Powercollege 5_Productiefactor Natuur_Water

• Maatschappijwetenschappen
• Middelbare school
• vmbo t
• Leerjaar 4

Water: productie en gebruik

Leerdoelen

• Je kunt 3 soorten watergebruik noemen
• Je weet waarvoor we het meeste water gebruiken
• Je weet wat proceswater en koelwater is.
• Je weet wat bedoeld wordt met je watervoetafdruk
• Je weet op welke manieren we in hoog-NL drinkwater uit grondwater halen en in laag-NL uit oppervlaktewater
• Je weet waarom grondwater gemakkelijker tot drinkwater gemaakt kan worden dan oppervlakte water
• Je kunt uitleggen hoe we drinkwater uit de duinen kunnen halen.
• Je kunt verklaren waarom de plantengroei in het duingebied verandert wanneer er rivierwater in de duinen wordt gepompt.

Begrippen 

• Drinkwater
• industrieel watergebruik
• proceswater
• koelwater
• waterwinning
• filterwerking
• spaarbekkens
• doorlaatbaarheid
• zoetwaterzak
• waterwingebied

Sleep de begrippen op de juiste plaats!

Uiterwaard

Zomerdijk

Winterdijk

Rivier

Uit welke twee soorten water wordt in ons land drinkwater gemaakt?

1. rivier en zeewater
2. grondwater en zeewater
3. grondwater en zout oppervlaktewater
4. grondwater en zoet oppervlaktewater

Waarvoor wordt in Nederlandse huishoudens het meeste water gebruikt?

1. Doorspoelen toilet
2. de wasmachine
3. voedselbereiding
4. douchen en baden

Wat is een waterwingebied?

1. Een gebied waar water uit de grond wordt gehaald
2. Een gebied waar water schoongemaakt wordt
3. Een gebied waar afvalwater schoongemaakt wordt
4. Een gebied met veel zwemwater

Bekijk de foto van de elektriciteitscentrale met een koeltoren.

Wat is de ‘witte rook’ die je uit de koeltoren ziet komen?

1. verbrandingsgas
2. water
3. stoom (gecondenseerde waterdamp)
4. rook

Waarom wordt water vaak gewonnen in natuurgebieden?

1. Omdat daarmee gelijk een te hoog grondwaterpeil in natuurgebieden wordt verlaagd.
2. Omdat het waterleidingbedrijf dan niet met veel verschillende boeren hoeft samen te werken.
3. Omdat de boeren het water zelf nodig hebben.
4. Omdat het water in natuurgebieden niet vervuild is met bestrijdingsmiddelen en meststoffen.

Waterwinning: 3 manieren om aan drinkwater te komen ➡

1. grondwater
2. oppervlaktewater
3. duinen

Drinkwater uit grondwater

WAAR? 

📌 Hoog-NL

HOE?

📌 Neerslag —> infiltreert in de bodem —> grondwaterlaag ligt op 20m tot 200m diepte —> naar boven gehaald en gezuiverd tot drinkwater.

Drinkwater uit oppervlaktewater

WAAR?

📌 Laag-NL

WAAROM?

📌 grondwater is zout in laag-Nederland

HOE?

📌 rivierwater bewaard in spaarbekkens —> zuiveren

📌 duurder

Drinkwater uit de duinen

WAAR?

📌 Kust

WAAROM? 

📌 drinkwater grote steden in de Randstad

HOE?

📌 zoetwaterzak

—> zoet water drijft op zout water in soort zak

PROBLEEM

📌 zoetwaterzak werd te klein door teveel waterwinning

OPLOSSING

📌 water uit rivier in zoetwaterzak pompen, diep in de grond omdat plantengroei anders veranderde.

Watergebruik in NL

Huishoudens:

📌 Per huishouden 120 liter/per persoon/per dag!

Industrieel watergebruik: 2 soorten —>

✅ proceswater: nodig in proces, bv wassen groente

     Hoeft niet drinkbaar te zijn —> oppervlaktewater + 

     grondwater.

✅ koelwater: afkoelen manchines, warm water in rivier en meer

     Electriciteitscentrales grootste gebruiker koelwater: 1600 liter/per dag/ per persoon!

Landbouw ➡ grootste waterverbruiker!

📌 irrigatie

Watervoetafdruk

➡ Al het zoet water dat je gebruikt voor huishouden, landbouw en industrieproducten.

 ➡ Watervoetafdruk NL:

      - huishoudelijk water

      - industrieel water

      - landbouw water    +

      = watervoetafdruk