Herhalingsles Beweging

• Mens & Natuur
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 2

Beweging

Leerdoelen Hoofdstuk 1

Skelet

Meerdere functies:

- Bescherming

- Bewegen

- Stevigheid 

- Vorm

  

Bot

Bestaan uit twee stoffen:

- Lijmstof, buigzame rubberachtige stof. (niet stevig).

- Kalk, sterke stof, is alleen niet buigzaam.

  

Verbindingen tussen botten

- Vergroeide botten: Groot stuk bot, was bij onze voorouder een staart

- Naadverbinding: losse stukken bot die met elkaar verbinden (3 jaar)

- Kraakbeenverbinding: tussenwervelschijven van kraakbeen

- Gewrichten: de botverbindingen die beweging mogelijk maakt

Soorten gewrichten

- Kogelgewricht: Zorgt voor beweging naar bijna alle kanten. 

- Scharniergewricht: Zorgt voor het buigen van je knie en elleboog.

- Rolgewricht: Zorgt voor draaien hand. Ellepijp en spaakbeen draaien om elkaar.

Spieren

- Bestaan uit spierweefsel.

- Spierweefsel ligt gebundeld in spierbundel. 

- Om spier zit vlies van bindweefsel. 

- Vlies vormt een pees waar mee de spier aan het bot vast zit.

Antagonisten

Spieren die zorgen voor een tegengestelde beweging.

Biceps spannen aan - arm buigt

Triceps spannen aan - arm strekt

  

Soorten spieren

- Willekeurige spier, spieren die je kan bewegen wanneer jij dat wil!

- Onwillekeurige spier, spieren die zelf bewegen (je hebt hier geen controle over).

  

Spierpijn & kramp

- Spierpijn, na het verbranden van energie blijven afval stoffen achter in spier cellen en ontstaan er scheurtjes in de spiervezels (voorkomen door warmingup en coolingdown)

- Spierkramp, het maximaal samentrekken van de spierbundels. Oorzaak is vaak  overbelasting, slechte houding of te weinig vocht

  

Leerdoelen Hoofdstuk 2

Ademhalings

Ademhalen

- Inademen, Sensoren in je bloed meten dat er een teveel aan koolstofdioxide in het bloed zit:

1. ribben gaan omhoog 2. middenrif wordt plat
3. borstholte wordt groter 4. longen worden groter

5. er stroomt lucht naar binnen

- Uitademen, Sensoren in je longblaasjes meten dat ze zijn uitgerekt:

1. ribben gaan naar beneden en het middenrif wordt bol 2. borstholte wordt kleiner 3. longen worden kleiner 4. lucht stroomt naar buiten 

Verbranding

- Verbranding, het omzetten van glucose in energie. Dit proces gebeurt in elke cel!

Zuurstof + glucose → energie + water + koolstofdioxide

- Hierbij zijn verterings-, ademhalings- en bloedvatenstelsel nodig

Leerdoelen Hoofdstuk 3

Ongewervelden

- Hebben geen botten (zonder wervels).

 

- Ze krijgen stevigheid door vocht of Exoskelet, een uitwendig skelet.

Gewervelden

- Hebben wervels, een schedel en ribben.

- Krijgen stevigheid door deze botten 

Vorm, Functie en Bouwplan

- Zoolganger, hele voetzool van de voor- en achterpoot de grond. Zijn geen snelle dieren.

- Teengangers, alleen hun tenen raken de grond. Kunnen snel sprinten, maar houden dit niet lang vool.

- Topganger, lopen op hun nagels. Kunnen door hun lange benen vaak met hoge snelheden lange afstanden lopen

Vorm, Functie en Bouwplan

- Vorm van een organisme hangt af 

   van de levenswijze en de functie. 

Leerdoelen Hoofdstuk 4

Krachten

- Krachten zorgen voor beweging
van voorwerpen.

- Eenheid kracht = N

Krachten werken tegen

- Wrijvingskrachten (Weerstand)
 Krachten die beweging tegenwerken

 Bijv. luchtweerstand
  

- Hoe verminder je luchtweerstand?

Aerodynamische vorm

- Gestroomlijnd zorgt voor minder
   lucht weerstand

Nettokracht

- Geeft het totaal van bewegende
   kracht aan.

  

- Nettokracht 0 = constante snelheid

- Nettokracht groter dan 0 =
   versnelling

- Nettokracht kleiner dan 0 = 
   vertraging

Leerdoelen hoofdstuk 5

Snelheid

- De afstand die je aflegt in een 

  bepaalde tijd.

- Twee grootheden:

Meter per seconde (m/s)

Kilometer per uur (km/h)

Gemiddelde snelheid

Leerdoelen van vandaag

Reactie

- Reactietijd, Tijd die je nodig 

   hebt om te remmen

- Reactieafstand, De afstand 

   die je in de reactietijd aflegt

-  Remweg,De afstand die tijdens 

    het remmen wordt afgelegd. Kan

    worden beïnvloed door factoren

Stopafstand

- Stopafstand, de totale afstand die 

je nodig hebt om tot stilstand te komen

  

Stopafstand = reactieafstand + remweg