Transportstelsel

• Natuurwetenschappen
• Secundair onderwijs

Welkom bij de les

Natuurwetenschappen

TRANSPORT

STELSEL

•  Ik kan de functie van het transportstelsel toelichten.
•  Ik kan de samenstelling van bloed bespreken.
  
•  Ik kan de functie van de bloedbestanddelen uitleggen.
  
•  Ik kan de bloedcellen herkennen en benoemen. 

Doelen hoofdstuk 1: Bloed en bloedcellen

Waarvoor dient het
transportstelsel?

Bloed bestaat uit

Water                          7 tot 10% van het bloed

Bloedcellen               rode bloedcellen, 

                                       witte bloedcellen en                                                                   bloedplaatjes

Bloedplasma             90% water + 10% voedingsstoffen                                            en afvalstoffen

Bloedcellen: De rode bloedcel

• Figuur B
  
• Kenmerken: 
   - rond, afgeplat en een deukje in het midden.   - geen celkern 
   - grootste in aantal
• Functie: transport van zuurstofgas (O2) en     koolstofdioxide (CO2)

Bloedcellen: De witte bloedcel

• Figuur C 
• Kenmerken: 
   - grootste bloedcel in vorm
   - geen vaste vorm, kleurloos
   - kleinste in aantal
• Functie: 
   - celvraat
   - productie van antistoffen

Celvraat 

Antistoffen

Bloedcellen: De bloedplaatjes

• Figuur A 
• Kenmerken:   
   - kleinste bloedcel in vorm
   - kleine brokstukjes, geen vaste vorm
• Functie:
   - beperken van bloedverlies
   - ervoor zorgen dat het bloed stolt 

Maak de juiste verbinding

Rode bloedcel

Witte bloedcel

Bloedplaatje

bloedstolling

zuurstof vervoeren

bescherming tegen ziekteverwekkers

voedingsstoffen

en afvalstoffen vervoeren

Verbind het bloedonderdeel met de juiste functie

rode

bloedcellen

witte

bloedcellen

bloed-

plasma

bloed-

plaatjes

•  De functie van het hart toelichten.
  
•  Ik kan het hart in het lichaam situeren.
  
•  Ik kan de bouw van het hart bespreken.
  
•  Ik kan de werking van het hart toelichten.
  

Doelen hoofdstuk 2: Het hart

00:22

Wat pompt het hart naar het lichaam?

1. Koolstofdioxide en afvalstoffen
2. Koolstofdioxide en voedingsstoffen
3. Zuurstofgas en voedingsstoffen
4. Zuurstofgas en afvalstoffen

00:40

Wat levert zuurstofgas en voedingsstoffen aan voor het hart?

1. De kransaders
2. De kransslagaders
3. De longaders
4. De longslagaders

01:32

Sleep de onderdelen naar het hart!

Rechter-

boezem

Rechter-kamer

Linker-

boezem

Linker-kamer

02:07

holle ader

1

rechter boezem

2

rechter kamer

3

longslagader

3

longader

4

linkerboezem

5

linkerkamer

6

aorta

7

dikkere spierwand (links)

8

Tussenschot (Tussen de linker- en de rechterkant van het hart)

9

01:32

Het Hart

De werking van het hart in drie fasen. 

1. Samentrekken van de              boezems. 
2. Samentrekken van de
    kamers. 
3. Hartpauze.

Klik eens op de "oogjes" voor meer informatie.

Rechter Boezem

Vanuit de holle ader loopt de rechter boezem vol met bloed.

Dit bloed bevat veel afvalstoffen.

Dit bloed is zuurstof arm.

Linker Boezem

Vanuit de longaders stroomt de linker boezem vol met bloed.

Dit bloed is zuurstof rijk.

Rechter Kamer

De rechter kamer bevat zuurstof arm bloed.

De rechterkamer is het begin van de kleine bloedsomloop.

(Hart-Longen-Hart)

Linker Kamer

De linker kamer bevat zuurstof rijk bloed.

De linker kamer is het begin van de grote bloedsomloop. 

(Hart-alle organen-Hart)

De linker kamer heeft de dikste wand (spierlaag).

Aorta

De Aorta is de grootste en belangrijkste slagader in je lichaam.

De Aorta bevat zuurstof rijk bloed.

Het bloed stroomt vanuit de linker kamer de Aorta in.

De Aorta is niet vernoemt naar 1 orgaan. 

Het laat het bloed als een brede snelweg door je lichaam stromen. 

Aan deze Aorta (snelweg) zitten heel veel slagaders vast. 

Bovenste Holle Ader

De bovenste holle ader bevat zuurstof arm bloed.

 

Zuurstof arm bloed met afvalstoffen vanuit hoofd en armen worden hier verzameld.

De bovenste holle ader is niet vernoemd naar een orgaan. 

Aan de holle ader zitten verschillende aderen vast.

Deze ader laat het bloed als een snelweg door je lichaam, terugstromen naar het hart.

De bovenste holle ader laat het bloed in de rechter boezem stromen.

Onderste Holle Ader

De onderste holle ader bevat zuurstof arm bloed.

Zuurstof arm bloed met afvalstoffen vanuit de romp en benen worden hier verzameld.

De holle ader is niet vernoemd naar 1 orgaan. Aan de holle ader zitten verschillende aderen vast. 

De holle ader laat het bloed als een snelweg door je lichaam, terugstromen naar je hart.

De onderste holle ader laat het bloed in de rechter boezem stromen.

Longslagader

De longslagader bevat zuurstof arm bloed.

De longslagader is de enige slagader die zuurstof arm bloed bevat.

De longslagader brengt het bloed van de rechter kamer naar de longen.

Longader

De longader bevat zuurstof rijk bloed.

De longader is de enige ader met zuurstof rijk bloed.

In de longader stroomt bloed van de longen naar de linker boezem.

Extra: 

Als je goed kijkt zie je er twee! Vraag je eens af waarom!

• Ik kan de soorten bloedvaten herkennen en                 benoemen.
  
• Ik kan de benaming van een bloedvat weergeven.
• Ik kan de kenmerken van de bloedsomloop bij de           mens opsommen.
• Ik kan de grote bloedsomloop uitleggen.
• Ik kan de kleine bloedsomloop uitleggen. 

Doelen hoofdstuk 3:
Bloedvaten en bloedsomloop

Bloedvaten

Er zijn 3 soorten bloedvaten:

1. slagaders : transport bloed van hart af

2. haarvaten: dunne bloedvaatjes in al je organen

3. aders: transport bloed naar het hart toe

Slagader

BOUW

3 Lagen

Dekweefsel, spierweefsel en bindweefsel

Hartslag is WEL voelbaar

FUNCTIE
Zuurstofrijk bloed vervoeren
(behalve longslagader!)
Weg van het hart 

VERWONDING?
Levensbedreigend

Ader

BOUW

3 Lagen

Dekweefsel, spierweefsel en bindweefsel

Hartslag is NIET voelbaar

FUNCTIE
Zuurstofarm bloed vervoeren  

Van organen naar het hart 

VERWONDING?
Niet levensbedreigend

Haarvat

BOUW

1 Laag

Dekweefsel  

FUNCTIE 
- Verbinding tussen aders en slagaders ter           hoogte van de organen

- Uitwisseling van stoffen tussen bloed en           weefsels

VERWONDING? 
Enkele druppels 

Tekst

Slagaders

Haarvaten

Aders

Gespierde wand

1 cellaag dik

Dunne wand, weinig gespierd

Vervoert bloed van hart af

Heeft kleppen

Hier is gaswisseling

Door welke bloedvaten stroomt het bloed vanuit je lichaam terug naar het hart?

1. Aders
2. Haarvaten
3. Slagaders
4. De aorta

Welke bloedvaten zijn op de foto zichtbaar?

1. Slagaders
2. Haarvaten
3. Aders
4. De aorta

1. een gesloten bloedsomloop
    
2. een dubbele bloedsomloop
   

De bloedsomloop

Kleine bloedsomloop

Grote bloedsomloop

holle aders

rechterboezem

aorta

longslagaders

longen

organen

linkerboezem

longaders

linkerkamer

Heb je het gevoel dat je de leerstof van vandaag begrijpt?