presentatie - Zelfsturend leren

• Communicatie
• HBO
• Beroepsopleiding
• Studiejaar 1-4

Interne presentatie - 21 oktober 

METACOGNITIEVE VAARDIGHEDEN ALS BASIS VAN ZELFSTUREND LEREN

Vanmorgen... 

Voorstellen

• Johan Reitsma
  
• Academy4Learning - pedagogiek, transitie
• (omgaan met werkdruk, pesten,  feedback, veranderende rol van de docent, etc.)

Ingrediënten 

• Executieve functies
• Metacoginitieve vaardigheden. 
• Meerwaarde
• Meenemen in gedachtengoed. 
• Eigenaarschap
• Een blik in de module

Executieve functies

Executieve functies zijn al die regelfuncties van de hersenen die essentieel zijn voor het realiseren van doelgericht en aangepast gedrag.

• Reactie (of respons)-inhibitie
  
• Werkgeheugen
  
• Zelfregulatie van affect/emotieregulatie
  
• Volgehouden aandacht
  
• Taakinitiatie
  

• Planning/prioritering
  
• Organisatie
  
• Timemanagement
  
• Doelgericht doorzettingsvermogen
  
• Flexibiliteit
  
• Metacognitie
  

Waar hebben we het over als we het hebben over metacognitie?

Metacognitie

Het vermogen om een stapje terug te doen om jezelf en de situatie te overzien, om te bekijken hoe je een probleem aanpakt; het gaat daarbij om zelfmonitoring en zelfevaluatie.

Metacognitie

Het vermogen om een stapje terug te doen om jezelf en de situatie te overzien, om te bekijken hoe je een probleem aanpakt; het gaat daarbij om zelfmonitoring en zelfevaluatie.

Wat levert het op? 

• Metacognitie bepalend voor  leerprestatie (tot 40%).
• Belangrijker dan intelligentie, sociaaleconomische achtergrond en studiemotivatie voor het leerproces van de leerling.
  
• Dus trainen van vaardigheden leidt rechtstreeks tot betere leerprestaties. 

• Eigenaarschap

Eigenaarschap van leren is de mate waarin de leerling verantwoordelijkheid neemt voor zijn eigen leerproces.

>>> meer inzicht en meer regie. 

Maar hoe eenvoudig is dat eigenlijk?

• Kúnnen leerlingen dat wel? (Hersenontwikkeling, vaardigheden)
• Wíllen ze dat wel?
• Zijn docenten daarvoor opgeleid? 

Onze module helpt hierbij

• Aandacht voor: denkcirkel "Denken om te leren".
  

De denkcirkel

Stap 1

Plannen

• wat is het doel
• wanneer ben ik tevreden

Self fulfilling prophecy: Uit onderzoek blijkt dat leerlingen die zichzelf van te voren beoordelen (hun werk bij voorbaat al een cijfer geven) naar die beoordeling toewerken. Bij een hogere zelfbeoordeling aan de start van een opdracht worden dus ook hogere beoordelingen behaald.

Stap 2

Monitoren

• Concentreren
  
• Controleren
  
• Corrigeren
  
• Ben ik op de goede weg
  

Stap 3

Evalueren

• Heb ik het doel behaald?
• Wat ga ik de volgende keer anders doen?

Onze module helpt hierbij

• Aandacht voor: inrichten van/in je les.
  
• Eindopdracht - waaaaat?
• Eindopdracht: ontwerp een les of een lesdeel waarbij de denkcirkel ook daadwerkelijk ingezet kan worden. (Uitdaging.)

Hoor je iemand, als het over leerlingen of studenten gaat, reppen over... 

• Eigenaarschap
  
• Eigen verantwoordelijkheid
  
• Specifieke leermiddelen
• Motivatie
• Regie op het leerproces

Wat neem je mee?

Heb je een vraag?

Doelen module

Aan het einde van de module:

1. Kun je uitleggen wat zelfsturend leren betekent.
2. Ken je enkele metacognitieve leerstrategieën en gebruik je deze om leerlingen efficiënt te ondersteunen in hun zelfstandige leerproces. 
3. Heb je ervaring opgedaan met het stellen van denkvragen tijdens je les.

Doelen training

Aan het einde van de training:

1. Heb je kennis en inzicht in de achtergrond van metacognitie en zelfsturend leren.
2. Kun je de denkcyclus gebruiken.
3. Weet je wat er van je verwacht wordt tijdens de module.

Inhoud training

• Eigenaarschap en zelfsturing
• Zelfsturing en metacognitieve vaardigheden
• Pauze

• De denkcyclus
• Leergesprekken
• Aan de slag...
• Afronding en vragen

Wat is eigenaarschap?

Waar denk je aan bij de term eigenaarschap?

Zelfsturing en eigenaarschap

zelfsturend leren

Een leerling is zelfsturend als deze zelfstandig en met zin voor verantwoordelijkheid de sturing voor het eigen leerproces in handen neemt.

(Boekaerts & Simons, 1995).

zelfsturend leren

Zelfregulatie is een metacognitief en cyclisch proces waarbij de

vaardigheden plannen, monitoren en evalueren zorg dragen voor succesvol leren (Pintrich, 1999).

(Boekaerts & Simons, 1995).

Wat levert zelfsturen leren op voor de leerling?

Leerlingen met een goed ontwikkeld zelfsturend vermogen behalen betere leerresultaten, beschikken over een grotere leermotivatie en betere sociaal- emotionele vaardigheden.

Leerlingen die in staat zijn hun eigen leren te reguleren zijn niet alleen succesvol op school, maar ook later als ze gaan studeren, in hun werk en in persoonlijke relaties.

Het belang van zelfsturend leren op school

• Zelfsturend leren kun je aanleren; hier kun je invloed op uitoefenen!
• Van impliciet naar expliciet.
• Cognitieve-, affectieve- en metacognitieve vaardigheden.
• Aandacht voor metacognitieve vaardigheden.

meer info + voorbeeld op:

https://www.dalton.nl/literatuur/item/245-zelfsturend-leren-wordt-je-aangeleerd

(Patrick Sins)

Metacognitieve vaardigheden

Metacognitieve vaardigheden

Door aandacht te hebben voor metacognitie kun je leerlingen leerstrategieën aanleren die zelfsturing in de hand werken.  Daarnaast kunnen goed ontwikkelde metacognitieve vaardigheden bijdragen aan beter leren, hogere motivatie en meer eigenaarschap. 

Metacognitieve vaardigheden

• plannen
• monitoren
• evalueren

Basis voor module

• Metacognitie als startpunt voor zelfsturend leren
• expliciete aandacht voor metacognitie met de denkcyclus
• Structuur aanbrengen tijdens het leren.

Pauze

Pauze

aantekeningen

Plannen

Monitoren

Evalueren

scannen

informatie

herinneren

aanpassen

aanpak

Aan de slag

Afronding en vragen