§3.3 De verzorgingsstaat

§3.4 De verzorgingsstaat
  • Welke maatregelen nam de overheid na de Tweede Wereldoorlog?
  • Hoe zag en ziet de verzorgingsstaat eruit?
  • Welke problemen ontstonden in de verzorgingsstaat?
1 / 28
volgende
Slide 1: Tekstslide
GeschiedenisMiddelbare schoolmavoLeerjaar 3

In deze les zitten 28 slides, met interactieve quizzen, tekstslides en 3 videos.

time-iconLesduur is: 50 min

Onderdelen in deze les

§3.4 De verzorgingsstaat
  • Welke maatregelen nam de overheid na de Tweede Wereldoorlog?
  • Hoe zag en ziet de verzorgingsstaat eruit?
  • Welke problemen ontstonden in de verzorgingsstaat?

Slide 1 - Tekstslide

A Op weg naar de verzorgingsstaat
Je kunt uitleggen waarom er na de oorlog een verzorgingsstaat werd opgebouwd. 

Slide 2 - Tekstslide

A Op weg naar de verzorgingsstaat 
  • 1948: Nederland--> eerste socialistische minister-president: Willem Drees ==> hij moet Nederland er weer bovenop helpen. 

Slide 3 - Tekstslide

A Op weg naar de verzorgingsstaat
Crisis en oorlog
  • Anders denken over armoede na 1945 vanwege twee dingen:

  • 1. Crisis: veel mensen buiten hun schuld om arm geworden.
  • Vernedering vanwege steun

  • 2. Oorlog 1940-1945:  ontevreden burgers stemden op Hitler--> 
  • Armoede kan tot gevaarlijke situaties leiden.

Slide 4 - Tekstslide

A Op weg naar de verzorgingsstaat
Drees wil een verzorgingsstaat
  • Regering-Drees--> start opbouw verzorgingsstaat 

  • = zorgt ervoor dat niemand in echte armoede hoeft te leven. 

  • 2 redenen om verzorgingsstaat in te voeren:  

  1. Drees: leider van een socialistische partij (Partij van de Arbeid). Socialisten vonden het belangrijk dat de overheid veel sociale wetten maakten. 
  2. Drees zag dat mensen zich in de jaren 1930 vernederd voelden en ontevreden waren over de regering. 

Slide 5 - Tekstslide

§3.4 De verzorgingsstaat
  • Welke maatregelen nam de overheid na de Tweede Wereldoorlog?
  • Hoe zag en ziet de verzorgingsstaat eruit?
  • Welke problemen ontstonden in de verzorgingsstaat?

Slide 6 - Tekstslide

Slide 7 - Video

B Opbouw van de verzorgingsstaat
Je kunt beschrijven hoe de Nederlandse verzorgingsstaat zich tussen 1950 en 1970 heeft ontwikkeld

Slide 8 - Tekstslide

B Opbouw van de verzorgingsstaat
Maatregelen van Drees
Nieuwe wetten met recht op uitkering onder regering Drees:
  • Werkloosheidswet (WW) 1952
  • Algemene Ouderdomswet (AOW) 1957
  • Algemene Weduwen- en Wezenwet (AWW) 1959

  • Drees trad af in 1958, daarna door met opbouw verzorgingsstaat

Slide 9 - Tekstslide

B Opbouw van de verzorgingsstaat
De regering Drees kwam met nieuwe wetten die verschillende groepen recht gaven op een uitkering. 
WW
AOW
AWW
De Algemene Weduwen- en wezen wet
Werkloosheidswet
De Algemene ouderdomswet 
1957
1952
1959
voor iedere Nederlander van 65 jaar en ouder
Voor weduwen en hun wezen. 
Voor mensen die werkeloos werden

Slide 10 - Sleepvraag

B Opbouw van de verzorgingsstaat
Na de jaren 1950
Ook na de jaren 1950 werd de verzorgingsstaat verder uitgebreid.(liberaal + confessioneel)
  • WAO: wet arbeidsongeschiktheid (1967)
  • AKW: Algemene Kinderbijslagswet (1951)
  • ABW: Algemene Bijstandswet (1965)

Slide 11 - Tekstslide

Sociale zekerheid:
iedereen die niet voor zichzelf kan zorgen, heeft recht op een uitkering
WAO
AKW
ABW
Wet arbeidsongeschiktheid
Algemene bijstandswet 
Algemene kinderbijslagwet 

Slide 12 - Sleepvraag

B Opbouw van de verzorgingsstaat
Sociale zekerheid
  • Vanaf jaren 1950--> steeds meer wetten--> 
  • voorkwamen dat mensen door omstandigheden geen inkomen hadden ==> 
  • Verzorgingsstaat bood mensen sociale zekerheid
  • ==> hulp van de overheid als je niet voor jezelf kunt zorgen.  
  • recht op een uitkering. 

Slide 13 - Tekstslide

P3.3C Problemen met de verzorgingsstaat
Bespreken HW: opdracht 7 en 8 P3.3B/blz 113

Slide 14 - Tekstslide

C Problemen met de verzorgingsstaat
Je kunt uitleggen welke problemen ontstonden in de verzorgingsstaat en welke maatregelen de regering nam om deze op te lossen.

Slide 15 - Tekstslide

Sleep het begrip naar de juiste uitleg.
Armen worden geholpen door de kerk
Regering maakt sociale wetten
Mensen lossen sociale problemen zelf op
Liberalen
Socialisten
Confessionelen

Slide 16 - Sleepvraag

Wat is een verzorgingsstaat?
A
de overheid zorgt voor veiligheid
B
iedereen is verantwoordelijk voor zijn/haar eigen omgeving
C
de overheid zorgt actief voor welvaart en welzijn van de burger

Slide 17 - Quizvraag







Deze spotprent over de problemen in de verzorgingsstaat is in 1981 gemaakt door de tekenaar Jos Collignon.
Er zijn teveel mensen die van der verzorgingsstaat gebruik maken, waardoor het evenwicht weg is. Hiermee wordt het evenwicht tussen mensen die betalen voor de verzorgingsstaat en mensen die gebruik maken van de verzorgingsstaat bedoeld.
Beeldelement: de donkere wolk geven aan dat er storm op komst is. Er komen nog moeilijkere tijden aan (bijvoorbeeld: de vergrijzing), terwijl het schip nu al schade heeft en dreigt om te slaan.
Beeldelement: het schip, de verzorgingsstaat, dreigt om te slaan.
Beeldelement: het roer ligt in het water waardoor het schip onbestuurbaar is geworden. Met andere woorden: er moet iets gebeuren, maar het lijkt erop dat het al te laat is.

Slide 18 - Tekstslide

Waarom was Willem Drees heel geliefd? ( vadertje Drees)
A
Omdat mensen door hem veel geld verdienden.
B
Omdat hij voor de zwakkeren in de samenleving opkwam. door bv. een uitkering te geven.
C
Omdat het een aardige man was.

Slide 19 - Quizvraag

§3.1
De verzorgingsstaat
BASIS
A
Op weg naar de verzorgingsstaat
  • Willem Drees (PvdA) tussen 1948 en 1958 minister-president.(=socialist)
  • In die periode: langzaam opbouwen van de verzorgingsstaat, 
  • Wetten invoeren zoals de Algemene Ouderdomswet (AOW, 1957)
  • 'Vadertje Drees' wordt dan ook wel gezien als de grote man achter de verzorgingsstaat.
  • Van wieg tot graf

Slide 20 - Tekstslide

Slide 21 - Video

§3.3
Opbouw van de verzorgingsstaat
BASIS
B
Opbouw van de verzorgingsstaat
Werkloosheidswet (WW, 1952) betaal jezelf
Algemene Ouderdomswet (AOW, 1957) (belasting)
Wet Arbeidsongeschiktheidsverzekeringen (WAO, 1967) betaal jezelf
Algemene Nabestaandenwet (ANW), die ook gold voor mannen die weduwnaar werden. (belasting)
Kinderbijslag (belasting)
Algemene Bijstandswet (ABW). (belasting)

Iedere Nederlander had recht op een uitkering en dus op sociale zekerheid.

Slide 22 - Tekstslide

§3.3
Opbouw van de verzorgingsstaat
BASIS
C
Problemen met de verzorgingsstaat
Opnieuw crisis
Economische crisis (o.a. door oliecrisis): 
  • veel werklozen met een uitkering
  • Oneigenlijk gebruik en fraude van uitkeringen
  • Vergrijzing: meer gebruik van AOW
  • Meer scheidingen: meer gebruik van Bijstandswet
  • Mensen zien de uitkering als een recht
  • Werken was niet aantrekkelijk door hoge uitkeringen

Slide 23 - Tekstslide

§3.3
Opbouw van de verzorgingsstaat
BASIS
C
Problemen met de verzorgingsstaat
  • Vanaf jaren ’80: forse bezuinigingen op uitkeringen en verlaging van de uitkeringen
  • Strengere controle op uitkeringen door het UWV
  • Aantrekkelijker maken van werk: deeltijd, thuiswerk en loon hoger dan een uitkering
  • Strengere (her)keuring van arbeidsongeschikten

Slide 24 - Tekstslide

§3.3
Opbouw van de verzorgingsstaat
BASIS
C
Problemen met de verzorgingsstaat
Discussie in onze tijd

  • Door de vergrijzing is pensioenleeftijd verhoogd naar 67 jaar, anders is de AOW onbetaalbaar

  • Aantal niet-werkende mensen wordt groter dan aantal werkende mensen

  • Armoede blijft (ook in Nederland) bestaan!

  • Werklozen worden in sommige gemeentes verplicht tot tegenprestatie.

Slide 25 - Tekstslide

Slide 26 - Video

Hoe reageerde Lubbers op de crisis in de jaren '80?
A
Bezuiniging op de verzorgingsstaat
B
Bezuiniging op defensie
C
Bezuiniging op export en import
D
Bezuiniging op de consumptiemaatschappij

Slide 27 - Quizvraag

Zelf aan de slag
Nu kunnen jullie zelf aan de slag met de opdrachten.

Maken par 3.3C vraag 9 t/m 12 (hw)

Ga op fluistertoon met je huiswerk aan de slag.
Klaar? Lees dan door in P3.4

Morgen: TW bespreking

Neem wel een opgeladen laptop mee- VLOG



Slide 28 - Tekstslide