IBS: hoofdstuk 11 Overige knaagdieren

• Dierverzorging
• MBO
• Studiejaar 2

Hoofdstuk 11:

Overige knaagdieren

IBS 1: Dierverzorger op een recreatiepark

MBO niveau 2

Noem een knaagdier
(geen cavia, muis, rat of hamster)

Geef een andere naam voor de gerbil.

De gerbil

• Ook wel woestijnratje
  

   - maar niet verwant aan muizen/ratten

   - leeft wel in de woestijn

• graven ze zich vaak in:
  

   - bescherming tegen extreme temperaturen

   - bescherming tegen roofdieren

Complexe tunnels met nestkamers en voedselopslagplaatsen (lange periode onder de grond)

• Weinig water & voedsel nodig: zweten niet en kunnen hun vloeistoffen opnieuw absorberen:

                     daarom vaak sterk geconcentreerde urine en droge keutels

• Lange achterpoten: grote afstanden afleggen
  

Mongoolse gerbil

Komen in het wild vooral voor in de half woestijnen van Mongolië en China;

- weinig regen en weinig begroeiing:

       - gewend aan eiwitarm menu

             (spijsvereringsstelsel hierop aangepast)

De staart van een dikstaartgerbil heeft een belangrijke functie. Leg
deze functie uit.

Dikstaart gerbil

• Beharing: kort en zacht, wat vettig en enigszins van het lichaam afstaand
  
• Geelachtige zandkleur met een lichte ticking en een witte buik
  
• Dikke, korte staart
  

           - kan voedsel (vet) en water in op slaan

• Maken snel ruzie om hun territorium
• Erg rustig qua gedrag

Hanteren gerbil

Stap 1:

Praat tegen de gerbil. Ga rustig met je handen in de kooi.

Nooit van boven benaderen!

Drijf de gerbil in een hoekje en schep ze voorzichtig op met 2 handen.

Stap 2:

Maak van je handen een holletje waar je de gerbil in vast kunt houden.

(niet los op de hand; kan er af springen)

Pak de gerbil nooit bij de staart!  Kan afbreken!

Fixeren gerbil

Stap 1

Pak de gerbil vast aan de basis van de staartaanzet

(niet meer dan 1 cm van het lijfje vandaan)

Stap 2

Zet de gerbil op je hand en spreid je wijs- en ringvinger en klem de staartbasis daartussen. Pak de gerbil nu vast aan zijn nekvel direct achter zijn kopje.

Stap 3

Til de gerbil op en draai hem op zijn rug

Geslacht bepalen gerbil

Afstand bekijken tussen de anus en de geslachtsopening:

• Afstand groot: mannetje
  
• Afstand klein: vrouwtje
  

Mannetjes (vanaf 5 weken oud): teelballen

Vrouwtjes: ronder achterlijf

Waar komen degoes oorspronkelijk vandaan?

1. België
2. Chili
3. Egypte
4. Zuid-afrika

Degoe

• Komen uit het Andesgebergte in Chili tot op 1200 meter hoogte.
  

          - Beschouwd als plaag voor landbouwgewassen

• Verwant aan de chinchilla en cavia
  
• In 1964 geïntroduceerd in de VS en populair als proefdieren
  
• Overdag actief
  
• Vrolijke, actieve diertjes die graag met andere degoes omgaan of met hun eigenaar.
  
• Behaarde staart met een flosje aan het eind
  

Geslachtsbepaling

Enige verschil is de afstand tussen de anus en de geslachtsopening:

•  grote afstand: mannetje
  
•  kleine afstand: vrouwtje
  

Geslachtsrijp mannetje: uitsteeksel groter dan bij het vrouwtje

Degoe hanteren

Degoes zijn groot, erg bewegelijk en houden er niet van om vastgehouden te worden

Stap 1:

Praat tegen het dier en ga rustig met je handen de kooi in

Stap 2:

Benader het dier aan de zijkanten met 2 handen en schep hem snel en 

voorzichtig op met de ene hand.

De andere hand leg je snel op zijn ruggetje en laat de degoe op je hand zitten.

Fixeren: op de zelfde manier als de gerbil

Wie is er groter?

1. een degoe
2. een gerbil

Chinchilla

• Vroeger gehouden voor voedsel en kleding (hun pels)
  
• Behoort tot de cavia-achtigen
  
• Komt van oorsprong uit Zuid-Amerika
  
• Het mannetje is het grootst
  
• Oren zijn relatief groot en ovaal, ze staan rechtop
• Opvallend lange snorharen
  

Wat is een chinchilla?

1. nestblijver
2. nestvlieder

Hanteren chinchilla

• Brutale, nieuwsgierige dieren
  
• Laten zich graag achter de kop aanhalen en bijten niet snel
  
• Nooit van bovenaf benaderen
  
• Houdt er niet van om stevig te worden vastgepakt
  

Stap 1

Praat tegen de chinchilla en benader hem langs de zijkant en pak de chinchilla goed vast aan zijn staartbasis.

Stap 2

Til de chinchilla nu aan zijn staart uit zijn hok.

Stap 3

Zet nu de chinchilla direct op je onderarm. Blijf zijn staart vasthouden, anders kan de chinchilla van je arm afspringen.

Geslacht bepalen chinchilla

Afstand tussen de geslachtsopening en de anus:

• kort: vrouwtje
  
• groot: mannetje
  

	Degoe	Gerbil	Chinchilla
Mannelijk dier
Vrouwelijk dier
Jong

vrouwtje

mannetje

Pup

vrouwtje

Bok

Jong

vrouwtje

mannetje

jong

Van wie is de staart?

dikstaart gerbil

chinchilla

degoe

Mongoolse gerbil

Aan de slag!

Hoofdstukvragen:

- 12 Geiten

Leeractiviteiten:

 1.4 Hanteren / fixeren schooldieren 

1.8 Namen van dieren

joinmyquiz.com 

konijn - code: 4147 5438

knaagdieren - code: 1552 3182

diergroepen in de dierentuin - code: 2745 0734