3.2 Europa onder spanning

• Geschiedenis
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 3

keizers, burgers en arbeiders

einde 19e eeuw:

- Berlijn, Londen, Parijs, Sint-Petersburg en Wenen -> centra van politieke macht.

Adel: belangrijk in landsbestuur.

Invloed van rijke fabrikanten, handelaren en bankiers nam toe. (toplaag middenklasse)

(huishoudpersoneel, theekransjes, herenclub, theater)

Arbeiders: Arm. 60 uur werkweek ipv 75

Meer vrije tijd, lazen krant, lid van vereniging

Toenemende welvaart: optimisme

keizers, burgers en arbeiders

Middenklasse:

• middengroep van bijv. geschoold kantoorpersoneel, winkeliers en schoolmeesters.
• Hoefden niet meer met de hand te werken.
• Hadden het beter dan de arbeiders, maar waren niet zo rijk als de ondernemers.

Keizers, burgers en arbeiders

Bovenklasse

Middenklasse

Arbeiders

Nieuwe bovenklasse

nationalisme

Veelvolkerenstaten

• Veelvolkerenstaat = Staten waarin verschillende volken samenleven onder één centrale regering.
• Oostenrijk-Hongarije, Osmaanse Rijk en Rusland
• Probleem is geen interne samenhang/cohesie; van bovenaf absoluut bestuurd.
• Nationalisme steekt ook de kop op bij volken binnen de veelvolkerenstaten

Veelvolkerenstaat - Oostenrijk Hongarije

Imperialisme 

Imperialisme

Militarisme en nationalisme

.... en het militarisme in Europa toenam.

Bondgenootschappen

Er waren nu 2 bondgenootschappen:

Geallieerden*

• Engeland
• Sovjet-Unie
• Verenigde Staten

Asmogendheden*

• Duitsland
• Japan
• Italië

*Alleen de belangrijkste landen

Oorzaak 

Bondgenootschappen

Welke bondgenootschappen waren er?

Tweefrontenoorlog

Mobilisatie

1914

Neutraal en toch mobilisatie

• klaar voor verdediging bij aanval (België)
• bewaken grenzen