Les grammatica vrijdag

• Nederlands
• Voortgezet speciaal onderwijs
• Leerroute 3

Programma en doelen

• Proefwerk Lezen
• Huiswerk bespreken/nakijken
• Herhaling beknopte bijzin + oefenen
• Afsluiten

Doel: Jullie kunnen een (verkeerd aansluitende) beknopte bijzin herkennen en verbeteren. 

Inzagemoment Proefwerk Lezen

Stuur 'ik' in de chat als je jouw proefwerk wilt inzien.

(Na lestijd/in een tussenuur)

Voeg de juiste leestekens toe in deze zin:

Jonas als je nog vragen hebt kun je die vlak voor de pauze stellen oké?

Huiswerk bespreken

Opdracht 1, 2, 4 en 5 - Spelling blok 5

Blz. 217

Opdracht 1

1. Iwan vroeg: 'Wie wil er nog iets te drinken?'
2. 'Ik ben mijn portemonnee vergeten', zei Christa.
3. Voordat je naar huis gaat, moet je je even afmelden, zodat we weten dat je weg bent.
4. 'Bart, let jij ook even op?' vroeg meneer De Groot.
5. 'Morgen', vertelde mijn vader, 'gaan we iets bijzonders doen.'
6. 'Oma heeft gebeld', zei mijn broer. 'Ze wil zondag langskomen.'

Opdracht 2

1. De tekst op het spandoek luidt: Denk aan de natuur!
2. Tom twijfelde nog over de aankoop; de laptop was namelijk wel erg duur.
3. Na een lange dag gingen de kinderen, die duidelijk uitgeput waren, voldaan naar huis.
4. De puntkomma staat vaak midden in een zin, maar er zijn uitzonderingen.
5. Max deed gewoon mee, terwijl hij eigenlijk hoofdpijn had.
6. Vanavond ga ik echt op tijd naar bed, dacht Romy.

Opdracht 4

• 2. Je bent blij, hè?
• 4. Façade
• 5. Per se
• 7. Bühne
• 8. Opticien
• 12. Acne
• 14. Conciërge 

Opdracht 5

Bij de crèche mogen de kinderen met van alles fröbelen: kurken, rietjes, kralen en ga zo maar door. Mijn neefje dat hier elke ochtend heengaat, is hier erg goed in. 'Hij gaat later vast carrière maken als kunstenaar', zei de leidster laatst. Hij heeft het niet van een vreemde: zijn moeder is kunstschilder. Maar als het aan mijn neefje ligt, wordt hij premier. 'Echt wel', zegt hij. 'Ik word de baas van Nederland, zodat ik het land mooi kan maken!'

Beknopte bijzin

= een bijzin die korter is opgeschreven. Kijk maar:

'Terwijl hij werd aangemoedigd door zijn fans, liep hij het podium op.'

'Aangemoedigd door zijn fans liep hij het podium op.' = beknopt

Beknopte bijzin

Je herkent een beknopte bijzin aan het volgende:

• Het onderwerp of/en de persoonsvorm ontbreekt;
• Er is een (on)voltooid deelwoord aanwezig;
• Er is een combinatie van 'te' + een infinitief aanwezig.

VB: Luid hinnikend kwam het paard voor de hildernis tot stand.

VB: Hij maakte een doelpunt, na er lang op geoefend te hebben.

Wat is hier de beknopte bijzin?
'Joelend kwamen de kinderen de school uit gerend.'

Beknopte bijzin volledig maken

Van een beknopte bijzin naar een volledige bijzin:

- Voeg het onderwerp/de pv weer toe aan de zin.

- Vaak kun je beginnen met woorden als: nadat, terwijl, toen.

Joelend kwamen de kinderen de school uit.

Terwijl ze joelden, kwamen de kinderen de school uit.

Maak van de beknopte bijzin een volledige bijzin.

'Na te lang gegeten te hebben, misten we de bus.'

Verkeerd aansluitende beknopte bijzin

Een beknopte bijzin is verkeerd aansluitend wanneer:

het onderwerp in beide zinnen niet hetzelfde is.

Aangekomen op het vakantieadres, bleek onze koffer nog thuis te staan.

                                 'Wij'

De koffer is niet aangekomen op het adres, maar 'wij'.  Voeg dit weer toe. 

-> Toen wij aankwamen op het adres, bleek onze koffer nog thuis te staan.'

Wat is hier de beknopte bijzin?

Na een stuk appeltaart gegeten te hebben, ging de fietstocht weer door.'

Wat is hier de beknopte bijzin?

'Starend uit het raam kwam er opeens een paard de straat in lopen.'

'Starend uit het raam, kwam er opeens een paard de straat in lopen.'

1. Dit is een goede beknopte bijzin.
2. Dit is een verkeerd aansluitende beknopte bijzin.

Maak er een volledige bijzin van.

'Starend uit het raam, kwam er opeens een paard de straat in lopen.'

Afsluiten

Huiswerk maandag:

Opdracht 2 en 3 - Grammatica blok 6

Let op: dit is de laatste week dat je je leesdossier kunt inleveren en laten aftekenen! Neem hem mee naar de les én lever boekopdracht 4 in via de Teamsopdracht.

-> inhaalmoment in toetsweek