1.2 Drijvende continenten

• Aardrijkskunde
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 4,5

Programma 

• Herhaling paragraaf 1.1
• Uitleg paragraaf 1.2
• (Oefenen)

Warmte aarde

1)  van binnenuit: radioactief verval

2) warmte van de zon

1.2 Drijvende continenten

Lesdoel(en) 1.2

Aan het einde van de les kan je:

1. Wat is het actualiteitsprincipe?
   
2. Hoe ontwikkelden zich de bewijzen voor het bewegen van de aardplaten?

Tijdens de uitleg maak je  aantekeningen in je schrift

Benodigde voorkennis 

Je weet wat een aardplaat is;
Je weet wat magma is;
Je weet wat fossielen zijn;
Je weet wat gletsjers zijn;

Fossiel

Magnetisch veld

Morene

Catastrofe of niet?

Catastrofetheorie: ingrijpende veranderingen aan aardoppervlak komen plotseling tot stand, bijvoorbeeld een meteorietinslag

Men dacht dat aarde maar 6000 jaar oud was 

Vanaf 17e eeuw: vermoeden dat continenten ooit aan elkaar zaten en losbraken door aardbevingen

Nu actualiteitsbeginsel: het heden is de sleutel tot het verleden

Zand en ander materiaal sedimenteert laag op laag over miljoenen jaren heen.

Het uitsnijden van een dal door een rivier over miljoenen jaren heen.

Voorbeelden van het actualiteitsprincipe

Alfred Wegener 

Actualiteitsbeginsel 

Duitse meteoroloog 

1912 - nieuwe aanwijzingen 

1930 - dood

zijn theorie vonden geologen bespottelijk  

Alfred Wegener

• Aanwijzingen voor bewegende continenten. 

Overeenkomsten tussen fossielen

1

Sporen van ijskappen

2

gesteenten / bergen

3

Alfred Wegener

• Pangea
• continenten waren lichter, zij drijven op iets wat 'vloeibaar' is

Zijn theorie staat bekend als:
continental drift- continent verschuiving 

Niemand geloofde Wegener. Waarom niet?

Men wist niet wat de drijvende kracht achter dit verschijnsel zou kunnen zijn. Wat is nou sterk genoeg om hele continenten te laten bewegen? 

Pangea!

aardrijkskunde.pleio.nl

www.arcgis.com

Aardplaten 

Mid Oceanische rug

30 jaar na Wegener's dood           bewijs!

Diepte metingen, bergketens onderwater

Ouderdom van oceanische korst

Onderzeese bergruggen 

Jaren ‘60 twintigste eeuw begin bewijs continentverschuiving:

- dwars door alle oceanen bergketens van duizenden kilometers → mid-oceanische ruggen

- aardkorst het jongst op mid-oceanische rug

- aardkorst ouder richting oosten en westen van rug:

 hoe verder weg, hoe ouder

- oceanische plaat groeit aan vanuit midden

Ouderdom van de oceaanbodem

Bewijzen voor bewegen van continenten

1. Actualiteitsbeginsel

2. Fossiele resten

3. Gletsjerkrassen

4. Paleomagnetisme

Het principe dat ervan uitgaat dat natuurwetten in het verleden en het heden dezelfde zijn.

 Paleomagnetisme

• De aarde heeft een magnetisch veld omdat het ijzer in de vloeibare kern (buitenkern) electrische stromingen maakt
• Ijzer in gesteente richt zich naar magnetische noord- en zuidpool
• Als lava stolt, komen de ijzerdeeltjes vast te liggen
• Magnetische polen wisselen om

Noem de 4 bewijzen voor het bewegen van continenten

Wanneer ontstaat een mid-oceanische rug?

1. als twee oceanische platen uit elkaar bewegen
2. Als twee continentale platen naar elkaar toe bewegen
3. Als een oceanische plaat onder een continentale plaat duikt
4. Als twee platen langs elkaar heen bewegen

Wie bedacht voor het eerst de theorie van de platentektoniek?

1. Alfred Wegener
2. Charles Holmes

Hoe heten de stromen in het binnenste van de aarde?

1. Exogene krachten
2. endogene krachten
3. confettistromen
4. Convectiestromen

Welke natuurverschijnselen ontstaan er als een oceanische plaat onder een continentale plaat duikt?

1. vulkaan en een trog
2. vulkaan, aardbeving en trog
3. gebergte , trog en vulkaan
4. Trog, vulkaan, gebergte en aardbeving

De Himalaya is ontstaan doordat...

1. twee oceanische platen botsen
2. doordat twee continentale platen botsen
3. doordat een oceanische plaat en een continentale plaat botsen
4. doordat twee oceanische platen uit elkaar bewegen.

Als twee platen langs elkaar bewegen, dan ontstaat er alleen een....

1. gebergte
2. vulkaan
3. trog
4. aardbeving

Woordenboek

Vul je persoonlijke woordenboek aan met de 

woorden die je nog niet kent:

actualiteitsbeginsel

fossiel

gletsjer

pangea

mid oceanische rug

magnetisch veld

Zelfstandig werken 

Maken volgende opdracht van par. 1.2 

1,2,3,4,5