Aantekeningen 7.3 t/m 7.6

Aantekeningen 7.3 t/m 7.6

Doel cursus 7 spelling

Je kunt de volgende spellingscategorieën goed spellen: 

• Leenwoorden uit het Engels en Frans
• Koppelteken en weglatingsstreepje
• Tussenletters in samenstellingen
• Aan elkaar of los?

1 april: SO spelling 7.3 t/m 7.6 

 7.3 Leenwoorden blz.252

Woorden uit een andere taal die in het Nederlands zijn terecht gekomen. 

1. Welke ken je? 
2. Hoe schrijf je ze? 

Regels bij Engelse leenwoorden

Regels bij Franse leenwoorden

 7.3 Regels bij Engelse leenwoorden blz.252

• Samenstellingen als één woord: eyecatcher 
• rechter woord Engels voorzetsel?dan koppelteken: back-up
• Woordgroepen schrijf je los: first lady 

Kies nu:

airbag/air-bag?              intensivecare/intensive care?

babysitter/baby-sitter?                    testcase/test case?

stand-by/standby ?                       shootout/shoot-out? 

7.3 Regels bij Franse leenwoorden blz.252          

• Veel woorden zonder accenttekens: compote, ragout

• Wél accent op de e als dat nodig is voor de uitspraak: 

         pate > paté (accent aigu) 

         creme > crème (accent grave)

         crepe > crêpe (accent circonflexe)

Kies nu:

diner/dinér?

saté/sate?

enquete/enquête?

premiere/première?   

diner

carrière

enquête

premiêre

Inoefenen opdracht 1 

1. menukaart voor het middageten =

2. langwerpig brood met knapperige korst =

3. persoon die toezicht houdt op een gebouw =

4. functie van Dick Schoof = 

5. geldbuidel = 

6. begroting = 

a. budget

b. premier

c. lunchkaart

d. conciërge

e. baguette

f. portemonnee

 Schrijf alleen het leenwoord op. 

1 a De finalisten van het Junior Songfestival zingen liedjes met een boodschap.

b Alle ramen van de school zijn in anderhalf uur gelapt.

c Waar zal dit jaar het NK Stoepranden plaatsvinden?

2 a wg = zingen

b wg = zijn gelapt

c wg = zal plaatsvinden

Instructie 7.4 regels koppelteken blz.254

• samenkoppelingen: vergeet-mij-nietjes / heen-en-weer
• samenstellingen tussen botsende klinkers: camera-instelling / zo-even / cadeau-idee
• bij letters, cijfers en tekens: havo-leerling , A5-formaat, 

       @-teken, 

• bij sint/Sint: Sint-Nicolaas
• bij aardrijkskundige namen: Zuid-Duitsland / West-Afrikaan

samenkoppelingen: vergeet-mij-nietjes / heen-en-weer

samenstellingen tussen botsende klinkers: camera-instelling / zo-even / cadeau-idee

bij letters: havo-leerling , bij cijfers: A5-formaat, bij tekens: @-teken, bij sint/Sint: Sint-Nicolaas

bij aardrijkskundige namen: Zuid-Duitsland / West-Afrikaan

bij voorvoegsel woorden: ex-man / niet-actief / leerling-timmerman

als het 2e deel een hoofdletter heeft: pro-Israël / anti-Amerika

in samenstellingen van twee gelijkwaardige woorden: paars-groen

Instructie 7.4 regels koppelteken blz.254

• bij deze voorvoegsel* woorden: ex-man / niet-actief / leerling-timmerman 

       *adjunct- / aspirant-/bijna-/interim-/kandidaat-/non-/oud-

• als het 2e deel een hoofdletter heeft:pro-Israël /anti-Amerika
• in samenstellingen van twee gelijkwaardige woorden: paars-groen / bar-discotheek

samenkoppelingen: vergeet-mij-nietjes / heen-en-weer

samenstellingen tussen botsende klinkers: camera-instelling / zo-even / cadeau-idee

bij letters: havo-leerling , bij cijfers: A5-formaat, bij tekens: @-teken, bij sint/Sint: Sint-Nicolaas

bij aardrijkskundige namen: Zuid-Duitsland / West-Afrikaan

bij voorvoegsel woorden: ex-man / niet-actief / leerling-timmerman

als het 2e deel een hoofdletter heeft: pro-Israël / anti-Amerika

in samenstellingen van twee gelijkwaardige woorden: paars-groen

Instructie 7.4 regels weglatingsstreepje blz.254

Als je een deel van een woord weglaat: 

op- of aanmerkingen

kerstbomen en -ballen

Als je het hele woord weglaat, gebruik je géén weglatingsstreepje: hoge en lage cijfers

 7.5 Tussenletters in samenstellingen blz. 256

Wat zijn 'samenstellingen'? 

En hoe schrijf je ze: 

En deze: 

kapper + schaar? -->

lamp + kap?--> 

Zon + scherm?-->

Groente + soep?--> 

7.5  Tussenletter 's' blz. 256

Tussenletter 's' toevoegen: 

> als je een s hoort, schrijf je 'm ook: onweersbui

> let op als het tweede woord een s-klank heeft: schrijf dan alléén de s als je hem bij de vervanging van een ander woord ook hoort: 

    kapperszaak -> kappersopleiding

    spelerssalaris -> spelersbus

    máár

    sportschool -> sportwedstrijd ! 

Anekdote = Grappig en kort verhaal over iets dat echt gebeurd is.

7.5  Tussenletter '(e)n' blz. 256

Tussenletter '(e)n' toevoegen als het eerste woord van de samenstelling...

> ...een zn is dat alleen mv op -en heeft: 

lamp en kap = lampenkap

stoel en dans = stoelendans. 

beer en hol = 

pan en koek = 

Anekdote = Grappig en kort verhaal over iets dat echt gebeurd is.

7.5  Tussenletter 'e' blz. 256

Tussenletter 'e' toevoegen als het eerste woord van de samenstelling...: 

> ...géén mv heeft:     gort en pap = gortepap /  rijst en pap = 

> ...verwijst naar iets waar er maar 1 van is: 

                              zon en scherm = zonnescherm / maan en schijn =

> ...(ook) mv heeft op s: groente en soep = groentesoep / horloge en bandje =

> ...geen zn is: hoog en school = hogeschool / doof en netel = 

> ...een bijv.nw versterkt: reuze en leuk = reuzeleuk / beer en sterk = 

Anekdote = Grappig en kort verhaal over iets dat echt gebeurd is.

 7.6 Aan elkaar of los?  blz. 258

Waarom is dit goed gespeld? 

een mooi vakantiehuisje - een sfeervol huisje

een grote terreinwagen - een supermooie wagen 

Kijk naar het uitlegfilmpje: 

Let op de klemtoon: waar ligt die? 

7.6 Deze woorden schrijf je aan elkaar: 

• Samenstellingen: ze hebben één klemtoon. tuinstoelkussen
• 'er', 'hier', 'daar' of 'waar' woorden + voorzetsel:  ernaast
• getallen met 100 of 1000: zevenhonderd, veertienduizend
• veel samengestelde werkwoorden: opbellen, pianospelen, 
• veel samengestelde bijv.nw met deelwoord als 2e deel: roodgloeiend, dichtbegroeid, 

Inoefenen opdracht 1 

Waar ligt de klemtoon op de woorden in 

opdracht 1 van blz. 258. Onderstreep deze. 

Klassikaal, om de beurt. 

a. voorbijlopen

b. tweekamerappartement

c. 

1 a De finalisten van het Junior Songfestival zingen liedjes met een boodschap.

b Alle ramen van de school zijn in anderhalf uur gelapt.

c Waar zal dit jaar het NK Stoepranden plaatsvinden?

2 a wg = zingen

b wg = zijn gelapt

c wg = zal plaatsvinden

Inoefenen opdracht 2 

Opdracht 2 blz. 258 

Schrijf de woorden a t/m l in je schrift. 

Kijk op blz. 258 of in je aantekeningen bij welk punt het woord hoort! 

Opdracht 2

1 a Rode rozen zijn altijd al een symbool van liefde geweest.

b De familie Kardashian schijnt de meest bewonderde familie ter wereld.

c In de toekomst zal de robot onze steun en toeverlaat worden.

2 a ng = zijn [een symbool van liefde] geweest

b ng = schijnt [de meest bewonderde familie ter wereld]

c ng = zal [onze steun en toeverlaat] worden

Antwoorden 2 

a polsstokhoogspringen

b viersterrenhotel

c kortebaanschaatser

d dierenambulance

e erachter langs

f waarzeggen en

 kaartleggen

a. ww

b. hoeveel klemtonen? 

c. hoeveel klemtonen? 

d. hoeveel klemtonen? 

e. er + vz

f. samengesteld ww

g. hoeveel klemtonen? 

h. hoeveel klemtonen? 

i. hoeveel klemtonen? 

j. hoeveel klemtonen? 

k. hier + vz

l. samengesteld ww

g postpakketbezorger

h veeleisende leraar

i zesentwintig

j uitstelgedrag

k hierbovenop zetten

l vooruitkomen

Opdracht 2

1 a Rode rozen zijn altijd al een symbool van liefde geweest.

b De familie Kardashian schijnt de meest bewonderde familie ter wereld.

c In de toekomst zal de robot onze steun en toeverlaat worden.

2 a ng = zijn [een symbool van liefde] geweest

b ng = schijnt [de meest bewonderde familie ter wereld]

c ng = zal [onze steun en toeverlaat] worden