H1.3 Arbeiders gaan samenwerken

• Geschiedenis
• Middelbare school
• vmbo k, havo
• Leerjaar 2

H1.3 Arbeiders gaan samenwerken

Terugblik

Liberalisme

Grondwet

Kiesrecht

Werk- en leefomstandigheden van de arbeiders

Sociale verschillen

Wat ga je leren?

- Je kunt beschrijven wat verschillende groepen deden om de arbeiders en armen te helpen.

- Je kunt uitleggen wat socialisten wilden veranderen aan de samenleving en hoe ze dat wilden doen.

- Je weet hoe sociale wetten de situatie van arbeiders verbeterden.

De liberale regering gaf weinig hulp aan de zieken en armen. Ook maakte ze geen wetten om de arbeiders te helpen.

 liefdadigheid. Dat is het helpen van mensen die dat nodig hebben, zonder dat je er zelf aan wilt verdienen.

Vakbonden

De arbeiders probeerden ook zelf hun werk- en leefomstandigheden te verbeteren. Eind 19e eeuw richtten zij vakbonden op. Dat zijn verenigingen van arbeiders die de lonen en arbeidsomstandigheden van hun leden willen verbeteren. 

Vakbonden streden voor hogere lonen, kortere werktijden en de afschaffing van kinderarbeid.

Het socialisme

Deze socialisten vonden dat geld en bezit eerlijker verdeeld moest worden. Veel socialisten dachten dat het grote verschil tussen arm en rijk uiteindelijk zou leiden tot een opstand van de arbeiders. 

In 1881 een politieke partij op. Het belangrijkste doel van de socialisten was de invoering van algemeen kiesrecht. 

Sociale wetten

Sociale wetten

Daarom besloten liberalen tot de eerste sociale wetten. Dat zijn wetten die mensen beschermen tegen de gevolgen van ziekte, armoede of ouderdom. 

Voorbeelden: 

De Ongevallenwet 

Het Kinderwetje Van Houten uit 1874

De leerplichtwet