Woordenboekgebruik Duits

• Duits
• Middelbare school
• vmbo t, havo, vwo
• Leerjaar 3,4

Woordenboek tijdens lezen

Hoe gebruik je het woordenboek op een leestoets?

Bekijk de tekst:

• Bekijk titel, plaatje, inleiding en bron van de tekst.
• Bepaal onderwerp en hoofdgedachte.
  
• Is er een voetnoot?
  

Probeer het eerst zonder woordenboek

Kun je de betekenis raden .....

• als je de hele zin leest?
• als je de zin ervoor en erna leest (context!)? 
• als je het woord opknipt?
• als je het in je hoofd "hardop" uitspreekt?
• Je hebt tijdens het examen geen tijd om veel woorden op te zoeken. Houd dus je leerwerk op peil zodat je veel woorden al kent!!

                          

 

Toch een woordenboek:

lange woorden!

• Spreek het woord "hardop in je hoofd" uit
• Knip het woord in stukjes (bij samengestelde woorden)
• Welk deel ken je al?
• Welk deel moet je nog opzoeken?

Wat betekent Sommerende volgens jou?

der Umzug= de verhuizing

dus: der Umzugkarton=  de verhuisdoos

Toch een woordenboek: werkwoorden!!

Ga op zoek naar het hele werkwoord? Vervoegingen of het voltooid deelwoord staan niet in het woordenboek!

1. verander een letter:  sprangen - springen

2. ge- weghalen: abgeholt - abholen

3. zu weghalen: mitzuteilen - mitteilen

4. woord verderop in de zin: hört... auf - aufhören

Uit welke drie woorden bestaat het woord; Waschmaschinenschlauch?

Handig gebruik: werkwoorden

In het woordenboek staan alleen de 'hele werkwoorden'.

Voorbeeld: registrieren, laufen, radfahren.

Als er in de tekst staat: Mein Onkel fährt gerne Rad.

Dan moet je dus weten dat fährt Rad van het werkwoord radfahren komt. Pas dan kun je de betekenis opzoeken.

Geef hieronder het hele werkwoord:

Isa zieht ein Kleid an.

Welk werkwoord in de 2e zin kan je opzoeken?
Wir planen eine Party? "Machst du mit"?

Geef het hele werkwoord:
Er kontrolliert die Antwort.

Handig gebruik: zelfstandig naamwoord

Van een zelfstandig naamwoord staat alleen het enkelvoud in het woordenboek. Woorden die in het meervoud staan moet je dus terug kunnen brengen naar het enkelvoud.

Dit gaan we oefenen.

Geef het enkelvoud van:
Fahrräder

Geef het enkelvoud van:
Häuser

Geef het enkelvoud van:
Freundinnen

Handig gebruik: voltooid deelwoord

Het voltooid deelwoord staat niet in het woordenboek. Je moet zelf kunnen zien van welk werkwoord het komt.

Er zijn twee soorten:

Het regelmatige voltooide deelwoord: ge-stam werkwoord +t Voorbeeld: gemacht, met de stam mach, het werkwoord is dus machen en dat kun je opzoeken. We gaan even oefenen.

Van welk ww komt het voltooid deelwoord: getauscht

Kies het werkwoord bij het voltooid deelwoord: getauft

Zoek de betekenis op van 'taufen'

Regelmatig voltooid deelwoord (2)

Als werkwoorden die eindigen op -ieren, wordt het voltooid deelwoord: stam + t. Er komt dus geen ge- voor te staan!!

Voorbeeld: reagieren - Ich habe auf die Anzeige reagiert.

Even oefenen.

Welke woorden zijn een voltooid deelwoord?

1. geholfen
2. Großmutter
3. toll
4. fotografiert

Welke woorden zijn een voltooid deelwoord?

1. Freiheit
2. gebadet
3. geschrieben
4. heiß

Maak het voltooid deelwoord van 'studieren'

Onregelmatig voltooid deelwoord 

Onregelmatige werkwoorden: hiervoor is geen regel. De meest belangrijke moet je wel herkennen.

Voorbeeld: Was hat der Autor im Text beschrieben? Beschrieben komt van beschreiben. Dat betekent beschrijven. Het voltooid deelwoord is dus: beschreven!

Nu oefenen.

Wat is het hele werkwoord in deze zin: Er hat zu laut gesprochen.

Wat is het hele ww in de zin: Ich habe das rote T-shirt gefunden.

Tekst

En dan nog dit

Er hat das Angebot angenommen: angenommen komt van annehmen. Dat betekent: aannemen.

Sie hat ihr neues Kleid angezogen. Angezogen komt van anziehen. Dat betekent aantrekken.

Hier staat er dus nog 'an' voor het voltooid deelwoord, omdat dat ook voor het werkwoord staat.

Let op als je woorden met Umlaut opzoekt:

ä staat na  a

ö staat na o

ü staat na u

ß staat na s

Fragen?

Viel Erfolg!