Le Romantisme

• Frans
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 6

Le romantisme

Partie 1

Contexte historique

La France au 19e siècle

Napoléon Bonaparte

1800-1814

0

En 1789, à quel niveau la monarchie française ne connait-elle pas de difficulté?

1. financier
2. social
3. territorial
4. politique

Napoléon Bonaparte profite du chaos et fait un coup d'état en novembre 1799. En quelle année est-il vaincu à Waterloo?

1. 1805
2. 1810
3. 1815
4. 1820

1. Historische context
   -19e eeuw = woelige eeuw, politieke onrust + veel geweld

- verschillende regimes wisselen elkaar af:

->1789 Franse Revolutie

1792-1804 Première République

->1799 staatsgreep Napoléon Bonaparte

->1804 Napoléon roept zichzelf uit tot keizer

-> 1815 Napoléon definitief verslagen bij Waterloo

1804-1815 Premier Empire

-> Napoléon opgevolgd door Louis XVIII (gematigd)

-> 1830 Terreur Blanche (vervolging aanhangers Napoléon + protestanten)

-> 1824 dood Louis XVIII, opgevolgd door Charles X

-> Les Trois Glorieuses (27-29 juli 1830 = Charles X afgezet en vlucht)

1815-1830 La Restauration

1830-1848 La Monarchie de Juillet (Louis-Philippe)

-> economische crisis+ cholera leiden tot volksopstand -> Louis-Philippe treedt af

1848-1852 Deuxième République (Louis Napoléon = prince-président)

-> 1852 Napoléon kroont zich keizer

1852-1870 Second Empire

->1870-1871 Frans-Duitse oorlog

Partie 2

L'art et la littérature

de Romantiek

Romantisme

1. Wat is de Romantiek?

De Romantiek is een culturele stroming (kunst & literatuur) en filosofische stroming waarin het gevoel en de verbeelding centraal staan en die zich afzet tegen het rationalisme van de Verlichting. 

2. Romantische literatuur

geinspireerd door:

- le mal du siècle

gevolg:

 -vluchten in het verleden/toekomst/exotisme/onstuimige natuur

- slechte omstandigheden proletariaat beschreven in lit. (Victor Hugo)

3. Kenmerken Romantische literatuur

4 thema's:

1) le culte du moi (verheerlijking van het 'ik' -> lyriek)

2)le culte du sentiment amoureux (verliefdheid als bron van geluk en ellende)

3) le culte de la nature (vluchten van industriële omgeving)

4) le culte du rêve (vluchten in droom/toekomst/verleden/ duistere)

4. Kenmerken Romantische literatuur

- strenge versvormen worden losgelaten

- meer poezie in proza 

- veel metaforen

- theater op schrift gezet en niet meer gespeeld

- maatschappelijke thema's 

Quelques thèmes du Romantisme sont: 

Il y a plusieurs réponses possibles

1. l'harmonie
2. les sciences
3. le culte du moi
4. la nostalgie

Le sentiment du Mal du Siècle vient de la désillusion

Il y a plusieurs réponses possibles

1. du règne de Napoléon
2. de La Révolution Française
3. de l'absolutisme
4. des valeurs imposées par la bourgeoisie

un des plus grands écrivains du 19ième siècle

Victor Hugo

1831

Demain dès l'aube

Demain des l' aube

Demain, dès l'aube, à l'heure où blanchit la campagne, 

Je partirai. Vois-tu, je sais que tu m'attends.

J'irai par la forêt, j'irai par la montagne.

Je ne puis* demeurer loin de toi plus longtemps. *Ik kan

Je marcherai les yeux fixés sur mes pensées, 

Sans rien voir au dehors, sans entendre aucun bruit,

Seul, inconnu, le dos courbé, les mains croisées,

Triste, et le jour pour moi sera comme la nuit.

Je ne regarderai ni l'or du soir qui tombe, 

Ni les voiles au loin descendant vers Harfleur,

Et quand j'arriverai, je mettrai sur ta tombe

Un bouquet de houx* vert et de bruyère** en fleur. *hulst/ **heidekruid

Les Contemplations

Welke kenmerken van de romantiek komt in dit gedicht goed tot uiting? Noteer een aantal woorden waaruit dat blijkt.

In de laatste versregel legt de dichter hulst en dopheide op het graf. Dit zijn planten die in de winter hun bladeren niet verliezen. Zij blijven dus altijd groen. Waarvan kunnen deze planten voor een gelovig iemand een symbool zijn?

1. van de vergankelijkheid van de tijd
2. van het eeuwig leven in het hiernamaals
3. van een onbeantwoorde liefde
4. van de dood

Alexandre Davy de La Pailleterie Dumas, beter bekend als Alexandre Dumas père was een Frans dramaturg en schrijver van hoofdzakelijk historische romans. Hij schreef ook artikelen voor kranten en tijdschriften en liet een uitgebreide briefwisseling na.

Dumas’ toneelstukken waren zeker revolutionair voor zijn tijd. De stukken waarmee hij in het begin van zijn carrière furore maakte, waren tot dan toe de meest geslaagde voorbeelden van het romantisch drama, waarbij de klassieke regels overboord werden gegooid en het gevoel moest overheersen. Van alle romantische toneelschrijvers was hij ook diegene die zich het meest open stelde voor historische invloeden zoals men duidelijk kan zien in Dumas' eerste grote succes, Henri III et sa cour. De meeste van Dumas’ romans zijn zowel historische romans als feuilletons. Dumas speelde met de mode van die tijd en publiceerde zijn grote historische romans in delen in de Parijse pers. Voor Dumas en zijn tijdgenoten was de historische roman de moderne vorm van het epos. De musketiers, de graaf van Monte-Cristo, het zijn allen personages die een legendarische vorm aannemen.

Dumas kan worden beschouwd als de meester van het genre, dankzij zijn gevoel voor actie en plotwendingen en de vrijheid die hij hanteerde wanneer het historische feiten betreft. Dumas was van mening dat de waarheid zeker in beschouwing moet worden genomen, maar dat de verbeeldingskracht een belangrijkere status heeft en de waarheid ondergeschikt kan maken. Levendigheid en bezieling gaan dus voor op het angstvallig vrijwaren van de historische juistheid. Toch kan men niet zeggen dat Dumas voortdurend een loopje neemt met de geschiedenis. Hij combineert als het ware de vrijheid met de historische waarheid, zoals Vigny met aandacht voor het schilderachtige en de couleur lokale, zoals die van Victor Hugo.

Beroemdste werk: Les Trois Mousquetaires

Het boek werd voor het eerst gepubliceerd in 1844. Daarvoor schreef Dumas voor een Parijse krant regelmatig stukjes van het verhaal.

Dumas liet zich inspireren door bestaande verhalen, grotendeels waargebeurd, die gebundeld waren in een boek dat in de bibliotheek van Marseille stond. Hij heeft het boek daar geleend, mee naar Parijs genomen en nooit meer teruggebracht[bron?]. In dit boek stonden de heldendaden beschreven van diverse legendarische musketiers uit de zeventiende eeuw.

De roman speelt zich af rond 1627, ten tijde van kardinaal Richelieu en koning Lodewijk XIII. De drie musketiers (een soort van eregarde voor de Franse koning in de 17e eeuw) zijn Aramis, Athos en Porthos. Hoewel ze bekendstaan als de drie musketiers spelen hun avonturen zich af met vier personen. De vierde musketier is waarschijnlijk zelfs de bekendste: D'Artagnan.

Hun beroemde motto was: “Eén voor allen en allen voor één”.

De eerste feministes en Engelse suffragettes die streden voor vrouwenkiesrecht aan het begin van de 20e eeuw hadden felle kritiek op het boek. Het verhaal was in hun ogen een typisch voorbeeld van mannelijk chauvinisme, waarin broederschap tussen mannen als een van de belangrijkste deugden wordt gezien. De vrouwen in het verhaal komen er niet al te best af, en worden getypeerd als femmes fatales, die overspelig en onbetrouwbaar zijn.

Alexandre Davy de La Pailleterie Dumas, beter bekend als Alexandre Dumas père was een Frans dramaturg en schrijver van hoofdzakelijk historische romans. Hij schreef ook artikelen voor kranten en tijdschriften en liet een uitgebreide briefwisseling na.

Dumas’ toneelstukken waren zeker revolutionair voor zijn tijd. De stukken waarmee hij in het begin van zijn carrière furore maakte, waren tot dan toe de meest geslaagde voorbeelden van het romantisch drama, waarbij de klassieke regels overboord werden gegooid en het gevoel moest overheersen. Van alle romantische toneelschrijvers was hij ook diegene die zich het meest open stelde voor historische invloeden zoals men duidelijk kan zien in Dumas' eerste grote succes, Henri III et sa cour. De meeste van Dumas’ romans zijn zowel historische romans als feuilletons. Dumas speelde met de mode van die tijd en publiceerde zijn grote historische romans in delen in de Parijse pers. Voor Dumas en zijn tijdgenoten was de historische roman de moderne vorm van het epos. De musketiers, de graaf van Monte-Cristo, het zijn allen personages die een legendarische vorm aannemen.

Dumas kan worden beschouwd als de meester van het genre, dankzij zijn gevoel voor actie en plotwendingen en de vrijheid die hij hanteerde wanneer het historische feiten betreft. Dumas was van mening dat de waarheid zeker in beschouwing moet worden genomen, maar dat de verbeeldingskracht een belangrijkere status heeft en de waarheid ondergeschikt kan maken. Levendigheid en bezieling gaan dus voor op het angstvallig vrijwaren van de historische juistheid. Toch kan men niet zeggen dat Dumas voortdurend een loopje neemt met de geschiedenis. Hij combineert als het ware de vrijheid met de historische waarheid, zoals Vigny met aandacht voor het schilderachtige en de couleur lokale, zoals die van Victor Hugo.

Beroemdste werk: Les Trois Mousquetaires

De drie musketiers (Frans: Les trois mousquetaires) is een roman, geschreven door de Franse schrijver Alexandre Dumas. Het boek werd voor het eerst gepubliceerd in 1844. Daarvoor schreef Dumas voor een Parijse krant regelmatig stukjes van het verhaal.

Dumas liet zich inspireren door bestaande verhalen, grotendeels waargebeurd, die gebundeld waren in een boek dat in de bibliotheek van Marseillestond. Hij heeft het boek daar geleend, mee naar Parijs genomen en nooit meer teruggebracht[bron?]. In dit boek stonden de heldendaden beschreven van diverse legendarische musketiers uit de zeventiende eeuw.

De roman speelt zich af rond 1627, ten tijde van kardinaal Richelieu en koning Lodewijk XIII. De drie musketiers (een soort van eregarde voor de Franse koning in de 17e eeuw) zijn Aramis, Athos en Porthos. Hoewel ze bekendstaan als de drie musketiers spelen hun avonturen zich af met vier personen. De vierde musketier is waarschijnlijk zelfs de bekendste: D'Artagnan.

Hun beroemde motto was: “Eén voor allen en allen voor één”.

De eerste feministes en Engelse suffragettes die streden voor vrouwenkiesrecht aan het begin van de 20e eeuw hadden felle kritiek op het boek. Het verhaal was in hun ogen een typisch voorbeeld van mannelijk chauvinisme, waarin broederschap tussen mannen als een van de belangrijkste deugden wordt gezien. De vrouwen in het verhaal komen er niet al te best af, en worden getypeerd als femmes fatales, die overspelig en onbetrouwbaar zijn.

Le Comte de Monte-Cristo

Welke kenmerken van de romantiek herken je in le Comte de Monte Cristo?

" Trois éléments partageaient donc la vie qui s'offrait alors aux jeunes gens : derrière eux, un passé à jamais détruit, s'agitant encore sur ses ruines, avec tous les fossiles des siècles de l'absolutisme ; devant eux, l'aurore d'un immense horizon, les premières clartés de l'avenir ; et entre ces deux mondes… quelque chose de semblable à l'Océan qui sépare le vieux continent de la jeune Amérique, je ne sais quoi de vague et de flottant, une mer houleuse et pleine de naufrages, traversée de temps en temps par quelque blanche voile lointaine ou par quelque navire soufflant une lourde vapeur ; le siècle présent, en un mot, qui sépare le passé de l'avenir, qui n'est ni l'un ni l'autre, et qui ressemble à tous deux à la fois, et où l'on ne sait, à chaque pas qu'on fait, si l'on marche sur une semence ou sur un débris.

Voilà dans quel chaos il fallut choisir alors ; voilà ce qui se présentait à des enfants pleins de force et d'audace, fils de l'Empire et petits-fils de la Révolution." 

Alfred de Musset

La Confession d'un enfant du siècle

Extrait p. 1