De Noormannen

• Geschiedenis
• Secundair onderwijs

De Noormannen

0

Doelen

• De Noormannen in tijd en ruimte situeren.
• Het verschil tussen Noormannen en Vikingen uitleggen.
• De te onthouden begrippen omschrijven, herkennen en gebruiken.

Je kunt...

Doelen

• Verschillende soorten historische bronnen zoals geschreven, mondelinge, (audio)visuele en materiële bronnen herkennen.
• De contextinformatie en de presentatie van historische bronnen interpreteren.

Je kunt...

Meeste mensen zeggen: Noormannen zijn woeste, langharige krijgers uit het Noorden. 

Maar is dat wie Noormannen echt zijn?

Benaming: Noormannen versus Vikings

 

Noorman of Viking?

Viking = Noorman op plundertocht

Noorman = gewone mannen en vrouwen uit het Noorden

De Noormannen: veel meer dan een groep plunderaars

ook boeren, handelaars, en huurlingen

De Noormannen: groep stammen uit Scandinavië

Stam: bestond (zoals bv. de Germanen) uit een aanvoerder, krijgers, priesters, en veel boeren en handelaars

Ontdekkingsreizigers

Enkele redenen:

• Nieuwe handelsroutes
• Toenemende bevolkingsgroei
• Drang naar verkenning
• Op zoek naar rijkdom en buit

Heel verre gebieden: zoals Noord-Amerika, Byzantium en Rusland.

Ontdekkingsreizigers

Voordeel:

*Andere soorten landbouwgrond

--> als boer: ongelofelijk interessant

*Imago als Viking: schattingen 

= volkeren schonken hen geld en/of grond zodat ze niet geplunderd zouden worden

 

Huurlingen

*Byzantijnse keizer: niet slim om tegen de Vikingen te vechten

--> ik huur ze als lijfwachten

*Frankische koning: Vikingleider Rollo kreeg Normandië als leen 

--> Rollo bekeerde zich tot het christendom

--> Hielp de Franken tegen aanvallen Vikingen

Drakkar

* Snel, wendbaar scheepstype, door de Noormannen gebruikt

* Zowel inzetbaar op zee, als op rivieren

Noormannen zijn Vikingen die plunderen.

1. Waar
2. Niet waar

Wat was geen reden voor de Noormannen om op expeditie te gaan?

1. Ze hadden een drang naar verkenning.
2. Ze hadden te maken met een toenemende bevolking.
3. Ze werden verdreven door de Russen.
4. Ze gingen op zoek naar rijkdom.

Hoe heette het schip van de Noormannen?

1. Karveel
2. Drakka
3. Galei
4. de Titanic

Normandië dankt zijn naam aan de Noormannen.

1. Juist, omdat vikingleider Rollo Normandië als leengoed kreeg van de Frankische koning.
2. Juist, doordat Rollo Normandië veroverd heeft na een grote zeeoorlog.
3. Fout.

Bronnenonderzoek

- in groepjes

- elke groep onderzoekt 1 bron

- elke groep presenteert de bron + antwoorden op vragen aan de rest van de klas

Bron 1

De Vikingen geloofden in meerdere Goden, ook wel polytheïsme genoemd. 

Dit in tegenstelling tot het christendom waar er maar één God is, ook wel monotheïsme genoemd.

Bron 1

Juiste volgorde:

E > B > A > C > G > F > D

Bron 1

3. Leid uit de tekst af wat een ‘sprei’ is.

Een deken of een kleed dat over de overledene wordt gelegd voor decoratie of comfort.

Bron 1

4. Waarom besteedde men zoveel aandacht aan de doden?

Men besteedde veel aandacht aan de doden vanwege hun geloof in een leven na de dood en het belang van een waardige overgang naar het hiernamaals. Dit omvatte het voorzien van de overledene van kleding, voedsel en drank voor de reis.

Bron 1

5. Waarom kan deze bron niet archeologisch bewezen worden?

Omdat de bron beschrijvingen betreft van een specifieke gebeurtenis en ritueel. 

Het is geen fysiek artefact dus archeologisch onderzoek is niet mogelijk.

Bron 1

6. Kan je parallellen leggen met een hedendaagse begrafenis?

Ja, bv. het voorbereiden van de overledene, voor comfort zorgen, het omringen van de overledene met persoonlijke bezittingen en symbolen die belangrijk zijn voor de overledene.

Ook de betrokkenheid van familieleden en vrienden bij het afscheid nemen is vergelijkbaar.

Bron 2

1. Wat voor bron is dit? 

secundaire, geschreven bron

Bron 2

2. Wat was het belangrijkste beroep ten tijden van de Vikingen?

Het belangrijkste beroep ten tijde van de Vikingen was dat van de handelaars, ontdekkingsreizigers en plunderaars.

Bron 2

3. Waarom gingen de Vikingen op rooftocht?

Er was een bevolkingstoename, waardoor er minder voedsel was voor iedereen. Daarom gingen ze op zoek naar land en gingen ze roven.

Bron 2

4. Waaruit kan je afleiden dat de Noormannen ook handelaars waren?

Ze verkochten slaven. Ze hadden zilveren en gouden sieraden en die stoffen kwamen uit verre landen.

Bron 2

5. Van welk materiaal waren de sieraden gemaakt, en waar kwamen ze vandaan?

De sieraden werden gemaakt uit zilver en goud. Deze stoffen kwamen uit verre landen.

Bron 3

1. Hoe kleedden mannen zich volgens de bron?

Mannen droegen tunieken en broeken met smalle pijpen, evenals helmen van dik leer of ijzer.

Bron 3

2. Wat was het materiaal waaruit de kleding van de Vikingen vaak werd gemaakt?

De kleding van de Vikingen werd vaak gemaakt van wol, dierenhuiden en linnen.

Bron 3

3. Wat waren de traditionele kledingstukken voor vrouwen voor en na het huwelijk?

Voor het huwelijk droegen vrouwen hun haar los en nonchalant met een haarband, maar na het huwelijk moesten ze hun haar opsteken en bedekken met een sjaal.

Bron 3

4. Hoe veranderden de vrouwen hun uiterlijk na het huwelijk?

Na het huwelijk veranderden vrouwen hun uiterlijk door hun haar op te steken en te bedekken met een sjaal, wat een teken van getrouwd zijn was.

Bron 3

5. Wat droegen kinderen volgens de bron?

Kinderen droegen volgens de bron geen sieraden.

Bron 3

6. Wat is een veelvoorkomend vooroordeel over de Vikingen met betrekking tot hun kleding, en waarom is dit volgens de bron niet waar?

Een veelvoorkomend vooroordeel over de Vikingen is dat ze hoorns op hun helmen hadden om te jagen, maar volgens de bron werden de hoorns eigenlijk gebruikt om uit te drinken of te eten. Deze drinkhoorns werden zelfs als grafgift mee naar het hiernamaals gestuurd. De bron benadrukt dus dat de hoorns niet werden gebruikt voor het jagen, maar eerder als gebruiksvoorwerpen.