HFF 3.5 Het einde van het Romeinse Rijk

• Geschiedenis
• Middelbare school
• mavo, havo, vwo
• Leerjaar 1

GTH 1B

Nakijken huiswerk

werkboek -102-110

maken opdrachten 2-4-6-7-10

lesboek 52-53

paragraaf 3.4

maken opdrachten 2-4-6-7-10

Het Romeinse Rijk

3.5 Het Einde van het Romeinse Rijk

Feniks, Geschiedenis Werkplaats, Memo, Saga

Leerdoel

Waardoor kwam er een einde aan het Romeinse Rijk?

Koninkrijk?

De stadstaat Rome is ooit een koninkrijk geweest,

hoewel daar erg weinig over bekend is.

En of het verhaal van Romulus en Remus waar is....?

De belangrijkste volken rondom het Romeinse Rijk tussen de 2e-5e eeuw

Hunnen

Angelen

Saksen

Vandalen

Visigoten

Ostrogoten

Rijk in de problemen

• Het gaat niet goed: De keizers zijn vooral bezig met ruzies en feesten. 

De Amerikaanse schilder Thomas Cole maakte tussen 1833-1836 een serie schilderijen over een niet-bestaand rijk, dat erg lijkt op het Romeinse Rijk (maar het niet is!).

Dit schilderij is het derde deel van de serie heet Consummation (verorbering), en laat zien dat er vooral heel veel gefeest wordt.

Rijk wordt gesplitst: 395

• Oost-Romeinse Rijk:

Constantinopel. 

• West-Romeinse Rijk: 

Rome. 

In het West-Romeinse Rijk, met de hoofdstad Rome (later: Milaan en Ravenna), spraken de meeste mensen Latijn.

In het Oost-Romeinse Rijk, met de hoofdstad Constantinopel, spraken de meeste mensen Grieks.

Machtsstrijd

WEST-ROMEINSE RIJK

• Elke troonopvolging: Ruzies, moord en verraad.

• Legeraanvoerders willen keizer worden

   Laten soldaten terugkomen naar         

   Rome: Grenzen raken onbewaakt 

Niet alleen een machtsstrijd maakte een einde aan het West-Romeinse Rijk, er was ook aantal slechte keizers die er een potje van maakte. Zoals Honorius (384 - 423). Hij werd algemeen beschouwd als een van de slechtste keizers die het Romeinse Rijk heeft gekend. Toen hij keizer werd was er nog niet veel gevaar. Toen hij stierf was het West-Romeinse rijk al niet meer te redden.

De Hunnen

• 
  
• Ze zijn gevreesd omdat ze erg wreed zouden zijn. 

De Hunnen (stam uit Azië) zijn gevreesd, omdat ze erg wreed zijn.

Grote Volksverhuizing

3e eeuw - 5e eeuw

• Europese stammen slaan op de
   vlucht 
• Trekken het onbewaakte Romeinse
   Rijk binnen
  

Christenen in het Romeinse Rijk

Het Christendom verspreidt zich snel in het Romeinse Rijk. 

De goede wegen en de aantrekkingskracht van het geloof 

zorgen ervoor dat veel mensen christen worden.

De Grote Volksverhuizing tussen de 3e en 5e eeuw.

De Hunnen waren een stam uit Azië. Ze waren gevreesd omdat ze erg wreed zouden zijn. Europese stammen slaan op de vlucht en kunnen, nu de grenzen niet meer zijn bewaakt, het Romeinse Rijk binnentrekken.

De Vandalen kwamen helemaal tot aan Rome. Ze plunderden de stad een paar keer en roofden zelfs het goud van de tempeldaken. Het begrip vandalisme komt inderdaad van de plunderende Vandalen.

De Angelen en Saksen steken de Noordzee over en komen terecht in Engeland.

Veel namen van stammen kom je tegenwoordig nog steeds tegen in namen van landen en streken: Franci (Frankrijk), Alemanni (Duitsland, in het Frans: Allemange), Bavarii (Beieren), enz.

De ondergang

• 455: Rome geplunderd
    door Vandalen
  

Vandalen.

Het West-Romeinse Rijk valt

476

• Plunderende volken

• Romeinse aanvoerders verliezen macht....

  

• 476: Een niet-Romein wordt koning van Rome.

Het West-Romeinse Rijk valt

476

De Amerikaanse schilder Thomas Cole maakte tussen 1833-1836 een serie schilderijen over een niet-bestaand rijk, dat erg lijkt op het Romeinse Rijk (maar het niet is!).

Dit schilderij is het vierde deel van de serie heet Destruction, en lijkt op de inval van Rome door de Vandalen (in 455)

Een dreigende lucht met donkere wolken.

Een gebroken schild

Van een standbeeld ontbreekt het hoofd

Een vrouw wordt in het water gegooid

Een noodbrug die op instorten staat

Een vernielde brug.

Een paleis staat in brand: je ziet de vlammen

Romulus Augustulus

• 10 jaar als hij keizer wordt
  
• Na een jaar afgezet door de Germaan Odoaker.
  

Wegen worden niet langer onderhouden en beschermd

En het Oost-Romeinse Rijk?

• Oost-Romeinse Rijk vergaat pas in 1453 (1000 jaar later!).
  
  

• Oost-Romeinse keizer geeft
    vijanden geld om met rust gelaten
    te worden. 
  

Tegenwoordig is de Hagia Sophia (Aya Sophia) één van de grootste moskeeën ter wereld. In de tijd van het Oost-Romeinse Rijk was dit de grootste christelijke kerk ter wereld.

Niet alles verdween

• Romeinse wetten
  

• Christendom
  

Rome bleef het hart van de  Christelijke kerk 

Naar wie is Rome vernoemd?

1. Romulus
2. Remus

Welke bestuursvorm in Rome is oudst?

1. Democratie
2. aristocratie
3. monarchie
4. tirannie

Wat hebben de jaartallen 395 en 476 te maken met het Romeinse Rijk?
Kies het juiste antwoord.

1. 395: Christendom staatsgodsdienst. 476: Romeinse Rijk gesplitst.
2. 395: Romeinse Rijk gesplitst. 476: Einde van het West-Romeinse Rijk
3. 395: Dood West-Romeinse keizer. 476: Einde Oost-Romeinse Rijk.
4. 395: Romeinse Rijk gesplitst. 476: Hunnen veroverden West-Romeinse Rijk.

Welk volk plunderde als eerste Rome in 455 na Christus

1. De Gothen
2. De Gotics
3. De Kelten
4. De Vandalen

Wat heeft het jaartal 476 te maken met het Romeinse Rijk?

Kies het juiste antwoord.

1. In 476 werd het Romeinse Rijk in twee delen gesplitst.
2. In 476 was het einde van het West-Romeinse Rijk.
3. In 476 was het einde van het Oost-Romeinse Rijk.
4. In 476 veroverden de Hunnen het West-Romeinse Rijk.

leider van christenen in een bepaald gebied

1. geestelijken
2. de paus in rome
3. bisschop
4. priester

In welke plaats woonde/woont de Paus?

1. Rome
2. Utrecht
3. Aken
4. Parijs

Hoe heet de periode die na de ondergang van Rome begon?

1. De prehistorie
2. De middeleeuwen
3. De Oudheid
4. Geen van de genoemde antwoorden is juist.

Begrippen uit deze les

• West-Romeinse Rijk
• Oost-Romeinse Rijk
• Germanen
• Hunnen
• Grote Volksverhuizing
• Vandalen
• Val van het Romeinse Rijk

Personen uit deze les

• Keizer Augustulus
• Koning Oadaker

Jaartallen uit deze les

• 3e - 5e eeuw n. C: Grote Volksverhuizingen
• 395 n. C: Het Romeinse Rijk wordt gesplitst
• 455: Rome geplunderd door Vandalen
• 476: Val van het West-Romeinse Rijk
• 1453: Val van het Oost-Romeinse Rijk

Schrijf 3 dingen op die je deze les hebt geleerd

Stel 1 vraag over iets dat je deze les nog niet zo goed hebt begrepen

ZELFSTANDIG WERKEN

opdrachten 3.5: 2-3-4-5-11

werkboek: 106-109

lesboek: 54-55     
     

       
         
         
            Selecteer om teknippen, kopiëren ofte verwijderen
         
         
       

        16
       

       

       
         
           
              Dit wordt getoondin de klassikale leswanneer je op'geef les' klikt.
           
         
       

       
       
         
           
              Dit wordt getoondin de gedeelde les dieleerlingen zelfstandigkunnen doen.
           
         
       

       
         
           
              Differentiëer
           
         
         

           
             
                Differentiëer
             
             
             

             
                Instellingen
             
           
         
       


       
   
     
       
 
   
   
   
   
   
   
   
     
       
         
       
     
   
 

   
   

   
   

   
   

   
       
           
               
 
   
   
   
   
       
           
                Wegen worden niet langer onderhouden en beschermd
           
       
       
   
   
   
 
 
           
       
   

 
 
 
     
   
   
   
     
       
       
       
         
 
   
   
    Slide
 
 
       
       
       
     
   
 
       

       

       
   
   
     
     
   
 
     

     

     
    ken opdrachten3.5:

opdrachten: 2-3-4-5-11

werkboek 106-109

lesboek 54/55