3.3 Machtige heren, halfvrije boeren

• Geschiedenis
• Middelbare school
• vmbo b, k
• Leerjaar 1

Welkom!

Neem rustig plaats en leg je boeken alvast op tafel

Geschiedenis

Maris College - Klas 1 - vmbo 

H3 Monniken en ridders

Vandaag

• Terugblik vorige les
• Lesdoelen
• Gevolgen val West Romeinse Rijk
• Beperkte vrijheid
• Leven op een domein
• Aan de slag!
• Afsluiting

Terugblik vorige les

• Hoe kon de Germaanse cultuur toch blijven bestaan?
  
  
• Hoe kwam het dat geestelijke belangrijk waren in de samenleving?

Lesdoelen

Aan het einde van de les kan je uitleggen

• waardoor boeren in de landbouwsamenleving halfvrij waren
• hoe de landbouw was georganiseerd
• welke sociale verhoudingen er waren

Gevolgen val West-Romeinse Rijk

• Volksverhuizing van de Germanen
• 476 keizer Romulus Augustus wordt afgezet door Germaan Odoaker
• 476 = De val van het (West)-Romeinse Rijk

Gevolgen

• Onveiligheid
• Geen handel meer
• Steden verdwijnen
• Mensen verbouwen eigen producten

Beperkte vrijheid

• Door de val van het West Romeinse Rijk was onveilig geworden in West-Europa
  
  
• Geen handel meer mogelijk
  
  
• West-Europa ging van een landbouw stedelijke samenleving weer terug naar een landbouwsamenleving
  
  
• Mensen verbouwen hun eigen voedsel

Beperkte vrijheid

Maar... het was onveilig en gevaarlijk

• Boeren hadden zekerheid en bescherming nodig van machtige heren
  
• In ruil voor bescherming van de heer, hadden de boeren een deel van hun vrijheid verloren
• Horigen (halfvrije boeren)

• De boeren mochten wonen en werken op het domein, maar mochten het domein niet verlaten zonder toestemming
  
  
• Horigheid

Leven op een domein

Een belangrijk gebouw op het domein was het hof

• Op het hof woonde de edelman, de heer van het domein
• Hofstelsel
  
  
• Bij het hof stonden ook andere gebouwen, zoals een molen en voorraadschuren

Op een domein werd alles geproduceerd wat de bewoners nodig hadden

Leven op een domein

De boeren kwamen bijna nooit buiten het domein

Plichten

De horige boeren hadden veel plichten

• een deel van hun oogst moesten zij verplicht aan de heer afstaan
• een deel van hun tijd onbetaald voor de heer werken
• Herendiensten

Aan de slag!

1sA

Opdrachten: 1, 2 en 3

Bladzijde: 48

1sB, 1sC en 1sD

Opdrachten: 1, 2, 3 en 4

Bladzijde: 73-74

Afsluiting

• Waarom waren boeren in de landbouwsamenleving halfvrij?
• Hoe is de landbouw georganiseerd (hofstelsel)?
• Wat zijn de plichten van de horigen?

Huiswerk

zie magister

Volgende les

Verder met 3.3

Welkom!

Neem rustig plaats en leg je boeken alvast op tafel

Geschiedenis

Maris College - Klas 1 - vmbo 

H3 Monniken en ridders

Vandaag

• Terugblik vorige les
• Lesdoelen
• Drie sociale groepen
• Filmpje
• Aan de slag!
• Afsluiting

Terugblik vorige les

• Waarom gingen de mensen van een landbouw stedelijke samenleving naar een landbouwsamenleving?
  
  
• Waarom waren boeren in de landbouwsamenleving halfvrij?
  
  
  
• Wat is het Hofstelsel?
  
  
• Wat zijn de plichten van de horigen?
• Welk recht hebben horigen?

Lesdoelen

Aan het einde van de les kan je uitleggen

• waardoor boeren in de landbouwsamenleving halfvrij waren
  
• hoe de landbouw was georganiseerd
  
• welke sociale verhoudingen er waren in de tijd van monniken en ridders

Drie sociale groepen

Volgens een bisschop in 1020 waren er drie soorten mensen: 

1. Geestelijken (zij die bidden)

2. Edelen (zij die strijden)

3. Boeren (zij die werken)

• Iemands afkomst bepaalde bij welke groep hij hoorde
• De drie standen

Drie sociale groepen

De eerste twee standen (geestelijk en adel) hadden een hoge sociale positie in de maatschappij

Zij hadden ook privilleges (voorrechten)

• Geen belasting betalen

Heerlijke rechten: de rechten van een heer

Molenrecht: boeren moesten betalen om graan te mogen malen in de molen van de heer

Door de heerlijke rechten werden de geestelijken en adel steeds rijker en machtiger 

Boeren bleven arm en machteloos

Aan de slag!

1sA

Opdrachten: 5, 6 en 7

Bladzijde: 49

1sB, 1sC en 1sD

Opdrachten 6, 7 en 8

Bladzijde 74-75

Afsluiting

• Welke sociale verhoudingen waren er in de middeleeuwen?
• Welke drie standen waren er?
• Wat waren de privileges van de 1e en 2e stand?

Huiswerk

Volgende les

Begin 3.4