4B: Grammatica: bwb en bvb

• Nederlands
• Middelbare school
• vmbo k
• Leerjaar 4

Stop je telefoon in de telefoontas (geluid uit/stil), pak je leesboek en ga rustig zitten.

 Lesprogramma

• Stillezen
  

• Uitleg: bijwoordelijke bepaling & bijvoeglijke bepaling
  
• Spel + zelfstandig werken
  
• Quiz
• Evalueren
  

10 minuten stillezen. 

Lesdoel

• Je kunt de bijwoordelijke bepaling (bwb) in een zin benoemen
• Je kunt de bijvoeglijke bepaling (bvb) in een zin benoemen
  

Stappenplan zinsdelen

Persoonsvorm (pv): tijdsproef of zin vragend maken

Werkwoordelijk gezegde (wwg): pv + alle werkwoorden in de zin

Onderwerp (ond): wie/wat + wwg

Lijdend voorwerp (lv): wat/wie + wwg + ond

Meewerkend voorwerp (mv): aan/voor wie + wwg + ond + lv

Op het station van Zwolle vroeg ik iemand de weg.

Persoonsvorm (pv): tijdsproef of zin vragend maken
Werkwoordelijk gezegde (wwg): pv + alle werkwoorden in de zin
Onderwerp (ond): wie/wat + wwg
Lijdend voorwerp (lv): wat/wie + wwg + ond
Meewerkend voorwerp (mv): aan/voor wie + wwg + ond + lv

Bijwoordelijke bepaling (bwb)

• Geeft antwoord op vragen als: waar, wanneer, waardoor, waarmee, waarnaar, hoe, hoeveel?
• Een bwb begint vaak met een voorzetsel
  
• Blijven vaak als laatste over in de zin (= prullenbakzinsdeel)
  
• Niet elke zin heeft een bijwoordelijke bepaling (bwb)

Op het station van Zwolle vroeg ik iemand de weg.

pv: vroeg

wwg: vroeg

ond: ik

lv: de weg

bwb: ?

Bijvoeglijke bepaling (bvb)

• Het is geen apart zinsdeel, maar een deel van een ander zinsdeel
• Het zegt iets over een zelfstandig naamwoord
  
• Het kan voor of achter een zelfstandig naamwoord staan
• Niet elke zin heeft een bijvoeglijke bepaling (bvb)
  

Op het station van Zwolle / vroeg /ik / iemand de weg.

pv: vroeg

wwg: vroeg

ond: ik

lv: de weg

bwb: op het station van Zwolle

bvb: ?

Bespreken opdrachten signaalwoorden

Zelfstandig werken

• Bordspel grammatica (groepjes van 4 personen)
  

• Verder met de planner

Een bijwoordelijke bepaling geeft antwoord op...

1. Wie?
2. Wat?
3. Wanneer?

Welk zinsdeel hoort bij het volgende kenmerk?
'Dit wordt ook wel de prullenbak genoemd.'

1. onderwerp
2. bijwoordelijke bepaling
3. bijvoeglijke bepaling
4. lijdend voorwerp

Er staat altijd een bijwoordelijke bepaling in de zin.

1. Waar
2. Niet waar

Er staat altijd een bijvoeglijke bepaling in de zin.

1. Waar
2. Niet waar

Een bijvoeglijke bepaling zegt iets over een werkwoord.

1. waar
2. niet waar

Een bijvoeglijke bepaling is een apart zinsdeel.

1. waar
2. niet waar

Een goede juwelier werkt PRECIES.

1. bijwoordelijke bepaling
2. bijvoeglijke bepaling

Op een KLEIN eiland woont een leuke familie

1. bijwoordelijke bepaling
2. bijvoeglijke bepaling

Deze week was FANASTISCH!

1. bijwoordelijke bepaling
2. bijvoeglijke bepaling

Dat meisje is erg SOCIAAL

1. bijwoordelijke bepaling
2. bijvoeglijke bepaling

IN DE KRANT staat een leuk artikel over kwallen

1. bijwoordelijke bepaling
2. bijvoeglijke bepaling

In de krant staat een LEUK artikel over kwallen

1. bijwoordelijke bepaling
2. bijvoeglijke bepaling

Die rivier is heel ERG lang

1. bijwoordelijke bepaling
2. bijvoeglijke bepaling

Die rivier is heel erg LANG

1. bijwoordelijke bepaling
2. bijvoeglijke bepaling

Gisteren heb ik mijn voetbalwedstrijd gewonnen.
Wat is 'gisteren'?

1. Bijvoeglijke bepaling
2. Bijwoordelijke bepaling
3. Lijdend voorwerp
4. Meewerkend voorwerp

Evaluatie

Hoe ging de les vandaag?

Vragen?