MTH les 5 1B

• MTH
• MBO
• Studiejaar 1

MTH, leerjaar 1, les 5 

Wat mag je wel en wat mag je niet?

Programma

• Voorbehouden handelingen

• Medisch technische handelingen

• Bevoegd en bekwaam

Noem zoveel mogelijk beroepen in de zorg die in de wet BIG staan geregistreerd.

Noem zoveel mogelijk beroepen in de zorg die niet staan geregistreerd in de wet BIG.

Het medisch tuchtcollege is alleen van toepassing op de zorgverleners die geregistreerd staan in het BIG-register.

1. Waar
2. Niet waar

Stelling: onder individuele gezondheidszorg valt het ………………
van iemands gezondheid.

1. Beoordelen en onderzoeken
2. Verbeteren en herstellen
3. Beschermen
4. Alle antwoorden zijn goed

Handelingen

Voorbehouden handelingen zijn risicovolle handelingen die vastgelegd zijn in de Wet BIG. Zo wordt geprobeerd om de veiligheid van deze handelingen te garanderen.  

 

Per voorbehouden handeling staat aangegeven welke zorgverlener bevoegd is om deze handeling zelfstandig uit te voeren. 

Handelingen

Naast voorbehouden handelingen bestaan er nog andere risicovolle handelingen.

Deze staan niet beschreven in de Wet BIG. 

Organisaties moeten zelf vastleggen welke handelingen zij risicovol vinden. 

Voorbehouden handelingen

Voorbeelden van voorbehouden handelingen zijn:   

• injecteren;  

• puncteren, bijvoorbeeld bij  venapunctie (bloedafname);  

• katheteriseren bij mannen; 

• katheteriseren bij vrouwen;  

• een gastrostomiekatheter inbrengen; 

• een neusmaagsonde inbrengen;  

• een suprapubische katheter  inbrengen; 

• een tracheacanule uitzuigen. 

Risicovolle handelingen

Voorbeelden van risicovolle handelingen zijn:   

• een verblijfskatheter verwijderen; 

• een stoma spoelen; 

• zuurstof toedienen; 

• hechtingen verwijderen;   

• sondevoeding toedienen;  

• bloedsuiker bepalen;  

• de bloeddruk meten; 

• een klysma toedienen. 

Wanneer denk jij dat je een handeling mag uitvoeren?

Risicovolle 

handeling

Voorbehouden

handeling

Hartfilmpje 

maken (ECG)

Hechtingen

verwijderen

Katheterisatie

mannen

Injecteren

Bloed 

afnemen

Vaccinatie

Hechtingen

inbrengen

Neussonde

inbrengen

Bloeddruk

meten

Cholesterol bepalen

door vingerprik

Voor het uitvoeren van een voorbehouden of risicovolle handeling is het van belang dat je bevoegd en bekwaam bent. 

Om te bepalen of je bekwaam bent, wordt onder andere gekeken naar de driehoek van: 

• kennis, 
• vaardigheden en 
• attitude (houding).  

 

Deze driehoek is gebaseerd op het idee dat je op drie niveaus kunt leren, namelijk op het niveau van kennis, vaardigheden en attitude.

Bekwaamheid

• Kennis: hierbij gaat het om de inhoudelijke  

   kant van leren. Dit komt grotendeels tot stand door informatieoverdracht.  

• Vaardigheden: het gaat hier om de vaardigheden die gebruikt worden om inhoudelijke kennis in de praktijk toe te passen. Voorbeelden zijn luisteren of een venapunctie uitvoeren.  

• Attitude: de manier waarop je tegen een situatie aankijkt en hoe je in het leven staat. 

Tijdens de theorielessen leer je:

1. Kennis
2. Vaardigheden

Tijdens de praktijklessen leer je:

1. Kennis
2. Vaardigheden

Als je goed functioneert, zijn de drie onderdelen in evenwicht.   

  

Wanneer een van de onderdelen onvoldoende aanwezig is, komt er te veel druk op de overige twee te liggen. Als een bepaald onderdeel juist te veel aanwezig is, gaat dit ten koste van de andere twee onderdelen.  

De onderdelen moeten dus in balans zijn om een handeling bekwaam te kunnen uitvoeren.    

  

Bekwaamheid geeft aan wat je weet en kan.   

  

Ook al volgen jullie dezelfde opleiding, er kunnen grote verschillen ontstaan tussen jou en je medestudenten, bijvoorbeeld door werkervaring en bijscholingen. Jij en de organisatie waar je werkt moeten continu afwegen of je bekwaam bent om een bepaalde handeling uit te voeren.

Kennis over:

• de handeling; 
• de juiste techniek;  
• het doel van de handeling;  
• de mogelijke complicaties;  
• de benodigde materialen;  
• actuele richtlijnen;  
• nodige voor en nazorg. 

Vaardigheden om:  

• de handeling uit te voeren; 
• te beoordelen hoe het gaat;  
• in te schatten wanneer hulp nodig is; 
• te handelen bij complicatie.

Attitude om:   

• een zorgvrager gerust te kunnen stellen;  
• te kunnen omgaan met stress;  
• rustig te kunnen blijven bij tegenslag;  
• in te kunnen spelen op de wensen van de zorgvrager.

Huiswerk Theorie

Lezen op www.datzaljeleren.nl de onderdelen:

Bevoegdheid in de Zorg.

Voorbereiding Praktijk

Oefenen:

• Handverband
• Hooghandverband
• Vingerverband
• Knieverband