4.4 Op weg naar de totalitaire staat

• Geschiedenis
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 3

Rusland wordt communistisch

Welkom H3B

4.4 Op weg naar een totalitaire staat.

27-11-2019

Lesdoelen vorige week 4.3

Je kan uitleggen hoe de Russische burgeroorlog verliep en wie er won.

Je kan uitleggen wat het oorlogscommunisme inhield.

Je kan uitleggen wat de Nieuwe Economische Politiek (NEP) inhield.

!! >> Je kan uitleggen: collectivisatie en Vijfjarenplannen.

 

NEP is een voorbeeld van...

1. Privatisering (eigen bezit)
2. Collectivisatie (eigendom van staat)

Wat hoort NIET bij de planeconomie van Stalin?

1. vijfjarenplan
2. NEP
3. collectivisatie van de landbouw
4. industrialisatie

Welke bewering is waar?

1. Voor de Russische revolutie had Lenin als Tsaar alle macht.
2. Na de Russische revolutie waren alle mensen gelijk aan elkaar door het communisme.

Stelling: Lenin organiseerde de Oktoberrevolutie.

1. Juist
2. Fout

Kies de juist volgorde

1. Lenin, Stalin, Nicolaas II
2. Nicolaas II, Lenin, Stalin
3. Stalin, Lenin, Nicolaas II
4. Nicolaas II, Stalin, Lenin

Oorlogscommunisme

Poging van de communistische regering:

• Boeren moeten gratis graan en vlees leveren
• Fabrieken moeten staatseigendom worden
• Arbeiders moeten inzetbare 'arbeidslegers' worden

Deze poging mislukt:

• Veel van de landbouwgronden zijn al overgenomen door arme boeren (ook Roden)
• Het verzet is groot (ophalers graan en vlees worden vermoord)

Gevolg:                      Tienduizenden onwillige boeren vermoord / naar strafkampen

                                     Het instorten van de (voedsel)productie, uitbreken van hongersnoden

Nieuwe Economische Politiek

Poging van de communistische regering #2:

• Boeren mogen weer grond bezitten (eerder alles staatsbezit gemaakt).
• Boeren mogen weer producten vrij verkopen, mits er belasting wordt afgedragen.
• Winkels, werkplaatsen en kleine fabrieken weer privébezit.
• Mijnbouw en zware fabrieken (industrie) blijven wel in handen van de staat.

Veel harde bolsjewieken (Trotski) vinden de NEP van Lenin  teveel lijken op het kapitalisme, en geven de voorkeur aan het oorlogscommunisme. Trotski wil ook een wereldrevolutie.

Josef Stalin steunt de NEP van Lenin en heeft meer macht dan Trotski.  Stalin wil de revolutie laten beginnen in één land. Trotski wordt verbannen in 1929.

Collectivisatie (samengevat)

• De collectivisatie moest zorgen voor een hogere opbrengst, maar dat viel vaak tegen en er ontstonden hongersnoden. Overigens meestal door eigen schuld: boeren slachtten hun vee uit protest tegen de collectivisatie. 
  

• Boeren die zich op deze manier verzetten tegen de collectivisatie, werden gezien als vijanden van het communisme. Miljoenen boeren zijn om die reden vermoord.
  

Lesdoelen

Je kan uitleggen wat het Leninisme en Stalinisme inhoudt.

Je kan uitleggen de Sovjet-Unie een totalitaire staat werd.

 

In maart 1919 werd Stalin als één van de vijf leden van het bestuur van de Communistische Partij gekozen.
In april 1922 werd hij secretaris-generaal van de partij. 

Lenin overlijdt in 1924. In zijn testament zegt hij dat Stalin niet geschikt is als opvolger! Trotski verbannen en in opdracht van Stalin in 1940 vermoord. 

Stalin is als secretaris-generaal van de CCCP oppermachtig en vestigt een persoonlijke dictatuur. 

Visie Marxisme:
De communistische revolutie wordt door de arbeidersklasse geleid.

Visie Leninisme:
De communistische revolutie wordt door de partij geleid.

Visie Stalinisme:
Communisme met één man als leider (Stalin zelf).

Goelag

Miljoenen 'tegenstanders' kwamen terecht in een Goelag, een strafkamp.

• In deze 'opvoedingskampen' moesten de gevangenen, onder zeer zware omstandigheden, dwangarbeid verrichten.
• Iedereen die werd aangegeven bij de geheime politie kon ook familie zijn
   werd   zonder proces gevangengezet.
  

Verheerlijking van

arbeiders en boeren

• De Sovjet-Unie is een land van arbeiders en boeren, dit zijn de helden van het
   land!
  

• Overigens leek dit in propaganda veel mooier dan de realiteit was...
  

Showprocessen

• Tegenstanders worden (meestal) vals beschuldigd en worden in een
   oneerlijke rechtszaak tot zware straffen veroordeeld.

• Bij dit soort showprocessen (onder Lenin én Stalin) stond de uitkomst al vast
   voordat de rechtszaak was begonnen: schuldig!

De Grote Terreur

• Stalin zag overal tegenstanders (paranoide), vooral in mensen die een
   belangrijke rol in het bestuur of leger hadden.
• Tussen 1934 en 1938 laat Stalin rond de 1 miljoen 'tegenstanders' oppakken en
   veroordelen.
• De Sovjet-Unie wordt zo 'gezuiverd'.

Persoonsverheerlijking

• Om het volk te laten zien dat hij de beste leider voor het beste volk, in het
   beste land was, liet Stalin zich graag afbeelden als een geweldige leider:
   een vader voor het volk.
• Dit heet persoonsverheerlijking (overal beelden, portretten van Stalin)

Stalinisme liep samen met de verheerlijking van de persoon Stalin

Het bracht ook de nodige kritiek met zich mee....

Totalitaire samenleving

• Onder Stalin werd de Sovjet-Unie een totalitaire samenleving
  
• In een totalitaire samenleving is het individu onbelangrijk, de staat bepaald.
  

Acht kenmerken totalitaire staat:

1)  Landsbelang staat boven individu
2) De leider is allesoverheersend

3) Eenpartijstelsel, geen parlementaire democratie

4) Massamedia: propaganda en
     censuur (controle op inhoud)
5) Jeugd wordt geïndoctrineerd 
     (moeten naar jeugdkampen)

6) Veel (leger)parades (militairisme)

7) IJzeren handhaving van de orde door geheime politie (terreur)

8) Onderdanen leven in permanente angst, zo oppositie uitsluiten (Goelags)

Kennen wij een hedendaags totalitair regime? 

Het opstellen van vijfjarenplannen hoort bij...

1. nieuwe economische politiek
2. de planeconomie
3. collectivisatie
4. zuiveringen

Welke begrippen horen bij de bron?

1. censuur en totalitair
2. censuur en zuivering
3. collectivisatie en totalitair
4. collectivisatie en zuivering

Welk begrip past het beste bij de afbeelding?

1. Collectivisatie
2. Stalinisme
3. Planeconomie
4. Dwangarbeider

Welk kenmerk van Stalinisme?

1. persoonsverheerlijking
2. zuiveringen
3. censuur
4. indoctrinatie

Video

https://www.youtube.com/watch?v=cOI8wKFCEIA

https:

PW H3 en 4.1 en 4.2

Bekijk je PW en dat van je buurman/buurvrouw.

Vergelijk antwoorden.
Tel goed de punten na.
Klopt er iets niet, vraag docent.

Begrippen uit deze les

Personen uit deze les

Lenin

Stalin

Trotski

Jaartallen uit deze les

Stel 1 vraag over iets dat je deze les nog niet zo goed hebt begrepen

Schrijf 3 dingen op die je deze les
hebt geleerd

Huiswerk

Voor de volgende les:

Maken de opdrachten volgens weekplanner van 

4.4 Op weg naar de totalitaire staat