5.1 Overheid, burgers en bedrijven

• Economie
• Middelbare school
• vmbo g
• Leerjaar 4

Planning

• Toetsweek: PTA A - H7 + H5 jaar 4 (PTA weging 11%, rapport weging: 2x)
• PO Project overheid en bestuur (weging 2x)

Vandaag

• Terugblik H-7 jaar 3
• Inkijken van de toetsen H-7. 
• Nieuwe stof H-5 jaar 4.
• Maken opdrachten online in Pincode. 

Terugblik H-7 (jaar 3)

Het Rijk behoort tot de centrale overheid? Waar of niet waar?

1. Waar
2. Niet waar

Welke organisaties behoren tot de lagere overheid? Meerdere antwoorden kunnen goed zijn.

1. Provincie
2. Het Rijk
3. Gemeente
4. Waterschap

Welke organisatie is verantwoordelijk voor de jeugd- en ouderenzorg
en de afgifte van paspoort en rijbewijs?

1. Provincie
2. Het Rijk
3. Gemeente
4. Waterschap

Welke organisatie is verantwoordelijk voor de bedrijventerreinen en recreatiegebieden aanwijzen
en de aanleg van infrastructuur (wegen)?

1. Provincie
2. Het Rijk
3. Gemeente
4. Waterschap

Waar hoort het UWV?

1. Collectieve sector
2. Particuliere sector

Waar hoort de Mc Donalds en de KFC?

1. Collectieve sector
2. Particuliere sector

Welke voordelen heeft privatiseren? Meerdere antwoorden zijn goed.

1. De overheid wilt winst maken door te privatiseren
2. Bedrijven doen het beter en/of goedkoper
3. De overheid wilt deze taak juist niet uit handen geven
4. Taken zijn geen verantwoordelijkheid meer voor overheid

Wat is het sociaal minimum?

1. Door de overheid vastgesteld minimumbedrag om van te kunnen leven.
2. Het minimale bedrag wat een persoon krijgt van het UWV.

Wat is Nederland?

1. Een voorzieningenstaat
2. Een verzorgingsstaat

Sociale zekerheid gaat uit van solidariteitsbeginsel, wat is het solidariteitsbeginsel

1. De sterken helpen de zwakken
2. De zwakken worden niet geholpen
3. Mensen die niet willen werken krijgen geld
4. Als je 67 jaar bent krijg je te maken met het UWV

Welke maatregelen zijn er om sociale zekerheid betaalbaar te houden? Meerdere antwoorden kunnen goed zijn.

1. Verhoging AOW-leeftijd
2. Verlaging AOW-leeftijd
3. Minder mensen met arbeidsbeperking of Bijstandsuitkering een baan
4. Meer mensen met arbeidsbeperking of Bijstandsuitkering een baan

Op welke producten wordt er accijns geheven? Meerdere antwoorden kunnen goed zijn.

1. Bier
2. Fruit
3. Brood
4. Sigaretten

Wat is directe belasting?

1. Accijns
2. Loon- en inkomstenbelasting
3. BTW
4. Vennootschapsbelasting

Wat is Indirecte belasting?

1. Accijns
2. Loon- en inkomstenbelasting
3. BTW
4. Vennootschapsbelasting

5.1 Overheid, burgers en bedrijven

Leerdoelen

In deze presentatie leer je:

• Wat collectieve goederen zijn en wat de collectieve sector is.
• Over de particuliere sector en marktwerking.
• Wat voor- en nadelen zijn van privatisering.
• Op welke manier de overheid het gedrag van burgers beïnvloedt.

apps.noordhoff.nl

Collectieve voorzieningen

Collectieve voorzieningen =

• Voorzieningen waarvan iedereen gebruik kan maken.
• En die betaald en geleverd worden door de overheid.
  
  

Waarom?

• Ze zijn voor iedereen van belang
• De overheid wil zelf de kwaliteit ervan bewaken
• Je kunt mensen er niet apart voor laten betalen
• Ze moeten voor iedereen betaalbaar blijven

Collectief of particulier?

Collectieve sector

• Publieke sector
• De overheid en instellingen voor sociale zekerheid
• Levert de collectieve goederen
• Hoeft geen winst te maken

Particuliere sector

• Marktsector
• Burgers en bedrijven
• Verkoop goederen en diensten
• Doel is: winst maken
• Marktwerking

Privatisering

Privatisering = De verkoop van een dienst of activiteit door de overheid aan de particuliere sector.

Voorbeelden van bedrijven die geprivatiseerd zijn:

• Treinvervoer
• Telefonie
• Post

Het tegenovergestelde is nationaliseren:

de overheid neemt dan een particulier bedrijf over.

Voorbeeld:

In 2008 nationaliseerde de overheid ABN AMRO-bank om de financiële dienstverlening veilig te stellen.

Aanmoedigen en ontmoedigen

Subsidie maakt bepaalde producten goedkoper.

Met subsidie moedigt de overheid aan.

Bijvoorbeeld:

• Aanschaf elektrische auto’s
• Aanschaf zonnepanelen

Accijns maakt bepaalde producten duurder.

Met accijns ontmoedigt de overheid

Bijvoorbeeld:

• Brandstofgebruik
• Consumptie van alcohol en sigaretten

Huiswerk maken

Ga via Cloudwise naar de online Pincode methode.

5.1 Overheid, burgers en bedrijven:

Maak de opdrachten 1 t/m 10 online via de methode.

Ik controleer online of je je huiswerk hebt gemaakt.