B3

• Biologie
• Middelbare school
• vmbo t
• Leerjaar 4

Thema 14 Gaswisseling en uitscheiding

Neem je boek en laptop voor en ga alvast naar LessonUp

Wat is GEEN inwendig milieu?

1. Bloed
2. Lymfe
3. Weefselvloeistof
4. Urine

Bij het inwendig milieu horen:

1. Lucht in de longen
2. Bloedplasma
3. Voedselbrij in de darmen
4. Cytoplasma

Het onderhuids bindweefsel speelt een rol bij de ...

1. Opslag
2. Uitscheiding
3. Bescherming
4. Opname

De longen houden het inwendig milieu constant door

1. Opslag
2. Uitscheiding
3. Bescherming
4. Opname

Welke 2 stoffen worden uitgescheiden door de longen?

1. Water
2. Zuurstof
3. Koolstofdioxide
4. Waterdamp

Het gele beenmerg houdt het inwendige milieu constant door

1. Opslag
2. Uitscheiding
3. Bescherming
4. Opname

Welke rol hebben de spieren bij het instant houden van het inwendig milieu?

1. Opslag
2. Uitscheiding
3. Bescherming
4. Opname

Welke rol heeft de lever bij het instant houden van een constant inwendig milieu?

1. Opslag
2. Uitscheiding
3. Bescherming
4. Opname

Welke rol spelen de nieren bij het constant houden van het inwendig milieu?

1. Opslag
2. Uitscheiding
3. Bescherming
4. Opname

De afbeelding gaat over de mens. Je ziet hoe stoffen worden uitgewisseld tussen uitwendig milieu, inwendig milieu en de opslag in organen.

4 processen in het menselijk lichaam zijn.

Sleep de processen naar het juiste nummer in de afbeelding

reserves aanvullen

reserves opnemen

uitscheiden

voedsel opnemen

Thema 14 gaswisseling en uitscheiding

B1 Een constant inwendig milieu

B2 De huid en het onderhuidse bindweefsel

B3 Het ademhalingsstelsel van de mens

B4 Inademen en uitademen

B5 Luchtkwaliteit en longaandoeningen

B6 Gaswisseling bij dieren

B7 De lever en de nieren

Leerdoel

14.3.1 Je kunt de delen van het ademhalingsstelsel van de mens noemen met hun kenmerken en functies.

Gaswisseling

• Het opnemen van zuurstof (O2) in het bloed en afgeven van koolstofdioxide (CO2) aan de longen noemen we 'gaswisseling'.

• Hiervoor moet de lucht in de longen constant ververst worden, dit doen we door ademhaling.

Waarmee kunnen we ook alweer CO2 aantonen?

Waarmee kunnen we ook alweer CO2 aantonen?

Kalkwater is een indicator voor CO2

Helder kalkwater wordt troebel als het in contact komt met CO2

De onderdelen van het ademhalingsstelsel van de mens

Neusholte 

-  De binnenkant is bedekt met neusslijmvlies.

- De neusharen en het slijmvlies houden stofdeeltjes en ziekteverwekkers tegen.

- Trilharen in de neus zorgen ervoor dat het slijm, met de ziekteverwekkers en stofdeeltjes, naar de keelholte wordt vervoerd.

Neusademhaling

Inademen via de neus is een stuk gezonder dan via de mond. 

4 redenen zijn:

- Maakt de lucht vochtig

- Maakt de lucht warm

- Filtert de lucht

- Je kunt de lucht ruiken en keuren

Keelholte

Vanuit de neus (of de mond) komt de lucht in de keelholte terecht. In de keel zitten 2 klepjes; de huig en het strotklepje

• Ademen: huig en strottenklepje open
• Slikken: huig sluit neusholte af, strotklepje sluit luchtpijp af
• Verslikken: huig en strotklepje staan open terwijl je eet ->     hoesten

Keelholte

Opdracht 2

Teken de pijlen, huig en strotklepje van opdracht 2 in je boek op blz. 205 (mag met 1 kleur)

Over 5 minuten nakijken

Luchtpijp en bronchiën.

- De luchtpijp splits zich in twee vertakkingen,

  1 naar elke long.  Die 2 vertakkingen heten 

  de bronchiën.

- De luchtpijp en bronchiën zijn aan de binnenkant bekleed

   met slijmvlies en trilhaarcellen. 

- Om ze open te houden en te beschermen 

zitten er kraakbeenringen in.

Luchtpijptakjes

• Dit zijn de fijne vertakkingen van de bronchiën
• Wanden zijn bedekt met slijmvlies en trilhaarcellen.
• Wanden bevatten spiertjes

       (geen kraakbeenringen)

Longblaasjes

*Aan het einde van de luchtpijptakjes
zitten de longblaasjes. 

*De wanden van de longblaasjes en

  de longhaarvaten zijn maar

  1-cellaagje dik en het oppervlak is

  erg groot, waardoor er snel en veel

  gaswisseling kan plaatsvinden

www.youtube.com

Gaswisseling

*Zuurstof wordt, vanuit de 

  lucht in de longblaasjes, 

  opgenomen in het bloed van 

  de longhaarvaten.

*Koolstofdioxide gaat vanuit  

  het bloed naar de lucht in de 

  longblaasjes. 

Zuurstof-

rijk bloed 

Zuurstof-

arm bloed 

Gaswisseling

*Zuurstof wordt, vanuit de 

  lucht in de longblaasjes, 

  opgenomen in het bloed van 

  de longhaarvaten.

*Koolstofdioxide gaat vanuit  

  het bloed naar de lucht in de 

  longblaasjes. 

Opdracht 4

Schrijf de juiste woorden bij de schematische tekening op 

blz. 203

Over 5 minuten nakijken

Oefenen

Maak opdrachten 1 t/m 11 van 14.3

Opdracht 4 maak je in je boek af

De lesstof lees je in je boek op blz. 199 t/m 203

Eerste 5 minuten stil, daarna fluisterniveau

Klaar? Start met de test jezelf van 14.3

strottenhoofd

bronchiën

longblaasjes

keelholte

luchtpijp

neusholte

longen

Welke weg legt de ingeademde lucht achtereenvolgens af in je ademhalingsstelsel?

Sleep de onderdelen in de juiste volgorde.

1

2

3

4

5

6

strottenhoofd

longblaasjes

keelholte

bronchiën

neusholte

luchtpijp

Hiermee wordt tijdens het slikken de neusholte afgesloten

1. Huig
2. Strotteklepje
3. Kringspier
4. Tong

Houdt grote stofdeeltjes tegen.
Maakt de lucht die je inademt vochtig.
Vervoert het slijm naar de keelholte.
Verwarmt de ingeademde lucht.
Voorkomt dat stofdeeltjes en ziekteverwekkers in de longen komen.
Waarschuwt voor stinkende gassen.

Hier staan functies van delen van het ademhalingsstelsel.

Sleep het deel naar de juiste functie.

Neusslijmvlies

Neusharen

Reukzintuig

Trilharen

Neusslijmvlies

Neusslijmvlies

In de afbeelding is een deel van het ademhalingsstelsel van de mens schematisch getekend.

Bij welk van de genummerde delen is de wand niet verstevigd door kraakbeenringen?

1. 1
2. 2
3. 3

Uitwisseling van zuurstof en koostofdioxide met bloed vindt plaats in

1. Bronchiën
2. Longblaasjes
3. Longhaarvaten
4. Luchtpijptakjes

Examenvraag

De huisarts legt Reva uit dat de kans op een infectie van de luchtwegen bij haar groter is dan bij Milan, omdat zij meestal door de mond ademhaalt.

Leg uit waardoor de kans op een infectie toeneemt als iemand meestal door de mond ademhaalt.

Examenvraag

De huisarts legt Reva uit dat de kans op een infectie van de luchtwegen bij haar groter is dan bij Milan, omdat zij meestal door de mond ademhaalt.

Leg uit waardoor de kans op een infectie toeneemt als iemand meestal door de mond ademhaalt.

Bij mondademhaling worden minder bacteriën uit de lucht gefilterd dan bij ademhaling door de neus.

Huiswerk

Maak opdrachten 1 t/m 11 van 14.3

Opdracht 4 maak je in je boek af

De lesstof lees je in je boek op blz. 199 t/m 203

Eerste 5 minuten stil, daarna fluisterniveau

Klaar? Start met de test jezelf van 14.3