Les 9 De aanhangels /adnexen van de huid

• uiterlijke verzorging
• MBO
• Studiejaar 1

Hoofdstuk 4.7 Klieren,

4.8 Nagels & 4.9 Haar

Beautylevel 2

Het menselijk lichaam

Leerdoelen

• Je kan benoemen welke onderdelen tot de aanhangsels van de huid behoren.
• Je kan benoemen
• Je kan benoemen hoe de verschillende aanhangsels van de huid zijn opgebouwd.  

Klieren

• Klieren ondersteunen de huidfuncties en beïnvloeden de conditie van de huid. 
• Talgklieren en Zweetklieren

Talgklieren

• Maken vettige, beschermende stof aan: talg (sebum).

Functies van talg:

• Houdt de huid en haren vet en daardoor soepel.
• Beschermd de huid tegen uitdroging en vochtverlies.
• Bestanddeel van de zuurmantel, draagt bij aan de afweer tegen ziektekiemen. 
• Ergosterolen (provitamine D) in talg vormen uiteindelijke vitamine D.

De talgklier is een exocriene klier met een holocriene afscheiding. 

Holocriene klieren scheiden zowel het product (talg) en de cel die het product heeft gemaakt (talgkliercel) uit, 

Bouw van de talgklier

• Talgklieren zijn trosvormig.
• Bestaan uit afscheidend epitheelweefsel
• Zijn exocriene klieren: gebruiken een afvoerbuis om het product
  af te scheiden. 
• Afvoerbuizen monden uit in duidelijk zichtbare huidporiën.
• Vaak wordt het haarzakje(haarfollikel) gebruikt als afvoerbuis.
• Meestal liggen er twee talgklieren om één haarfollikel. 
• Solitaire klieren hebben een eigen afvoerbuis. 

Zweetklieren

• Produceren gemiddeld 0,75 liter zweet per 24 uur. 
• Zweet bestaat voor 99% uit water en voor 1% uit zout (NaCl) en afbraakproducten van de stofwisseling.

Functies van zweet: 

• Regelt de lichaamstemperatuur.
• Scheidt afvalstoffen uit die het lichaam produceert. (Hierdoor behoort de huid tot de uitscheidingsorganen).
• Bestanddeel van de zuurmantel, draagt bij aan het afweersysteem van de huid. 
  
  

Perspiratie: Zweet dat niet zichtbaar is.

Transpiratie: Zweet dat zichtbaar is. 

Bouw van de zweetklier

• Zweetklieren zijn buisvormige klieren.
• Bestaat uit eenlagig epitheelweefsel.
• Zijn exocriene klieren, gebruiken een afvoerbuis om het zweet af te scheiden. 

Er zijn twee soorten zweetklieren: 

• Ecriene zweetklieren: Kleine zweetklieren die over het hele lichaam voorkomen. Bij uitscheiden van zweet blijft de kliercel behouden. Worden aangestuurd door het onwillekeurige (autonome) zenuwstelsel. 
• Apocriene zweetklieren: Grote zweetklieren die vaak verbonden zijn met een haarzakje. Liggen in de oksels en rond de tepel en de uitwendige geslachtsorganen. Worden aangestuurd door hormoon adrenaline. Scheiden zweet en een deel van de kliercel af. 

Nagels

Functies van de nagel:

• Beschermen vingers en tenen: de nagelplaat beschermd
  tegen beschadiging en de nagelriem houdt ziektekiemen 
  en vuil tegen. 
• Spelen een rol bij de tastzin, nagels waarschuwen voor 
  aanraking. Zonder nagels stoot je je eerder. Ook kun je met 
  nagels fijne voorwerpen oppakken.
• Dragen bij aan de warmteverdeling van tenen en vingers: via kleine bloedvaatjes in het nagelbed wordt warmte verspreidt.

Opbouw van de nagel

• Nagelcellen worden geboren in de 
  nagelmatrix. Hier vindt de celdeling
  plaats.
• In de nagelmatrix liggen bloedvaatjes.
  Deze voorzien de nagelcellen van zuur-
  stof en voedingstoffen en voeren afval-
  stoffen af. 
• Doordat er continu nieuwe cellen 
  aangemaakt worden, schuiven de cellen
  naar voren.  

Haar

• Een haar bestaat uit een zichtbaar en een onzichtbaar deel. Het zichtbare deel is de haarschacht. Het onzichtbare deel is de haarwortel. 
• De haarwortel ligt vast in een haarfollikel (haarzakje)

Er zijn vier verschillende typen haar: 

• Lanugohaar 
• Vellushaar
• Intermediair haar
• Terminaal haar

Haargroei fasen

Het haargroeiproces bestaat uit drie fasen: 

• Anagenefase (groeifase): duurt twee tot 25 jaar. 
  
• Katagenefase (overgangsfase): duurt enkele weken
• Telogene fase (rustfase): duurt enkele maanden, onder de oude haar vormt een nieuwe haar. De nieuwe haar groeit en duwt de oude haar uit de haarfollikel. 

Invloeden op haargroei: 

• Hormonen
• Voeding en leefstijl
• Leeftijd
• Lichamelijke en geestelijke gezondheid. 

Maken opdracht 12