Moderne geschiedenis les 1

• Geschiedenis
• MBO
• Studiejaar 3

Moderne geschiedenis

Programma

Les 1               Introductie, WO

Les 2               WOII

Les 3  t/m 8 Keuze onderwerp presentatie

   

Waar zijn we in de tijdlijn gebleven?

Hoe groot was de metaalproductie van Duitsland

1. Net zo groot als die van Frankrijk
2. Net zo groot als die van Engeland
3. Groter dan die van Engeland en Frankrijk bij elkaar

Wat was de aanleiding van WO 1?

1. De moord op de Franse kroonprins
2. De moord op Franz- Ferdinand
3. De moord op Rasputin

Aanleiding

Gavrilo Princip vermoordt Franz-Ferdinand

De kroonprins van Oostenrijk-Hongarije bracht op 28 juni 1914 een bezoek aan de Bosnische stad Sarajevo. Daar wordt hij vermoord

door de Bende van de Zwarte Hand.

0orzaken

https:

Oorzaak 1

Nationalisme

• Nationalisme betekent trots zijn op je volk.
• In de negentiende eeuw komt het nationalisme op in Europa:
• Er komen nieuwe landen: Duitse Keizerrijk en Italië
• Volkeren streven naar onafhankelijkheid in Oostenrijk-Hongarije en het Ottomaanse Rijk

Kan je een voorbeeld geven van hedendaags nationalisme?

Oorzaak 2
Militarisme en bewapeningswedloop

• Militarisme betekent trots op het leger.

• Grootmachten investeren in moderne wapens
• Moderne wapentechnieken zoals mitrailleurs en verbeterde kanonnen.
• Er ontstaat een bewapeningswedloop tussen de grootmachten. Niemand wil onderdoen voor de ander

Oorzaak 3

Imperialisme
Modern imperialisme

• De Europese grootmachten streefden naar een groot wereldrijk. Dit is modern imperialisme.
  
  • Kolonisatie van Afrika en Azië op zoek naar grondstoffen voor de industrie.
  • Nieuwe landen als Italië en het Duitse Keizerrijk hadden nauwelijks kolonies.
    

Wat was geen kolonie van Nederland?

1. Suriname
2. Curaçao
3. Zuid-Afrika
4. Madagaskar

Oorzaak 4
Bondgenootschappen en vijandbeelden

• Grootmachten sloten bondgenootschappen om andere grootmachten af te schrikken:
  
  • Geallieerde: Frankrijk, Groot-Brittannië en Rusland
  • Centralen: Duitsland, Oostenrijk-Hongarije en het Ottomaanse Rijk (huidige Turkije)
• Landen van het andere bondgenootschap worden met vijandbeelden zwart gemaakt.
  

Kenmerken WO 1

Loopgraven 

• De wapens zijn zo krachtig geworden, dat vechten op een open veld zelfmoord zou zijn

• Loopgraven zorgen voor meer beschutting

• In totaal wordt er aan het Westfront 40.000km aan loopgraven aangelegd

Loopgraven

• Om aanvallen moeilijker te maken wordt gebruik gemaakt van mijoenen kilometers prikkeldraad

• Loopgraven worden uitgebreid met complete ondergrondse kamers

Nieuwe wapens

• Om de loopgravenoorlog te doorbreken worden uitvindingen gedaan die zorgen voor nieuwe wapens.

• Naast generaals bepalen ook steeds meer wetenschap en techniek het verloop van de oorlog.

• De Eerste Wereldoorlog wordt 'de oorlog van de uitvinders'

Gifgas

• Gif- of strijdgassen moesten ervoor zorgen dat de vijand, in paniek, de loopgraven zouden verlaten
• De meeste gasaanvallen waren door het gebruik van gasmaskers steeds minder dodelijk voor de soldaten, maar zorgde voor brandwonden, tijdelijke blindheid en angst

Zeppelins

• Om het slagveld beter te kunnen observeren, gebruikte men zappelins om de ligging van de loopgraven te achterhalen.
• Behalve voor observatie werden Zeppelins ook gebruikt voor bombardementen (op Antwerpen en Londen)

Wat zou je een moderne Zeppelin kunnen noemen?

Vliegtuigen

• Om voor een echte doorbraak in de oorlog te zorgen, zijn de eerste vliegtuigen nog te primitief.
• Toch beleeft de wereld de eerste luchtgevechten en bombardementen.

Vlammenwerpers

• Net als gifgas moet de vlammenwerper voor paniek bij de vijand zorgen.
• Brandende benzine wordt, soms over afstanden van honderden meters, over het slagveld gespoten

Tanks

• Hoe kom je levend bij de loopgraven van de vijand? Bouw een rijdend stalen harnas om je heen!
• Omdat de ontwikkeling ervan zeer geheim was, gebruikten de Britten de term 'tank', van watertank. Zelfs de arbeiders geloofden dat ze mobiele watertanks maakten.

Duikboten

• Duikboten bestonden al sinds de 19e eeuw, maar in de Eerste Wereldoorlog werden ze voor het eerst (met name door Duitsland) massaal ingezet.
• De Duitsers probeerden met de Onbeperkte Duikbotenoorlog (1915/1917) alle schepen (oorlogs-, koopvaardij- en passagiersschepen) tot zinken te brengen

Gevolgen

• De nieuwe wapens en oorlogsvoering laten zichtbare en onzichtbare verwondingen achter

• Van de mannen met de kapotgeslagen gezichten...

• ...tot zware psychische klachten, vaak omschreven als Shellshock

Gevolgen van 

de Eerste Wereldoorlog 

voor Nederland

Neutraal

• Nederland was tijdens de Eerste Wereldoorlog, neutraal

• Voor een handelsland als Nederland is dat lastig: je handelt immers met beide partijen.

Belgische vluchtelingen

• Nederland nam rond de 1 miljoen vluchtelingen uit België op.

• Deze Belgen waren op de vlucht voor de oorlog.

• Belgische soldaten werden, net als soldaten uit andere landen, ontwapend en gevangen gezet

Dodendraad

• Ook wel ' De Draad' genoemd

• De Dodendraad was door de Duitsers aangelegd tussen België en Nederland

• Zo wilden ze voorkomen dat geallieerde soldaten, Duitse deserteurs, spionnen of oorlogsvrijwilligers naar of van België konden reizen

• Op de draad stond 2000 volt

• Vermoedelijk zijn rond de 1000 mensen om het leven gekomen

Economie

• Oorlog is slecht voor de handel: er ontstaat ook in Nederland schaarste

• Ook Nederlandse schepen zijn slachtoffer van de Duikbotenoorlog...

De Verenigde Staten 

raken betrokken bij de oorlog april 1917

Oorzaken

• Het liefst zouden de Amerikanen niets met deze 'Europese' oorlog te maken willen hebben, maar...

• ...inmiddels is het 8e Amerikaanse schip door Duitsers getorpedeerd...

• ...en is ontdekt dat de Duitsers bezig zijn met het ophitsen van Mexico en Japan tegen de VS (Zimmerman-telegram)

Hoewel de Amerikanen pas vanaf augustus 1918 meevechten,

betekent de enorme hoeveelheid nieuwe soldaten en wapens de doorslag.

11 november 1918: wapenstilstand

Een wapenstilstand is nog geen vrede. Hierover werd 

tussen januari en juni 1919 onderhandeld in Versailles (bij Parijs)

Onderhandelingen tussen Frankrijk, Groot-Brittannië, Italië en Amerika

0

Verdrag van Versailles (1)

• Duitsland moet veel grondgebied afstaan (ongeveer 10 - 15%)

• Duitsland moet kolonies afstaan

• Duitsland mag geen leger meer hebben van groter dan 100.000 man

• Duitsland moet herstelbetalingen doen aan vnl. Frankrijk

Verdrag van Versailles (2)

• Duitsland mag geen grote oorlogsschepen meer hebben (bepaald gewicht)
  

• Duitsland mag geen luchtmacht meer hebben
  
  

• Grens tussen Frankrijk en Duitsland wordt gedemilitariseerd (Rijnland).

Verdrag van Versailles

• Duitsland mocht niet meepraten
• Duitsland kreeg schuld
• Gedwongen verdrag te tekenen
• Zware straffen
  
• Duitsers spreken van 'Diktat  von Versailles'

Verdrag van Versaille was de opmaat naar WOII

Wanneer vond de Eerste Wereldoorlog plaats?

1. 1913-1917
2. 1914-1918
3. 1915-1919
4. 1916-1920

Welke bondgenoten had Duitsland in de eerste wereldoorlog?
(Triple Alliantie)

1. Oostenrijk-Hongarije en Ottomaanse rijk
2. Servië en Ottomaanse rijk
3. Frankrijk en Rusland
4. Italië en Spanje

Onderwerpen voor presentatie

In 2-tallen onderzoek je een thema en geef je les aan de klas, zoek een muzieknummer dat past bij deze gebeurtenis en geeft er een lesidee erbij.

Zorg dat je in de les de tijdbalk weergeeft en dat je een link naar het heden maakt (voor je examen)

- Onafhankelijkheid Suriname

- Watersnood

- Martin Luther King

- Mandela

- Stalin

- Berlijnse muur

- Ontstaan van televisie

- Annie MG Smidt

- Aletta Jacobs

- Koude oorlog

- Gastarbeiders

- Communisme

- Cuba

- Gandhi

- Flower power

- Korea

- Vietnam oorlog

- Koude oorlog

- Gastarbeiders

- Communisme

- Gandhi

- Flower power

- Vietnam oorlog

- Feminisme

-Onafhankelijkheid Indonesië

Planning presentaties

Volgende keer 

WOII