Verstandelijke beperkingen

Verstandelijke beperkingen

Leerdoel

Je kunt verschillende soorten verstandelijke beperkingen herkennen.

Verstandelijke beperking

Een cliënt met een verstandelijke beperking heeft moeite met nadenken, redeneren, problemen oplossen en plannen maken en uitvoeren. Dit komt doordat de hersenen minder goed ontwikkeld of beschadigd zijn.

Cliënten met een verstandelijke beperking verschillen net zoveel van elkaar als andere mensen. Het is belangrijk om hun behoeften te kennen, zodat je ze goed kunt helpen en ondersteunen bij een zo zelfstandig mogelijk leven.

Behoeften en ondersteuning

Moeilijkheden: Lezen, schrijven, rekenen, omgaan met geld, zelfzorg en planning.

Kinderen: Vaak naar speciaal onderwijs.

Volwassenen: Begeleid wonen, aangepast werk of dagbesteding.

Oorzaken verstandelijke beperking

- Erfelijke factoren: Door afwijkingen van de ouders, zoals bij het Syndroom van Down.

- Zwangerschap: Hersenen groeien niet goed door ziekte, roken of drinken van de moeder.

- Geboorte: Zuurstoftekort tijdens of na de geboorte.

- Latere beschadiging: Door hersenvliesontsteking, hersenbloeding, ziekte of ongeluk (NAH - Niet-Aangeboren Hersenletsel).  

Soorten verstandelijke beperking

Verstandelijke beperkingen worden ingedeeld naar niveaus. Daarbij wordt gekeken naar de ondersteuningsbehoefte in vergelijking met leeftijdsgenoten en naar het IQ van de cliënt.

Gemiddeld IQ: Bij mensen zonder beperking rond 100.

Verstandelijke beperking: IQ van maximaal 70.

Soorten verstandelijke beperking

• Licht verstandelijke beperking
• Matige verstandelijke beperking
• Ernstige verstandelijke beperking
• Zeer ernstige verstandelijke beperking

Licht verstandelijke beperking (LVB)

• IQ: 50-70.
• Kenmerken: Langzaam leren, moeite met complexe sociale situaties, vaak zelfstandig wonen en werken met hulp.
• Onderwijs: Basisschool, soms middelbare school met ondersteuning.

Matige verstandelijke beperking (MVB)

• IQ: 35-50.
• Kenmerken: Eenvoudige teksten lezen en schrijven, hulp nodig in dagelijks leven, zelfstandig wonen met begeleiding mogelijk.
• Werk: Simpel werk met begeleiding, moeite met regels en gevaar begrijpen.

Ernstige verstandelijke beperking (EVB)

• IQ: 20-35.
• Kenmerken: Moeite met praten (enkele woorden of gebaren), veel hulp nodig bij dagelijkse verzorging, leren kost veel tijd en herhaling.
• Leven: Begrijpen de wereld beperkt, vaste structuur nodig.

Zeer ernstige verstandelijke beperking (ZEVB)

• IQ: Lager en 20.
• Kenmerken: Volledig afhankelijk van zorg, communiceren via aanwijzingen of geluiden.
• Zorg: Focus op comfort, veiligheid en basisbehoeften. Dingen voelen of muziek helpt bij contact.

Wat is de oorzaak van het syndroom van Down?

1. Een beschadigd chromosoom
2. Een extra chromosoom
3. Een ontbrekend chromosoom
4. Een genetische fout zonder chromosoomverandering

Evaluatie