K2 3.1 De Eerste Wereldoorlog

• Mens & Maatschappij
• Middelbare school
• vmbo k, t
• Leerjaar 2

3.1: De Eerste Wereldoorlog

leerdoelen

- Je kunt benoemen wat de oorzaken zijn voor het uitbreken van de Eerste Wereldoorlog.

- Je weet welke partijen bij de Eerste Wereldoorlog betrokken waren.

- Je kunt beschrijven hoe de partijen elkaar bestreden.

- Je weet welke gevolgen de Eerste Wereldoorlog voor Nederland had. 

Het was in 1914 onrustig en er was veel spanning in Europa......

Deze onrusten en spanningen zien we als de oorzaken (4) voor het uitbreken van de Eerste Wereldoorlog

3.1 De Eerste Wereldoorlog

Foto uit: ‘De tijd in kleur. Beelden uit de wereldgeschiedenis 1850 – 1960’ 

Lezen

Oorzaken van de oorlog blz. 90

3.1 De Eerste Wereldoorlog

Het Duitse Rijk was een stuk groter dan het huidige Duitsland

Polen is onderdeel van Rusland, net als Wit-Rusland, Letland, Estland, Lithouwen en Oekraine 

Bestond uit het hedendaagse: Oostenrijk, Hongarije, Bosnië en Herzegovina, Kroatië, Tsjechië, Slowakije, Slovenië en delen van Italië, Montenegro, Polen, Roemenië, Servië en Oekraïne.

Het Ottomaanse Rijk kennen we nu als Turkije

Kaart van Europa in 1914

Oorzaken voor het uitbreken van WOI

• Bondgenootschappen
  
• Nationalisme
  
• Militarisme
  
• Wapenwedloop

 

Oorzaken Eerste Wereldoorlog

Foto uit: ‘Wereld in vlammen’ – Dan Jones en Marina Amaral,

Oorzaak 1: Bondgenootschappen

• Door de spanning wilde Europese landen sterker staan
• Ze sloten bondgenootschappen
• Ze spraken af elkaar te helpen in oorlogs- en in vredestijd
• Geallieerden en de Centralen

3.1 De Eerste Wereldoorlog

Foto uit: ‘De tijd in kleur. Beelden uit de wereldgeschiedenis 1850 – 1960’ 

Lezen

Wie doen mee met de oorlog? blz 92

Bondgenootschappen

1. Centralen: Duitsland en Oostenrijk-Hongarije. 
2. Geallieerden: Frankrijk, Verenigd Koninkrijk en Rusland. 

Neutrale staten vochten niet mee, bijvoorbeeld Nederland.

Oorzaak 2: Nationalisme 

• Nationalisme = liefde voor het eigen land
  
• Veel landen en bevolkingen voelden zich beter dan andere landen
  Mensen waren bereid te vechten voor de trots van hun land
• Nationalisme was zichtbaar in vrijwel alle landen van Europa

3.1 De Eerste Wereldoorlog

Foto uit: They Shall Not Grow Old, Peter Jackson, 2019

Oorzaak 3: Militarisme 

• Militarisme = verheerlijking van het leger. Mensen zag het leger én oorlog als iets belangrijks: Niet praten maar vechten
  
• Veel militaire dreiging in Europa
• Jonge mannen uit heel Europa melden zich vrijwillig aan om te gaan vechten 

3.1 De Eerste Wereldoorlog

Bundesarchiv, Oscar Tellgmann, 1914 ©

Oorzaak 4: Wapenwedloop

• Wapenwedloop= Strijd om de sterkste wapens
  
• Landen wilden aan elkaar laten zien wie het sterkste was 
  
• De economie draaide op de oorlogsindustrie
  
• Nieuwe technieken als; gevechtsvliegtuigen, tanks, automatische wapens en gifgassen. 

3.1 De Eerste Wereldoorlog

Montagehal van Krupp te Essen, 1906

Oorzaken voor het uitbreken van WOI

• Bondgenootschappen= afspraken over samenwerking tussen verschillende landen
  
• Nationalisme= liefde voor het eigen land
  
• Militarisme= verheerlijking van het leger
  
• Wapenwedloop= Strijd om de sterkste wapens

 

3.1 De Eerste Wereldoorlog

Foto uit: ‘Wereld in vlammen’ – Dan Jones en Marina Amaral,

Lezen

Strijd aan 2 fronten blz. 93

Propaganda

Om de eigen bevolking te overtuigen van de noodzaak van de oorlog en om de vijand zwart te maken, werd er veel propaganda verspreid.

Propaganda

Er werd veel propaganda gebruikt om de bevolking te overtuigen van de noodzaak van de oorlog. Deze propaganda werd verspreid via posters, kranten en andere media.

Beschrijf wat propaganda is en leg uit hoe het werd gebruikt tijdens de Eerste Wereldoorlog.

Propaganda

Probleem Duitsland: oorlog op twee fronten

Twee fronten oorlog:

- De gevechten tegen Frankrijk lopen vast.

- De strijd duurt veel langer dan gepland.

- Rusland gaat meevechten.

Twee fronten oorlog

Duitsland had nooit bedoeld een twee fronten oorlog te vechten. Maar de oorlog met Frankrijk liep vast in de loopgraven. Nu ook Brittannië en Rusland meevechten, is Duitsland gedwongen een twee fronten oorlog te voeren. 

Even oefenen .......

Sleep de juiste beschrijving naar het juiste begrip

Oorzaken voor het uitbreken van WOI

Bondgenootschappen

Nationalisme

Militarimse

Wapenwedloop

Strijd om de sterkste wapens

Verheerlijking van het leger

 liefde voor het eigen land

afspraken over samenwerking tussen landen

Huiswerk

3.1 De Eerste Wereldoorlog

Leren blz. 90 t/m 94

Maken opdr 1 t/m 5

Loopgraven

Loopgraven

De loopgravengrens

De loopgraven

De oorlog loopt vast en soldaten gaan zich

ingraven. Dit noem je: Loopgraven

Hoe was dit:

• Koud
• Gevaarlijk
• Doelloos

De oorlog stopt pas

in 1918

Loopgraven 

• Generaals geloven dat massale aanvallen vanuit de loopgraven effectief zijn. Dit is maar zelden het geval: soldaten worden kannonenvoer
  

• Het gebied tussen de loopgraven wordt in vier jaar tijd compleet omgeploegd. Er ontstaat een niemandsland

Loopgraven

Tweefrontenoorlog 

Lezen

Nederland tijdens de oorlog blz. 94

Nederland tijdens WOI

In 1914 was Nederland geen lid van een van de bondgenootschappen in Europa.

Nederland probeerde neutraal te blijven. Maar ondanks de neutraliteit merkten ook Nederlanders dat het oorlog was.

Nederland tijdens WO1

• Nederland was 'neutraal'
• Economisch zwak
• Grens met België
• Vluchtelingen

Huiswerk

Leren 3.1

Maken opdr. 6 t/m 8 + herhaling