4.4 oorlogscommunisme, burgeroorlog, NEP

• Geschiedenis
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 3

Leerdoel:

Waardoor moesten de bolsjewieken van hun communistische ideeën afstappen en teruggrijpen op kapitalisme?

Door het oorlogscommunisme groeide de weerstand tegen het communisme. Om een opstand te voorkomen liet Lenin weer (een beetje) vrije handel toe. Kleine ondernemers kregen hun bedrijven en de boeren grond in bezit. Lenin noemde dit de Nieuwe Economische Politiek (NEP).

Het werkte want de voedselproductie nam toe, de economie groeide en boeren namen personeel aan.

Veel communisten waren tegen de NEP omdat te veel op kapitalisme leek.

1/3

2/3

3/3

Huiswerk

H4.4 | Burgeroorlog, oorlogscommunisme en Nieuwe Economische Politiek.

Lees de paragraaf.

Maken opdrachten 45 t/m 47, 50 t/m 53

Opdracht-45

De vrede met Duitsland was niet gunstig voor Rusland. Toch ging Lenin ermee akkoord. Verklaar dit, door:

• uit te leggen wat er voor Rusland zo slecht was aan de vrede met Duitsland.
  
• twee redenen te noemen waarom Lenin toch akkoord ging.
  
• uit te leggen welke van die twee redenen je terugziet op de foto van bron 14.

Opdracht-45

Uit te leggen wat er voor Rusland zo slecht was aan de vrede met Duitsland.

• Rusland moest enorme gebieden met grondstoffen, industrie en vruchtbare grond afstaan.
  

 

Opdracht-45

Twee redenen te noemen waarom Lenin toch akkoord ging.

1. Lenin moest dit toestaan omdat hij de oorlog wilde stoppen (dat had hij beloofd), omdat hij de middelen (soldaten en geld) niet had om de oorlog te winnen.
   
2. Hij had veel binnenlandse vijanden en er opstanden waren in gebieden die niet meer bij Rusland wilden horen
   
3. Arbeiders die niet tevreden waren over het oorlogscommunisme, waaraan hij zijn handen meer dan vol had.
   

Opdracht-45

Uit te leggen welke van die twee redenen je terugziet op de foto van bron 14.

• Gewapende en ontevreden arbeiders, want op de foto is te zien dat zij in de Oekraïne in opstand zijn gekomen.
  

Opdracht-46

Leg uit wat het oorlogscommunisme inhield. Leg ook uit waarom Lenin deze maatregelen, die hem toch niet bepaald populairder maakten, moest nemen.

• Lenin nam deze maatregelen omdat de bolsjewieken verslagen dreigden te worden. Om dat te voorkomen, moest iedereen precies doen wat de overheid zei (zie aantekeningen). 

Opdracht-47

Leg uit wat het oorlogscommunisme inhield. Leg ook uit waarom Lenin deze maatregelen, die hem toch niet bepaald populairder maakten, moest nemen.

• Lenin nam deze maatregelen omdat de bolsjewieken verslagen dreigden te worden. Om dat te voorkomen, moest iedereen precies doen wat de overheid zei (zie aantekeningen). 

Opdracht-50

Wat zegt Trotski tegen de soldaten? Bedenk een toespraakje van twintig tot dertig woorden dat past bij die tijd en bij de ideeën van de bolsjewieken.

• Trotski zou zeggen dat de legers van de Witten klaar staan klaar om jullie revolutie terug te draaien. Nu hebben arbeiders de macht in handen, maar dat blijft niet zo als we niet keihard vechten! Wees paraat, mannen! Alle macht aan het proletariaat! Alle macht aan de partij!

Opdracht-51

Geef twee oorzaken van wat je op de foto ziet.

1. Je ziet een moeder met vier hongerige en magere kinderen. In 1922 is er hongersnood in delen van Rusland. Dat komt doordat de boeren hun oogst moeten afstaan aan de communisten.
   
2. Ook was er veel oorlogsgeweld, waardoor oogsten soms werden vernietigd en waardoor er werd geplunderd (door zowel Rode als Witte soldaten).
   

Opdracht-52

De foto van W5 kon door verschillende groepen worden gebruikt als propaganda. Leg dat uit voor de volgende groepen:

Mensen in West-Europa die geld inzamelden voor hongerend Rusland: 

• Om medelijden te wekken, zodat mensen gul geven om de hongerende Russen van de hongerdood te redden.
  

De Witten: 

• De Witten beroven de boeren van al hun graan, zodat er op het platteland geen voedsel meer is en de boeren honger lijden.

De Roden: 

• De Roden eisen zoveel graan dat er op het platteland geen voedsel meer is en de boeren honger lijden. 

Opdracht-53

De NEP past niet bij het communisme. Leg dat uit. Verklaar vervolgens waarom Lenin tóch voor de NEP koos.

1. De NEP past niet bij communisme, omdat grond en kleine bedrijven worden teruggegeven aan boeren en ondernemers, terwijl in het communisme alles gemeenschappelijk bezit zou zijn. En er mag vrij worden gehandeld en dat is kapitalistisch.
   
2. Lenin koos hiervoor omdat het zó slecht ging met het land dat mensen gestimuleerd moesten worden om aan de slag te gaan. Mensen de kans geven op winst en bezit bleek een goede manier te zijn om dat voor elkaar te krijgen.
   

4.5 | Sovjet-Unie onder Stalin

Huiswerk:

Lees de paragraaf!!