Tijdvak 6: Regenten en vorsten

• Geschiedenis
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 2

Regenten en vorsten

1600 - 1700

Vragen bij tekst A

Op het einde van De Tachtigjarige Oorlog met Spanje ontstaat Nederland in 1648 (De Republiek der Zeven Verenigde Nederlanden) Deze Tachtigjarige Oorlog was tegen de koning van Spanje en wordt ook wel eens de Opstand genoemd. Welk van deze twee benamingen zou een Spaans geschiedenisboek waarschijnlijk gebruiken? Leg je antwoord duidelijk uit.

De titel van tijdvak 6 is: Regenten en vorsten.
Wat is daar niet helemaal juist aan?

De burgers waren in Nederland de baas. Welke twee voorbeelden staan er in de tekst die dit duidelijk maken?

Wat wordt bedoeld met ‘gedogen’?
A de migratie van joden naar Nederland
B het protestants maken van kerken
C het stiekem bouwen van verboden kerken
D tegen de regels in toch toelaten

Hieronder staat een couplet van een populair liedje uit 1844
Heb je van de zilveren vloot wel gehoord, De zilveren vloot van Spanje? Die had er veel Spaanse matten aan boord. En appeltjes van Oranje Piet Hein, Piet Hein, Piet Hein zijn naam is klein, Zijn daden bennen groot, zijn daden bennen groot Die heeft gewonnen de Zilvervloot! De “matten” waarover gesproken wordt, zijn zilveren munten. Deze zilvervloot werd in 1628 door Piet Heyn veroverd. Waarschijnlijk was er een verband tussen de verovering van de zilvervloot en de militaire successen van stadhouder Frederik Hendrik in 1629. Leg dit uit.

Hieronder staat een couplet van een populair liedje uit 1844
Heb je van de zilveren vloot wel gehoord, De zilveren vloot van Spanje? Die had er veel Spaanse matten aan boord. En appeltjes van Oranje Piet Hein, Piet Hein, Piet Hein zijn naam is klein, Zijn daden bennen groot, zijn daden bennen groot Die heeft gewonnen de Zilvervloot! De “matten” waarover gesproken wordt, zijn zilveren munten. Deze zilvervloot werd in 1628 door Piet Heyn veroverd. Waarschijnlijk was er een verband tussen de verovering van de zilvervloot en de militaire successen van stadhouder Frederik Hendrik in 1629. Leg dit uit.

a. Aan welke beeldelementen kun je zien dat dit een
katholiek kerk is?
b. Waarom zou deze kerk gedoogd worden in Amsterdam?
Gebruik de woorden: handel en immigranten.

Bekijk bron 2 goed op blz. 63. Leg uit wat het dit schilderij duidelijk maakt over A: de cultuur. B: de economie. C: Het sociale leven. In Amsterdam in de 17e eeuw. Noem steeds 1 ding.

Kijk goed naar afbeelding 3 op blz. 63. We zien hier een schuilkerk. Onze lieve heer op Solder.
a. Waarom waren de Nederlanders verdraagzaam tegenover de katholieken?
b. Waarom mochten de katholieken niet gewoon een kerk bouwen?

Kijk goed naar afbeelding 3 op blz. 63. We zien hier een schuilkerk. Onze lieve heer op Solder.
a. Waarom waren de Nederlanders verdraagzaam tegenover de katholieken?
b. Waarom mochten de katholieken niet gewoon een kerk bouwen?

Regenten en vorsten

1600 - 1700

Vragen bij tekst B

A: Wat is de moraal van bron 4 op blz. 64?
B: Welke moraal of les kunnen we herkennen uit onze moderne tijd?

Als je goed kijkt naar bron 4 op blz. 64 zie je zien dat er geen koningen of voorname personen op geschilderd zijn. Bedenk een reden waarom dat zo is en gebruik de titel van het tijdvak in je antwoord.

Regenten en vorsten

1600 - 1700

Vragen bij tekst C

Leg uit waarom het proces tegen Galileo zowel voor de wetenschap als voor de kerk een keerpunt was.

Leg uit waarom het proces tegen Galileo zowel voor de wetenschap als voor de kerk een keerpunt was.

Kijk goed naar bron 7, 8 en 9 op blz. 66. Welke bron past er het beste bij het woord 'empirisme'? Maak een keuze en leg je antwoord uit.

Kijk goed naar bron 7, 8 en 9 op blz. 66. Welke bron past er het beste bij het woord 'empirisme'? Maak een keuze en leg je antwoord uit.

Leg uit wat deductief redeneren is.

Waarom werd de wetenschap toch als waardevol gezien? Welke voorbeelden staan er in de tekst?

Einde opdrachten

Tijdvak 6

Regenten en vorsten

1600 - 1700

Leerdoelen bij tekst A: Een burgerlijke cultuur

1. Je kunt uitleggen waarom er in de Nederlandse republiek geen koning was en wie er nu de baas waren.

2. Je kunt uitleggen waarom Amsterdam een grote handelsstad werd en wat het paleis / stadhuis op de Dam voor gebouw is en je kunt symboliek in het gebouw herkennen. 

3. Je kunt uitleggen waarom Amsterdam een migrantenstad was en waarom ze andere godsdiensten gedoogden. 

Leerdoelen bij tekst B: Vijf miljoen schilderijen

1. Je kunt uitleggen waarom de rijke Nederlanders nu de doelgroep werden om schilderijen te kopen. 

2. Je kunt uitleggen waarom deze schilderijen een moraal hadden. Een lesje om iets van te leren. 

Leerdoelen bij tekst C: Wetenschappelijke revolutie

1. Je kunt uitleggen waarom het proces tegen Galileo in 1633 een keerpunt was in de geschiedenis.

2. Je kunt uitleggen wat empirisme is.

3. Je kunt uitleggen wat deductief redeneren is.

4. Je kunt voorbeelden geven van de wetenschappelijke revolutie.

5. Je kunt uitleggen waarom de koningen van Engeland en Frankrijk een academie oprichtten.  

Namen

Maarten Luther

Rembrandt van Rijn

Galileo Galilei

Keerpunten 

1566: Beeldenstorm

1633: Proces tegen Galileo Galilei