§4.4 Nederland bezet 2

• Geschiedenis
• Middelbare school
• vmbo g, t
• Leerjaar 2

§4.4 Nederland bezet

De tijd van de Tweede Wereldoorlog

Planning

  - Herhaling §4.3

  - Wat weet je al?

  - Leerdoelen

  - Uitleg inclusief video met kijkvragen.

  - Huiswerk

De machtsovername van Hitler had grote gevolgen. Noem een economisch gevolg.

De machtsovername van Hitler had grote gevolgen. Noem een politiek gevolg.

De machtsovername van Hitler had grote gevolgen. Noem een cultureel gevolg.

Leerdoelen

• Je kunt beschrijven hoe Nederland bezet werd en na vijf jaar bevrijd werd.

• Je kunt een gevolg van de Duitse bezetting noemen op het gebied van politiek, economie en de media.

• Je kunt een voorbeeld noemen van verzet en van collaboratie. 

10 mei 1940: Duitsland valt Nederland binnen.

A. Nederland bezet werd en na vijf jaar bevrijd werd.

Regering in ballingschap (Londen)

13 mei 1940

A. Nederland bezet werd en na vijf jaar bevrijd werd.

Bommen op Rotterdam

14 mei 1940

• Doel: capitulatie van Nederland afdwingen. 
• Binnen een kwartier is de hele binnenstad verwoest.
• Duitsland dreigt nog meer steden te bombarderen. 

Nederland capituleert

15 mei 1940

• Nederland wordt vanaf nu bezet door Duitsland 

De Spoorwegstaking

Om de Duitse transporten te dwarsbomen, 

riep de Nederlandse regering in Londen 

op tot een spoorwegstaking. Gevolg:
in West-Nederland ontstonden
voedseltekorten. 
            De Hongerwinter van '44/'45

A. Nederland bezet werd en na vijf jaar bevrijd werd.

Nederland bezet werd en na vijf jaar bevrijd werd.

In Rotterdam werd iedere strook grond gebruikt als landbouwgrond. Er werden bijvoorbeeld bruine bonen gezaaid. (Foto uit 1943.)

Nederland bezet werd en na vijf jaar bevrijd werd.

De koningin en ministers gingen tijdens de bezetting in ballingschap, in welk land?

1. Canada
2. Zwitserland
3. Engeland
4. Amerika

Wat was de aanleiding voor de Nederlandse legerleiding om te capituleren (overgeven)?

1. De inval van Duitsland
2. Het gevangen nemen van Wilhelmina
3. Het bombardement op Rotterdam
4. Verloren veldslagen

Op welke wijze werd er voor gezorgd dat het eten zo eerlijk mogelijk verdeeld tijdens de Duitse bezetting?

1. Door de prijzen zo laag mogelijk te houden.
2. De Duitse bezetter gaf gratis eten weg.
3. Er waren distributiebonnen voor bepaalde producten.
4. Het was onmogelijk om het voedsel eerlijk te verdelen.

Economie heeft te maken met...

1. Geld
2. bestuur
3. Omgaan met elkaar
4. Hoe mensen leven

Wat betekent 'sociaal'?

1. Normaal doen tegen elkaar
2. Iets belangrijk vinden
3. Heeft te maken met de verschillen tussen groepen mensen
4. Heeft te maken met mensen

Politiek heeft alles te maken met:

1. zorgen voor veiligheid op straat
2. godsdient en onderwijs
3. het organiseren van handel en landbouw
4. het besturen van een stad, land of gebied

Wat is cultuur?

1. Alles wat met bestuur te maken heeft
2. Alles wat met geld te maken heeft
3. Alles wat mensen zelf maken en doen
4. Alles wat met goden te maken heeft

Leerdoelen

• Vorige les: je kunt beschrijven hoe Nederland bezet werd en na vijf jaar bevrijd werd.

• Je kunt gevolgen van de Duitse bezetting noemen op het gebied van politiek, economie en cultuur.

• Je kunt voorbeelden noemen van verzet, accommodatie en collaboratie. 

Geschiedenis bestuderen

Als je het verleden onderzoekt, onderzoek je wat er veranderde en wat hetzelfde bleef op vier verschillende gebieden:

Weet jij nog welke vier gebieden?

Vier gebieden waarop wij het verleden bestuderen:

Geschiedenis bestuderen

Je bekijkt de veranderingen en overeenkomst op deze gebieden:

- Economie

- Cultuur

- Politiek

- Sociaal

Onder Duits bestuur

• Vanaf 15 mei 1940 bepaalde de nazi's wat er gebeurde in Nederland.

• Democratie werd afschaft en politieke partijen verboden. 

• Behalve: NSB (Nationaalsocialistische Beweging).

• Media: vanaf mei 1940 > kranten, tijdschriften en de radio mochten alleen nog maar schrijven en uitzenden wat de Duitsers goed vonden.

Economie

• Begin van de oorlog: economie groeide. Bedrijven leverden goederen aan Duitsland > werkloosheid verdween.

• Vanaf 1942: tekorten in brandstof, arbeiders en voedsel.
• Mannen moesten in Duitse fabrieken gaan werken.

Samenwerken met de Duitsers

• Kleine groep Nederlanders hielp de Duitsers > lid NSB > collaboreerde met de Duitsers. 
• Leider NSB Anton Mussert.

• NSB is antisemitisch

Verzet

Tegenhanger NSB:

• Verzet: een groep Nederlanders die de Duitsers tegenwerkten.
  
• 1941: Februaristaking in Amsterdam.
• Razzia op de Joden: Snelle actie door militairen of politie in een bepaald gebied, waarbij een bepaalde groep mensen wordt opgepakt.

Wat ga je doen?

Post-its

Plak ze bij de drie leerdoelen van 4.4