Werkwoordspelling 2m1

• Nederlands
• Middelbare school
• vmbo t, mavo
• Leerjaar 1-4

Tekst

Werkwoordspelling

Wat doe ik bij werkwoordspelling het eerst?

1. ik kijk of het in te vullen woord een persoonsvorm is
2. Ik kijk in welke tijd de zin staat.
3. Ik kijk wat het onderwerp van de zin is.
4. Ik vul maar gewoon wat in.

Hoe vind ik de persoonsvorm?

Manier 1

Door een van de zin een vraagzin te maken. Het eerste werkwoord uit de zin is dan de persoonsvorm.

Voorbeeld: Jan en Kees fietsen naar school.

Fietsen Jan en Kees naar school?

Fietsen is het eerste werkwoord. Fietsen is dus de pv.

Manier 2.

Door de zin van tijd te veranderen. Het werkwoord dat verandert, is de persoonsvorm.

Voorbeeld:

Piet heeft een ijsje gekocht. -> Piet had een ijsje gekocht.

Heeft verandert in deze zin, dus heeft is de persoonsvorm.

Sleep het werkwoord in het juiste vak.

PV

Geen PV

Ik HEB  een lolly gekocht.

Wij ZIJN naar de bioscoop geweest.

Ik heb een lolly GEKOCHT.

Wij zijn naar de bioscoop GEWEEST

Wanneer gebruik ik alleen de ik-vorm?

Ik-vorm

Ik-vorm + t

Jij (geven) een snoepje aan de hond.

(lopen) je met me mee naar huis?

(fietsen) je zus altijd met een omweg naar school?

(Ruimen) onmiddellijk je kamer op!

Het onderwerp bepaalt de schrijfwijze van de persoonsvorm.

Je gebruikt de ik-vorm als:
-  het onderwerp ik is.
- het onderwerp je is (in de betekenis van jij) en dit onderwerp        achter de persoonsvorm staat.
-  de zin in de gebiedende wijs staat.

Overige persoonsvormen

In alle andere gevallen gebruik je bij zinnen waarbij het onderwerp enkelvoud is, de ik-vorm + t .

Is het onderwerp meervoud? Dan schrijf je het hele werkwoord.

Wanneer gebruik je 't Kofschip-x?

Wanneer gebruik je 't Kofschip-x?

1. Bij de tegenwoordige tijd
2. Bij alle persoonsvormen.
3. Bij de verleden tijd
4. Bij elk werkwoord

Ik-vorm + de

Ik-vorm + te

Sterk ww

wuiven

verbazen

relaxen

graven

slapen

zetten

zitten

verven

Het voltooid deelwoord

Naast de persoonsvorm kunnen er nog meer werkwoorden in de zin staan, bijvoorbeeld een VOLTOOID DEELWOORD (vd).

Als er een voltooid deelwoord in de zin staat, is de pv meestal een vorm van zijn, hebben of worden.

Het voltooid deelwoord

Een voltooid deelwoord begint meestal met ge- en soms met be-, ge-, ver-, her- of ont-.
Een voltooid deelwoord eindigt op:

                                                     -d
                                                     -t
                                                    -en

Het voltooid deelwoord gemaakt van een zwak werkwoord.

Een zwak werkwoord eindigt op een -d of een -t.

Als je niet weet of het voltooid deelwoord op een -t of een -d eindigt, dan kun je het langer maken (in de verleden tijd).

• Ik heb gerend. (want rende)
• Ik heb gefietst. (want fietste)

Uiteraard kun je ook 't ex-kofschip gebruiken om te weten hoe je het voltooid deelwoord schrijft.

Het voltooid deelwoord gemaakt van een sterk werkwoord.

Een voltooid deelwoord van een sterk werkwoord is makkelijker om te schrijven, maar misschien moeilijker om te onthouden.

Er bestaan namelijk geen regels voor.

Voorbeelden:
    gelopen
    geslapen
    bedrogen

Noteer het voltooid deelwoord van vissen.

Noteer het voltooid deelwoord van mixen.