5VWO - Het Interbellum

• Geschiedenis
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 5

Het Interbellum

Hoorcollege Geschiedenis

Lesdoel

Wat waren de gevolgen van de Eerste Wereldoorlog in de periode 1918-1933? 

kenmerkend aspect

- de rol van moderne propaganda- en communicatiemiddelen en vormen van massaorganisatie

- het in praktijk brengen van totalitaire ideologieën als communisme, fascisme en nationaalsocialisme

- de crisis van het wereldkapitalisme

Interbellum

een periode tussen twee oorlogen

> 1918-1939

Verdrag van Versailles

- 28 juni 1919

- vredesverdrag tussen Duitsland en VS/Engeland en Frankrijk

- vernedering voor Duitsland

- 'Diktat von Versailles'

Verdrag van Versailles

- Duitsland enige schuldige aan WOI

- Duitsland moet gebied afstaan (Elzas-Lotharingen)

- Duitse leger maximaal 100.000 soldaten

- Geen Duitse troepen in het Rijnland

- Duitsland moet herstelbetalingen doen (132 miljard goudmark)

Rusland

1917

• Russische Revolutie (Februarirevolutie en Oktoberrevolutie)
• Bolsjewieken aan de macht (Lenin) > communisme

1918

• Vrede van Brest-Litovsk

Romanovs

Nicolaas II (1868-1918)

- familie sinds 1613 aan de macht

- regeren vanuit Sint-Petersburg

- troonopvolger Aleksej

Socialisme

Karl Marx (1818-1883)

- klassenstrijd

- dictatuur van het proletariaat

- communisme

- wereldrevolutie

Bolsjewieken

Lenin (1870-1924)

- Vladimir Iljitsj Oeljanov

- marxisme aanpassen

- strak georganiseerde partij

- sovjets

1917

Revolutiejaar 

- Februarirevolutie

- Oktoberrevolutie

bolsjewieken aan de macht

Italië

Benito Mussolini (1883-1945)

- Mars op Rome (oktober 1922)

- Il Duce

- Fasci di Combattimento

- bondgenoot van Hitler
(As Rome-Berlijn; 1936)

Duitsland

1918

1919

- 9 november: keizer Wilhelm II vlucht naar Nederland

- 11 november: wapenstilstand

- januari: machtsgreep van de communisten (mislukt)

- 28 juni: Verdrag van Versailles

Republiek van Weimar

- parlementaire democratie (Rijksdag)

- januari 1919 eerste verkiezingen

Onvrede

- geen vertrouwen in democratie (communisten: dictatuur van het proletariaat / nationalisten: sterke leider)

- schuldig aan Verdrag van Versailles

- economische problemen (Ruhrgebiedbezetting)

Ruhrgebiedbezetting

1923

- Duitsland kan herstelbetalingen niet voldoen

- Frankrijk en België bezetten Ruhrgebied

- Duitse regering laat geld bijdrukken

- hyperinflatie

Dawesplan

- VS lenen Duitsland geld

- Ruhrgebied wordt ontruimd

- 'rondpompen van geld'

Economische crisis

1929

- Beurskrach in Verenigde Staten

- crisis slaat over naar Europa 

Extremistische partijen

1929

- KPD: communistische partij

- NSDAP: Nationaalsocialistische Duitse Arbeiderspartij

Wat waren de gevolgen van de Eerste Wereldoorlog in de periode 1918-1933? 

- politiek : 

• nieuwe ideologieën (SU, Italië)
• veranderende bestuursvormen (Duitsland)
• spanningen tussen landen (Verdrag van Versailles)

- economie:

• crisis (herstelbetalingen, beurskrach...)