Democratisering paragraaf 1

Paragraaf 1: Koning en parlement
1 / 14
volgende
Slide 1: Tekstslide
GeschiedenisMiddelbare schoolmavoLeerjaar 4

In deze les zitten 14 slides, met interactieve quiz, tekstslides en 2 videos.

Onderdelen in deze les

Paragraaf 1: Koning en parlement

Slide 1 - Tekstslide

§1 Koning en Parlement
  1. Wat was de machtsverhouding tussen koning en parlement?
  2. Wat veranderde er met de grondwet van 1848?
  3. Hoe werd het parlement echt de baas in Nederland?

Slide 2 - Tekstslide

Slide 3 - Video

§1.1 De machtsverhouding tussen koning en parlement voor 1848
  • Nederland is meer dan 200 jaar een republiek, vanaf 1815 wordt Nederland een monarchie o.l.v. koning Willem I (dia 1)
  • Koninkrijk bestaat uit Nederland, België en Luxemburg.
  • Koninkrijk Nederland kreeg een constitutie

Slide 4 - Tekstslide

§1.1 De machtsverhouding tussen koning en parlement vóór 1848


Nederland is een constitutionele monarchie

In de grondwet stond dat de koning veel macht had

  • Ministers waren dienaren van de koning
  • Parlement had weinig inspraak
  • Eerste kamer benoemd door de koning
  • Tweede Kamer gekozen door Provinciale Staten

Slide 5 - Tekstslide

Slide 6 - Link

§1.1 De machtsverhouding tussen koning en parlement vóór 1848
  • 1830 kwamen de Belgen in opstand tegen Willem I
  • --> 10 jaar onrust en leger op de been
  • 1839: België wordt onafhankelijk
  • --> door hoge kosten van oorlog wilden enkele parlementsleden een verandering in de grondwet
  • --> 1840: WillemII volgt zijn vader op

Slide 7 - Tekstslide

§1.2 De veranderingen in de grondwet van 1848
  • --> 1848: er breken rellen uit door heel Europa
  • Ook liberalen in Nederland wilden veranderingen
  • Willem II gaf dhr. Thorbecke oprdracht een nieuwe grondwet te maken.

Slide 8 - Tekstslide

Slide 9 - Link

PS = provinciale staten
EK = Eerste Kamer
TK = Tweede Kamer
OUDE GRONDWET 1815

NIEUWE GRONDWET 1848
Grondrechten
TK direct gekozen
PS kiest TK 
PS kiest EK
Koninklijke besluiten
Koning kiest EK
Koning = onschendbaar
Ministers verantwoordelijk
Censuskiesrecht voor TK
Koning benoemt ministers

Slide 10 - Sleepvraag

  • Koning onschendbaar
  • Ministriële verantwoordelijkheid
  • Elke 4 jaar rechtsstreekse verkiezingen voor de Tweede Kamer --> census kiesrecht
  • Eerste Kamer indirecte verkiezingen.

Slide 11 - Tekstslide

Grondwet van 1848

Iedereen krijgt dezelfde (klassieke) grondrechten (bescherming tegen de overheid):

  • Recht op vereniging en vergadering
  • vrijheid van godsdienst
  • vrijheid van meningsuiting
  • vrijheid van onderwijs


Slide 12 - Tekstslide

§1.3 Het parlement wordt echt de baas in Nederland
Grondwet van 1848 maakte Nederland een parlementaire democratie 
  • Een bestuur waarbij de burgers het parlement kiezen.
  • Door ministeriële verantwoordelijkheid kon parlement regering controleren.
1849: Willem III komt aan de macht --> hij accepteerde macht van parlement niet 
  • Luxemburgse kwestie (1866-1867):  
  • --> Ruzie tussen koning en parlement over Luxemburg --> Willem III wilde achter de rug van parlement Luxemburg verkopen

Slide 13 - Tekstslide

Slide 14 - Video