8.2 Koolstofkringloop

• Biologie
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 4

8.2 Koolstofkringloop

Deze les:

- Herh. 8.1

- 8.2 Koolstofkringloop

Herhaling 8.1

vragen?

Een rups is een

1. producent
2. consument
3. reducent

De boom maakt door fotosynthese

1. anorganische stoffen
2. uitsluitend organische stoffen
3. zowel organische als anorganische stoffen

Geef voorbeelden van organische stoffen met een C als element
(organische stoffen bevatten C en H)

In de koolstofkringloop worden door veel organismen stoffen verbrand. Welke organismen in de koolstofkringloop hebben verbranding=dissimilatie?

1. planten
2. dieren
3. dieren en schimmels
4. zowel planten, dieren als schimmels

1-I. Juist of onjuist? De netto primaire productie bij algen is gelijk aan de bruto primaire productie min de dissimilatie van de algen.

1. Juist
2. Onjuist

Wat staat er altijd onderaan de voedselpiramide? En wat bovenaan?

1. Onder: consument 2e orde Boven: consument 1e orde
2. Onder: producent Boven: consument 3e orde
3. Onder: consument 1e orde Boven: producent
4. Onder: producent Boven: consument 1e orde

In de afbeelding staat een voedselpiramide afgebeeld. Is dit een piramide van biomassa of een piramide van aantallen? En bij welke groep kan het organisme in de top van de piramide ingedeeld worden?

1. Het is een piramide van aantallen. Het organisme hoort bij de consumenten
2. Het is een piramide van aantallen. Het organisme hoort bij de producenten.
3. Het is een piramide van biomassa. Het organisme hoort bij de consumenten.
4. Het is een piramide van biomassa. Het organisme hoort bij de producenten.

Wat is de biomassa?

1. Het gewicht van alle organisme in een gebied
2. Het totale gewicht van alle organische stoffen in een organisme
3. De energie die wordt doorgegeven tussen organismes

Wat leer je deze les? 

• Je beschrijft de rol van producenten, consumenten en reducenten in de C-kringloop en in andere kringlopen. 
• Je beschrijft de langzame en snelle koolstofkringloop. 
• Je beschrijft hoe een verhoogde CO2-concentratie tot het versterkte broeikaseffect leidt.

Koolstofkringloop

De koolstofkringloop gaat over het doorgeven van het 

element koolstof (C)

Koolstof zit in het anorganische koolstofdioxide (CO2) en in alle organische stoffen, zoals glucose (C6H12O6)

CO₂ ontstaat bij dissimilatie (verbranding) en wordt gebruikt voor de fotosynthese. Glucose ontstaat bij de fotosynthese. 

Snelle koolstofkringloop

Koolstof gaat van de producenten, naar de consumenten.
Van de consumenten, rechtstreeks of via reducenten weer 

naar de producenten.

Langzame koolstofkringloop

Een deel van het organische materiaal wordt opgenomen in de bodem. Hieruit ontstaan fossiele brandstoffen als steenkool en aardolie.  Dit is een langzaam proces (miljoenen jaren). 

Langzame koolstofkringloop

Kalkgesteente (CaCO₃) is ontstaan uit kalkhoudende overblijfselen (schelpen) van in de zee levende organismen. 

Kies de juiste term bij de juiste nummers:

• eten van energierijk plantaardig voedsel
• verbranding van fossiele brandstoffen
• verbranding door dieren
• afbreken van dode organismen door schimmels en bacteriën (2x)
• vorming van fossiele brandstoffen
• verbranding door schimmels en bacteriën
• fotosynthese (2x)

Lees 8.2 blz. 254 + 255

Lees 8.2 blz. 254 + 255

Online: 

biologiepagina.nl --> havo 4 --> 

ecosysteem&evenwicht --> oefenen --> 

Oefening §2: Koolstofkringloop

BINAS 93F

1

2

3

4

5

6

7

8

9

10

11

Welke kleuren hebben de producenten, consumenten en reducenten in Binas?

BINAS 93F

1

2

3

4

5

6

7

8

9

10

11

Welke pijl hoort uitsluitend bij de 

langzame koolstofkringloop? 

Noem alleen het nummer. 

Welke pijl hoort uitsluitend bij de
langzame koolstofkringloop?
Noem alleen het nummer.

BINAS 93F

1

2

3

4

5

6

7

8

9

10

11

Welke pijl staat gelijk aan de 

bruto primaire productie?

Noem alleen het nummer

Welke pijl staat gelijk aan de
bruto primaire productie?
Noem alleen het nummer

Als welke stof kan koolstof in de koolstofkringloop niet voorkomen?

1. Stikstof
2. Methaan
3. Glucose
4. Organische stoffen

BINAS 93F

1

2

3

Nu en huiswerk 

Maak bij paragraaf 8.2 de opdrachten: 15 t/m 18, 20, 21 en 23

8.2 Koolstofkringloop

Vandaag maken we 8.2 af

BINAS 93F

1

2

3

BINAS 93F

1

2

3

Het versterkte broeikaseffect

• Broeikasgassen houden warmte in de atmosfeer vast
• Door verbranden van fossiele brandstoffen meer uitstoot van broeikasgassen
• Gevolg; een versterkt broeikaseffect en hierdoor een opwarming van de aarde 

Huiswerk

- Maken opdrachten 8.2: 24 t/m 28