4.4 Bronnen Duitsland en Europa

• Aardrijkskunde
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 2

§4 Bronnen: Duitsland en Europa

In Europa

• Duitsland heeft na Rusland de meeste inwoners (82 miljoen) van Europa
• Het is de grootste economie van Europa > het hoogste bruto nationaal product (bnp)

Duitsland in Europa

Na WO2 werd Europa door Duitsland heen in 2 delen verdeeld

De scheidingslijn was het ‘IJzeren gordijn’

Aan de ene kant de kapitalisten en aan de andere kant de communisten

Rand van Europa

• Duitsland lag vroeger aan de rand van Europa nu in het centrum
• Na WO II lag Duitsland op de grens van Oost - en West-Europa: IJzeren gordijn > weinig contacten

Duitsland in Europa

Deze tweedeling zorgde ervoor dat Duitsland aan de rand van Europa kwam te liggen

Dit was een ‘perifere’ ligging --> aan de rand. Hier gebeurt weinig op het gebied van economie etc.

Periferie land?

1. rijk
2. arm
3. tussenin

Wat is tegenwoordig de periferie van Europa?

1. West Europa (Nederland, Duitsland, België, Frankrijk)
2. Noord-Europa (Scandinavië, Ijsland)
3. Oost Europa (Polen, Hongarije, Tsjechië,)
4. Zuid Europa (Griekenland, Kroatië, Italië)

Kapitalisme vs Communisme

Kapitalisme: idee van de vrije markt --> Prijzen van producten hangen af van vraag en aanbod. Het idee is winst maken.

Communisme: de economie is gebaseerd op een systeem van gemeenschappelijk eigendom: bedrijven zijn van de staat. Dit is een klasseloze samenleving: iedereen is gelijk

Dit noemen we invloedssferen

Kapitalisme

Communisme

Welke woorden horen bij kapitalisme?

1. Vrijheid, Plan-economie, dictatuur
2. Dictatuur, vrijemarkteconomie, geen vrijheid
3. Vrijheid, vrijemarkteconomie, democratie
4. Dictatuur, planeconomie, geen vrijheid

Wat is communisme?

1. Een systeem waarbij de regering eigenaar is van alle grondstoffen en machines.
2. Kant- en klaren eindproducten maken voor winkels.

Duitsland in Europa

Tegenwoordig is Duitsland weer 1

Duitsland ligt in het ‘centrum’ van Europa

Dit is een goede relatieve ligging --> ligging t.o.v. andere gebieden

 Duitsland is relatief gemakkelijk en goedkoop te bereiken

Duitsland centraal in Europa

Vroeger lag Duitsland aan de rand van de EU

Later kwamen er steeds meer landen ten oosten van Duitsland bij de EU

Dit heeft voor de centrale positie gezorgd en dus ook voor handel met alle delen van de EU.

Relatieve ligging

De relatieve ligging is de ligging van een plek ten opzichte van andere plekken:

De kosten en moeite om andere gebieden te bereiken bepalen de relatieve ligging

Moeilijk te bereiken: slechte relatieve ligging

Groot vliegveld of treinstation in de buurt: goede relatieve ligging

Wat zegt iets over de absolute ligging.

1. te bereiken via een karrespoor
2. tussen de evenaar en de kreeftskeerkring
3. afgelegen ruige streek
4. Gebergteketen maakt voorzieningen onbereikbaar

Bij relatieve ligging gaat het om de

1. de lengte- en breedtegraden
2. de ligging tov een andere plek
3. de ligging tov de evenaar

Neemt de relatieve ligging toe of af ten gevolge van globalisering?

1. Af
2. Toe
3. Geen van beide
4. Allebei

De Europese Unie.

Binnen de unie is er één markt. Burgers  van de lidstaten kunnen binnen de EU  vrij reizen. Ook kunnen burgers vrij wonen, studeren en werken in de lidstaten. Bedrijven uit lidstaten kunnen zich overal vestigen en hoeven geen invoerrechten te betalen.  

Een aantal landen hebben gezamenlijk de Euro als munt. Zo wordt samen handelen nog makkelijker.

Leden van de EU

https://schooltv.nl/video/toetreding-van-litouwen-tot-de-eu-wat-heeft-litouwen-moeten-doen-om-lid-te-worden-van-de-eu/#q=lid%20eu

Wat is de Europese Unie?

1. De munt eenheid waar wij mee betalen.
2. Een organisatie van 27 Europese landen die nauw met elkaar samen werken.
3. Alle landen van de wereld die samen werken voor handel.
4. Nederland, België en Luxemburg

Wat is GEEN doel van de Europese Unie?

1. Voorkomen van nieuwe oorlogen
2. Samenwerken op het gebied van landbouw
3. Zorgen voor welvaart in Nederland
4. Zorgen voor minder criminaliteit

Verenigd Koninkrijk: uit de EU

Denemarken: geen €

Zweden: geen €

Polen: geen €

Hongarije: geen €

Roemenië: geen €

Bulgarije: geen €

Tsjechië: geen €

Vrij verkeer

• vrij verkeer en open grenzen door het Schengenverdrag in 1985 > handel met buurlanden makkelijker
• gevolg: betere verbindingen (wegen, spoorlijnen) met buurlanden
  

Blauwe Banaan

belangrijkste gebieden in Europa waar:

• de meeste mensen wonen
• de welvaart het grootst is
• de meeste hightechbedrijven zijn
• de meeste universiteiten zijn

Blauwe banaan

Het is een stedelijke corridor met hoge concentratie aan industriële bedrijvigheid en dienstverlening. Er is een hoge bevolkingsdichtheid en hoog BRP --> van Londen - Milaan

De blauwe banaan is vooral een heel krachtig beeld, dat gemakkelijk te begrijpen is: wordt snel opgepikt bv. wetenschappers en beleidsmakers

Wat is de Blauwe Banaan?

1. Een aaneengesloten gebied van steden met veel vergrijzing
2. Een aaneengesloten gebied met veel akkerbouw en tuinbouw
3. Een aaneengesloten gebied met veel zware industrie
4. Een aaneengesloten gebied van ontwikkelde stedelijke gebieden

Duitsland in Europa

Door de relatieve ligging gaat het goed met de economie van Duitsland

Duitsland heeft het hoogste BNP van Europa

BNP = Bruto Nationaal Product

= totale productie van goederen en diensten in een land, uitgedrukt in geld  hoe veel er in een land wordt verdiend

Het inkomen per persoon, of BNP/persoon is het totale inkomen gedeeld door het aantal inwoners van het land

Dit BNP/inwoner is een gemiddelde

Duitsland in Europa

Door de centrale ligging in Europa heeft Duitsland nu een belangrijke economische positie.

Duitsland kan gemakkelijk handel drijven, mede door de afspraak van de EU voor vrij vervoer van mensen, goederen en geld

Verbanden leggen