‹Terug naar zoeken

Les 1, deel 1/3: Oudegracht en werven

UTEREG ME STATSIE!
Wist je dat Utrecht in 2022 al 900 jaar stadsrechten heeft? De stad heeft een rijke geschiedenis heeft maar is ook in deze tijd heel bijzonder.
Samen komen we meer te weten over jouw statsie!





1 / 20
volgende
Slide 1: Tekstslide
WoordenschatWereldoriëntatieBasisschoolGroep 8

Les van voorheen UGO - Gelijke Onderwijskansen

In deze les zitten 20 slides, met interactieve quizzen en tekstslides.

time-iconLesduur is: 15 min

Onderdelen in deze les

UTEREG ME STATSIE!
Wist je dat Utrecht in 2022 al 900 jaar stadsrechten heeft? De stad heeft een rijke geschiedenis heeft maar is ook in deze tijd heel bijzonder.
Samen komen we meer te weten over jouw statsie!





Slide 1 - Tekstslide

NB:
Dit lesmateriaal is tot stand gekomen in de periode 2021 - 2024 in het project UGO (Utrecht Gelijke Onderwijskansen) op basis van het curriculum van de voormalig Brede School Academie (BSA) Utrecht en in samenwerking met de gemeente Utrecht en de Utrechtse schoolbesturen PCOU Willibrord, SPO Utrecht en KSU. Het project UGO eindigt op 1 oktober 2024.


Les 1: Oudegracht en werven
DEEL 1

Slide 2 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

 
      weet je meer over het ontstaan van
      de Oudegracht en de werven;

      heb je kennisgemaakt met tien nieuwe
      woorden.
     Aan het eind van dit deel van de les:

Slide 3 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

de introductie
op de tekst
de introductie
de woordenschat
terugblikken en vooruitkijken

Slide 4 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

De Oudegracht
De Oudegracht is een bekend deel van Utrecht. Je hebt er vast wel eens langs gelopen. Het is er altijd druk en gezellig. Maar hoe is die Oudegracht ontstaan? En waarom is hij nu nog zo belangrijk?
In de volgende slide kun je invullen wat jij al weet over de Oudegracht.
de introductie
de woordenschat
terugblikken en vooruitkijken

Slide 5 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Vul in waar jij aan denkt bij dit onderwerp.
de Oudegracht
de introductie
de woordenschat
terugblikken en vooruitkijken

Slide 6 - Woordweb

Deze slide heeft geen instructies

het introductiefilmpje
Vóórdat je in deel 2 van de les de tekst gaat lezen, ga je dit filmpje bekijken.
In het filmpje wordt gesproken over de oorsprong van de Oudegracht.

Klik op de link onder de afbeelding om het filmpje te starten. Kijk het filmpje tot 1:55 minuten (verder mag natuurlijk ook!).
klik hier om de video te bekijken
de introductie
de woordenschat
terugblikken en vooruitkijken

Slide 7 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Vragen beantwoorden
In deze lessen ga je vaak vragen beantwoorden:
     Van sommige vragen staat het antwoord in de tekst of hoor of zie je het 
     antwoord in het introductiefilmpje. Dit zijn de lees- en kijkvragen.
     Bij andere vragen is dat niet zo. Daarop vind je je antwoord door goed na te
     denken over de informatie uit de tekst of het introductiefilmpje. Die vragen 
     noemen we denkvragen.

de introductie
de woordenschat
terugblikken en vooruitkijken
Bij deze lessen hoort een hand-out met uitleg over hoe je op een goede manier antwoord geeft op de denkvragen. Vraag ernaar bij je leerkracht en maak steeds gebruik van de tips. Die gelden natuurlijk ook voor andere vragen!

Slide 8 - Tekstslide

Print de hand-out 'Denkvragen beantwoorden' voor je leerlingen uit en besteed er deze 1e les van het blok veel aandacht aan.

Het is de bedoeling dat de leerlingen steeds gebruik maken van de tips en handvaten die in de hand-out geboden worden en zich deze manier van antwoord geven eigen gaan maken.

Benoem dit regelmatig bij de open vragen.

In het filmpje wordt verteld hoe Utrecht aan haar Oudegracht, werven en de werfkelders is gekomen. Leg in eigen woorden uit hoe ze zijn ontstaan. 
de introductie
de woordenschat
terugblikken en vooruitkijken

Slide 9 - Open vraag

De handelaren die aan de gracht woonden, wilden niet alles op en neer sjouwen vanuit de gracht naar hun huis Daarom hebben ze tunnels gegraven vanaf het kanaal naar de kelders. Dit zorgde uiteindelijk voor vier kilometers aan kade.

Deze werven en werfkelders zijn uniek in de wereld.
Hoe komt het dat ze alleen in Utrecht te vinden zijn denk je?
de introductie
de woordenschat
terugblikken en vooruitkijken

Slide 10 - Open vraag

Bij deze eerste les van dit blok is de hand-out 'Denkvragen beantwoorden' als PDF aanwezig. Print hem uit voor je leerlingen zodat ze deze altijd bij de hand hebben wanneer ze (denk)vragen gaan beantwoorden!
woordenschat
de introductie
de woordenschat
terugblikken en vooruitkijken

Slide 11 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

de bedrijvigheid
de werf
ingenieus
het stadsrecht
inperken
In de tekst die je in deel 2 van deze les gaat lezen, leer je tien nieuwe woorden.
Hier zie je alvast de eerste vijf:
Woord: inperken
Betekenis: kleiner of minder maken
Voorbeeldzin: Volgens veel burgers in Nederland moet het gebruik van vuurwerk met de jaarwisseling ingeperkt
worden.
4
Woord: de werf
Betekenis: de laaggelegen kade aan de grachten waar schepen vroeger aanlegden
Voorbeeldzin: De aanlegkades of werven aan de Oudegracht in Utrecht zijn uniek in de wereld.
1
Woord: ingenieus
Betekenis: slim bedacht of gemaakt
Voorbeeldzin: Het Deltaplan is een ingenieus project om te zorgen dat Zeeland niet nogmaals overstroomt
2
Woord: het stadsrecht
Betekenis: het recht van een stad op eigen bestuur en eigen rechtspraak
Voorbeeldzin: In het Middeleeuwse Europa werden aan sommige steden bijzondere rechten en voordelen
toegekend, de zogenaamde stadsrechten.
3
Woord: de bedrijvigheid
Betekenis: de drukte van mensen die bezig zijn
Voorbeeldzin: Op de zomerse dag was er veel bedrijvigheid op het water. Mensen waren aan het zwemmen, surfen en varen.
5
Klik op het nummer bij het woord om
de betekenis van het woord en een
voorbeeldzin te laten verschijnen.
Klik op het geluidsfragment om het woord te beluisteren.
de introductie
de woordenschat
terugblikken en vooruitkijken
terugblikken en vooruitkijken

Slide 12 - Tekstslide

Kernbegrippen uit de tekst:
  • ingenieus
  • de bedrijvigheid
  • het erfgoed

(zie ook 4.2.1 van de 'Algemene handleiding PO')

statig
talloos
het erfgoed
nomineren
de ader
En hier de tweede helft van de nieuwe woorden:
Woord: de ader
Betekenis: de belangrijke doorgaande verkeersweg
Voorbeeldzin: De A12 is een belangrijke verkeersader in Nederland. Deze weg verbindt Den Haag via Utrecht met Duitsland.
6
Woord: nomineren
Betekenis:op een erelijst plaatsen
Voorbeeldzin: Het gedicht van Bilal werd genomineerd voor beste gedicht van groep 5 van basisschool de Windroos.
Hij was erg blij met die ereplek!
7
Woord: het erfgoed
Betekenis: dat wat is overgebleven uit het verleden (vooral dingen van historische of culturele waarde)
Voorbeeldzin: De Amsterdamse grachtengordel is een mooi voorbeeld van Nederlands erfgoed.
8
Woord: talloos
Betekenis: heel veel
Voorbeeldzin: Uit talloos veel inzendingen werden er drie geselecteerd die door mochten naar de volgende ronde.
9
Woord: statig
Betekenis: deftig
Voorbeeldzin: Het grachtenpand was goed onderhouden. Het zag er verzorgd en statig uit. 
10
Klik ook hier op het nummer bij het woord om de betekenis van het woord en een voorbeeldzin te laten verschijnen.
Klik op het geluidsfragment om het woord te horen.
de introductie
de woordenschat
terugblikken en vooruitkijken

Slide 13 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Spelen met de woorden: domino!
Leg de dominostenen op de juiste plek zodat elk woord naast de juiste betekenis staat. Het eerste steentje ligt er al! 
de introductie
de woordenschat
terugblikken en vooruitkijken

Slide 14 - Sleepvraag

Deze slide heeft geen instructies

Welke van deze woorden kende je al? Sleep ze naar het juiste vak.
de introductie
de woordenschat
terugblikken en vooruitkijken
Nee, dit woord ken ik nog niet
Ja, dit woord ken ik al.
statig
talloos
het erfgoed
nomineren
de ader
de bedrijvigheid
inperken
het stadsrecht
ingenieus
de werf

Slide 15 - Sleepvraag

Deze slide heeft geen instructies

terugblikken & vooruitkijken
de introductie
de woordenschat
terugblikken en vooruitkijken

Slide 16 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Wat heb je geleerd over dit onderwerp?
de Oudegracht
de introductie
de woordenschat
terugblikken en vooruitkijken

Slide 17 - Woordweb

Deze slide heeft geen instructies

De tekst die je in deel 2 
gaat lezen, gaat over 
de geschiedenis van de                    Oudegracht en waarom
deze zo uniek is. In de
volgende slide kun je
invullen wat je
daar al over weet.
het onderwerp van de tekst
de introductie
de woordenschat
terugblikken en vooruitkijken

Slide 18 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Wat weet je al over dit onderwerp?
de geschiedenis
van de Oudegracht
de introductie
de woordenschat
terugblikken en vooruitkijken

Slide 19 - Woordweb

Deze slide heeft geen instructies

Je bent nu klaar met deel 1 van deze les.
Veel plezier met deel 2!
de introductie
de woordenschat
terugblikken en vooruitkijken

Slide 20 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies