Groep 4, hoofdstuk 5 - Les 1: Kraak de code!

• Digitale geletterdheid
• Basisschool
• Groep 4

Introductie

Voorbereidingstijd: 10 minuten Benodigdheden: Laptop, Chromebook of tablet, stiften/potloden (liefst in geel, grijs, zwart, blauw) en geprint werkblad: Kraak de code! In deze les leren de leerlingen dat een computer pixels gebruikt om een plaatje te maken en gaan de leerlingen zelf een tekening maken zoals een computer dat doet.

Instructies

Bij de start zien leerlingen dat computers verschillende taken uitvoeren voor mensen. Daarna krijgen de leerlingen uitleg over hoe je een computer een instructie geeft en hoe de computer een plaatje kan maken. Vervolgens gaan de leerlingen zelfstandig aan de slag met het maken van een tekening door een code te volgen. Tot slot geven ze antwoord op de leervraag en leren ze dat een scherpe foto uit meer dan een miljoen pixels bestaat.

Leervraag: Hoe kan een computer een tekening maken?

Leerdoelen: (1) De leerlingen kunnen in eigen woorden uitleggen dat een computer stap voor stap werkt, (2) De leerlingen kunnen een tekening maken zoals een computer dat doet.

Kerndoel: 5. Programmeren

Pre-teaching: Leg leerlingen uit dat een pixel een gekleurd hokje is. Je kunt bijvoorbeeld heel ver inzoomen op een foto. De leerlingen zien dan vanzelf de pixels.

Verlengde instructie: Neem de opdracht nog een keer door met de leerlingen die het lastig vinden. Doe de eerste rijen van de afbeelding van het werkblad samen.

Verdiepende opdracht: Op het werkblad staat een extra opdracht die leerlingen kunnen doen als ze klaar zijn. Ze maken eerst een tekening in de hokjes en vullen daarna de code voor de tekening in.

Instructies

Voorbereiding leerkracht - Les 1 - Kraak de code.pdf

Werkbladen

Werkblad_ Kraak de code! (2).docx

Opening / tussenslides / afsluiting

Kraak de code!

Les 1:

Computers voeren allerlei taken uit voor mensen. 

Sleep de situatie naar de juiste taak.

... start de computer op.

... verschijnen er letters op het scherm.

... start de telefoon het gesprek.

Wanneer iemand belt en je klikt op het groene telefoontje ...

Wanneer je op het aan-knopje van de computer klikt ...

Wanneer je typt met je toetsenbord ...

Laat de leerlingen de sleepvraag maken. Bespreek vervolgens de resultaten.

Hoe kan een computer 

een tekening maken?

Na deze les kunnen jullie antwoord geven op de vraag:

De leerlingen kunnen aan het einde van de les antwoord geven op deze vraag.

Les 1

Hoofdstuk 5: Denken als een computer

Kraak de code!

Een boterham smeren in code

Voor het eerst programmeren

Denken als een computer

Les 2

Les 3

Herhaling en quiz

De routekaart laat zien hoe het hoofdstuk is opgebouwd. 

Wat gaan we deze les doen?

Uitleg

Aan de slag

Terugblik

Je leert dat je een computer stap voor stap taken moet geven door middel van een code.

Je gaat een tekening maken door een code te kraken.

Je geeft antwoord op de vraag: hoe kan een computer een tekening maken?

Deze slide laat zien hoe de les is opgebouwd. Klik op de pijltjes voor meer uitleg bij de lesfases.

Uitleg

Stap voor stap instructie

Als je een computer iets wilt laten doen, moet je de computer stap voor stap een instructie geven. De computer kan namelijk zelf niet nadenken, maar doet precies wat er in de instructie staat.

Voorbeeld mens

Voorbeeld computer

Leg uit dat een computer een hele duidelijke instructie nodig heeft, omdat het uit zichzelf niets begrijpt. Neem het voorbeeld van de mens en de computer met de klas door.

Pixels

Een computer maakt een tekening door allemaal kleine blokjes te kleuren. 

Deze blokjes noemen we pixels.  

Als je al die gekleurde blokjes naast elkaar ziet, vormen ze samen de tekening die je op het scherm kunt zien.

Hoe meer pixels (gekleurde blokjes), hoe scherper het plaatje!

Leg uit dat plaatjes op de computer uit heel veel kleine pixels bestaan.

Een code

Je geeft de computer een instructie om een plaatje te maken, de instructie noem je een code. In die code staat stap voor stap uitgelegd wat een computer moet doen.

Een voorbeeld van een code zou zijn:

• Maak alle hokjes met A rood.
• Maak alle hokjes met B blauw.

Een tabel bestaat uit rijen. Deze rij heeft 7 hokjes.

Computers hebben een duidelijke code (uitleg) nodig om een plaatje te kunnen maken.

Je gaat nu zelf als een computer denken. Volg de code stap voor stap en sleep de kleurtjes naar het juiste vakje.

1
2
3

Maak rij 1, vakje 1 geel

Maak rij 1, vakje 2 groen

Maak rij 2, vakje 1 blauw

Maak rij 2, vakje 2 oranje

Maak rij 3, vakje 1 geel

Maak rij 3, vakje 2 groen

Laat de leerlingen de sleepvraag maken. Je kunt de eerste klassikaal doen.

Aan de slag

Ben je klaar?

Er staat op het werkblad ook een extra opdracht. Wanneer je klaar bent, kun je deze maken.

Kraak de code!

Je gaat nu zelf nadenken als een computer!

Je krijgt van jouw juf of meester dit werkblad. Op het werkblad staat een code die je heel goed moet volgen, net zo precies als een computer!

• Het eerste vakje is het cijfer van de rij.
• Rij 1 betekent dat hokje 1 en 3 wit zijn en hokje 2 rood.
• Rij 2 betekent dat 3 hokjes rood zijn.

De code

Het resultaat

Je deelt de geprinte werkbladen uit. Zorg dat de leerlingen potloden en stiften hebben, het liefst in de kleur geel, zwart, grijs en blauw.

Neem het voorbeeld op de slide met de leerlingen door. Zorg dat alle leerlingen dit voorbeeld begrijpen (op het werkblad wordt het nogmaals uitgelegd).

Terugblik

Weet jij het antwoord? Steek je vinger op!

Hoe kan een computer

een tekening maken?

Antwoord: door een code worden hele kleine blokjes (pixels) gekleurd en deze vormen samen een tekening. 

Dit kan ik nu!

• Ik kan in eigen woorden uitleggen dat een computer stap voor stap werkt.
   
• Ik kan een tekening maken zoals een computer dat doet.

Op deze slide staan de leerdoelen van de les vermeld. Deze leerdoelen geven antwoord op de leervraag.

Afsluiting

In deze les heb je leren denken als een computer. Plaatjes op de computer bestaan uit pixels, kleine blokjes. Hoe meer pixels, hoe scherper het plaatje!

Deze foto bestaat uit meer dan 1 miljoen pixels!

Leg uit dat scherpe plaatjes soms wel miljoenen pixels hebben.

Einde les

De leerlingen leren de volgende les meer over hoe je een computer stap voor stap en heel precies een instructie moet geven. Je kunt voor deze les ook brood, chocopasta en een smeermes meenemen.