Imperialisme: het streven naar een groot rijk (imperium), bijvoorbeeld door koloniën te veroveren
Modern: nieuw, op een nieuwe manier
Slide 4 - Tekstslide
"Oud imperialisme"
17e eeuw: handelskapitalisme: handelen aan de kusten van Afrika en Azië, vestigingskoloniën in Amerika
18e eeuw: plantage-economie: grootschalige plantages, slavenhandel
Weinig behoefte om grote stukken grond te veroveren: imperialisme gericht op handel, in dienst van de economie
Slide 5 - Tekstslide
Industrialisatie: motief én middel
Industrie: veel grondstoffen nodig (olie, kolen, ijzererts) -> zijn niet aan de kust te krijgen en weinig verhandeld -> binnenland veroveren
Gebieden veroveren -> meer inwoners -> grotere afzetmarkt voor industriële producten
Door industrialisatie had Europa een technologische voorsprong: makkelijker veroveren of dreigen (gunboat diplomacy)
Slide 6 - Tekstslide
Eerste opiumoorlog (Engeland vs. China, 1840)
Slide 7 - Tekstslide
Nationalisme
Naast economie & industrialisatie nog een andere reden: nationalisme
Trots op eigen land -> willen laten zien dat je sterk bent -> zo groot mogelijk rijk willen
Ook gebieden die economisch onbelangrijk waren werden veroverd
Ook meer bemoeien met de inwoners: moeten "beschaafd" worden -> Europese gebruiken en cultuur opleggen
Slide 8 - Tekstslide
'Scramble for Africa'
Eind 19e eeuw is bijna de hele wereld verdeeld, behalve Afrika
Europese landen willen gebied in Afrika veroveren, maar ook steeds meer spanningen onderling: bang dat er oorlog uit gaat breken
Oplossing: de Duitse bondskanselier Bismarck nodigt andere Europese landen uit op de conferentie van Berlijn (1884-1885) om het Afrikaanse continent te verdelen
Slide 9 - Tekstslide
Europese regeringsleiders bespreken de verdeling van Afrika op de conferentie van Berlijn. Op de achtergrond een grote kaart van het Afrikaanse continent met de nieuwe landsgrenzen.
Slide 10 - Tekstslide
Afrika vóór en na de conferentie van Berlijn (1884-1885)
Slide 11 - Tekstslide
Maar ook... eeuw van verzet
Slavernij vrijwel overal afgeschaft
Simón Bolívar bevrijdt Panama, Colombia, Ecuador, Peru, Venezuela en Bolivia (1813-1830)
Ethiopië verslaat het Italiaanse leger en voorkomt zo kolonisatie (1896)
India: grote protesten en roep om onafhankelijkheid
Bokseropstand China: opstand tegen Westerse invloed (1900)
Slide 12 - Tekstslide
Volgende lessen
Woensdag: posterpresentaties Gebruik de rest van de les voor de voorbereiding
Maandag: laatste les! Voorbereiding voor de toetsweek
Lesduur is: 45 min
