7.4 Het einde van de Koude Oorlog

• Geschiedenis
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 2

Vooraf

Voor het einde van de timer, zorg je dat je klaar bent voor de les (dus niet pas als de timer voorbij is....)

Lessonup

• Gebruik je eigen naam (smiley/emoji mag)

• Gebruik elke keer dezelfde naam!

Afspraken

• De telefoon blijft in de telefoontas!
• Je zit volgens de plattegrond
  
• We respecteren elkaar en elkaars spullen; we laten elkaar uitspreken en behandelen elkaar met respect.
• Je komt goed voorbereid naar de les; materiaal goed voor elkaar, ingelezen, huiswerk gemaakt.
• Eten, drinken of naar het toilet doen we na de les of in de pauze
• We gebruiken de laptop uitsluitend voor schooldoeleinden
  

Lessonup:

• Bij het einde van de timer start de les.
• Login met je eigen naam.

Wat is een 'koude oorlog'?

1. Een oorlog die in het 'koude' Rusland werd uitgevochten
2. Een oorlog die niet tot een gewapend conflict leidde
3. Een oorlog waarbij men alleen op lange afstand elkaar beschoten. (geen man tot man gevechten)
4. Een oorlog waarbij er niet gecommuniceerd werd

Wat is het kaptitalisme?

1. Systeem waarin ondernemers zo veel mogelijk winst proberen te maken.
2. Systeem waarin alle rijkdom zo goed mogelijk verdeeld wordt onder het volk.
3. Systeem waarin alle rijkdom bij een kleine elite ligt, die alle fabrieken in handen heeft.
4. Systeem waarin alle rijkdom bij één persoon ligt, die als dictator regeert

Wat is communisme (in theorie)?

1. Politieke stroming met als doel zoveel mogelijk winst te maken.
2. Politieke stroming waarin de burgers mogen stemmen op hun eigen leiders
3. Politieke stroming waarin één dictator alle macht heeft
4. politieke stroming die gelooft dat armoede kan worden opgelost door het privébezit af te schaffen.

Sleep de woorden naar de goede plek

Kapitalisme

Communisme

verschillen arm en rijk

iedereen heeft hetzelfde

Vrijemarkteconomie

Planeconomie

Democratie

Dictatuur

Vrijheid van meningsuiting

eenpartijstelsel

Meerdere partijen

Amerika

Rusland

De Sovjet-Unie probeerde Berlijn uit te hongeren. Toch wilde het westen Berlijn niet opgeven. Wat deden ze om dit te voorkomen?

1. Ze groeven een tunnel onder Duitsland
2. Ze ondersteunden West-Berlijn met geld
3. Ze gingen Berlijn bevoorraden met vliegtuigen
4. Ze begonnen een oorlog om Berlijn in te nemen

Waarom zou Stalin niet simpel weg de vliegtuigen uit de lucht schieten?

1. Dan zouden de vliegtuigen op communistisch grondgebied kunnen storten
2. Omdat Stalin ook gebruik maakte van de de spullen uit de luchtbrug
3. Omdat de wapens van de communisten hier niet goed genoeg voor waren
4. Dit zou er voor zorgen dat het een gewapend conflict zou worden

Dus wat werd de oplossing van de Sovjet-Unie tegen de 'luchtbrug'?

1. Hij liet een muur om Berlijn heen bouwen
2. Hij begon een oorlog tegen het Westen
3. Hij gaf op; de koude oorlog was voorbij
4. Hij liet een glazenkoepel om Berlijn heen bouwen

BRD

DDR

Bundesrepublik Deutchland

Deutche Demokratische republik

Democratisch

Communistisch

Warschaupact

Eén partij staat

Dictatuur

Kapitalistisch

NAVO

Marshallhulp

Geheime dienst

Meerdere partijen

Wat is de 'Trumanleer'?

1. Dat Amerika in elk land militair mag ingrijpen als zij communistisch dreigen te worden
2. Een financieel noodpakket bedoeld voor de wederopbouw van Europa
3. Het plan om Duitsland na wo2 weer democratisch te maken
4. Dat Amerika het gebruik van atoomwapens inzet bij communistische dreiging

Wat hebben Duitsland, Korea en Vietnam (tijdens de koude oorlog) in het gemeen?

1. Allemaal waren zij communistisch tijdens de koude oorlog
2. Allemaal zijn zij opgedeeld in een kapitalistisch en communistisch deel
3. Allemaal werd er gevochten door Amerikaanse soldaten
4. Allemaal werden ze binnen gevallen onder de noemer: 'Trumanleer'

Wat hebben Cuba, Vietnam en Korea met elkaar te maken?

1. Allemaal werden ze binnen gevallen onder de noemer: 'Trumanleer'
2. Allemaal werden uiteindelijk helemaal communistisch
3. Allemaal werden uiteindelijk helemaal kapitalistisch
4. Allemaal zijn zij opgedeeld in een kapitalistisch en communistisch deel

Crisis in de Sovjet-Unie

• Planeconomie: economie waarin de regering bepaalt wat de bedrijven moeten maken en hoe hoog de prijzen zijn.

• Jaren 80 realisatie dat de planeconomie niet werkt:

1) Ambtenaren deden hun werk slecht

2) Kwaliteit van de producten was slecht

3) De bedrijven hadden te maken met veel regels en daarom veel papierwerk (bureaucratie)

4) Politieke top (leiders) willen geen veranderingen doorvoeren en zorgen alleen goed voor zichzelf

• Gevolg: De industrie produceert langzaam en slechte kwaliteit spullen, de producten uit het Westen zijn daarom meer in trek > de Sovjet-Unie wordt arm.
  

Op de grafiek zie je de productie van kernwapens van de VS en de Sovjet-Unie.

Leg aan de hand van de grafiek en het woord 'wapenwedloop' uit dat armoede voor de Sovjet-Unie een heel groot probleem veroorzaakt

Gorbastjov

• 1985: Gorbastjov belooft verandering

1) perestrojka (hervorming) > afstappen van de planeconomie en vrije economie toestaan. Mensen mochten een eigen bedrijfje beginnen.

2) Glasnost (openheid) > mensen mochten een eigen mening hebben zonder daarvoor opgepakt te worden. Men kon openlijk kritiek leveren op communistische bestuurders.

3) Einde wapenwedloop

Historicus 1 beweert: Door de perestrojka en de glasnost is de Sovjet-Unie uit elkaar gevallen.

Historicus 2 beweert: De perestrojka en de glasnost waren bedoeld om de Sovjet-Unie te redden.

Leg uit dat beide historici gelijk hebben.

Bedenk waarom Gorbastjov zo geliefd was in het Westen.

Dachten de Russen er ook zo over?

1. Ja
2. Nee

Oostblok valt uiteen

Gorbastjov wilde niet meer ingrijpen als er opstand kwam.

Duitse eenwording

• BRD leider Helmut Kohl wil hereniging van Duitsland.

• Zowel de VS als Gorbastjov zijn voor

• 3 oktober 1990 gaan Oost en West Duitsland naar de stembus > partijen voor aansluiting wonnen. Duitsland werd weer één land.

• Gesteund door de glasnost durven mensen zich uit te spreken tegen de Sovjet-Unie en verklaren zich onafhankelijk.

• 1991 kwam er officieel een einde aan de Sovjet-Unie en ontstond Rusland.