan de keien nog op veel plekken vinden.

Soorten rivieren

1. Gletsjerrivier
2. Regenrivier
3. Gemengde rivier 

Welke rivier zien we hiernaast?

Wat is het verschil tussen een U-dal en en V-dal?

De bovenloop van de rivier

• Hoge stroomsnelheid
• Veel erosie
• Soms zelfs watervallen

Zelfstandig werken

WAT? Maak opdracht 1 t/m 10 van §2.2

HOE? Vul je antwoorden in in je werkboek. Werk zelfstandig. Zacht praten mag.

TIJD? Je werkt in de les 15 minuten aan de opgaven.

HULP? Vraag het aan je buurman. Kom je er samen niet uit, vraag het dan aan de docent.

KLAAR? Maak dan alvast de samenvatting van §2.2

Schrijf twee dingen op die je deze les geleerd hebt?

Schrijf een ding op wat je nog niet zo goed hebt begrepen

Vr Youtube

installeer eventueel de app:

Cardboard

Bekijk de doorsnede van de rivier. Welke omschrijving hoort waar?

Veel erosie

Beetje erosie

Sedimentatie grote stukken

Sedimentatie kleine stukken

0

Welke twee typen gletsjers worden in de video genoemd?