Blok 3 Germanen, Vikingen en Monniken

• Mens & Maatschappij
• Middelbare school
• mavo
• Leerjaar 1

Blok 3: Germanen, Vikingen en Monniken

• Bestuur, verdediging: Voor beter bestuur en verdediging werd het Romeinse Rijk in 2 stukken gedeeld

• West-Romeinse Rijk: Rome als hoofdstad
• Oost-Romeinse Rijk: Constantinopel als hoofdstad. Byzantijnse Rijk.

Verdeling van het Romeinse Rijk

De Hunnen

• De Hunnen zijn een stam uit Azië. 
• Ze zijn gevreesd omdat ze erg wreed zouden zijn. 
• Over hun leider wordt gezegd dat hij geen genade voor lafheid kent...
  

De hunnen

• Kwamen uit Azië
• Door klimaatverandering moesten ze op zoek een nieuwe woonplek
• Trokken naar Europa, gewelddadige tochten
• Kettingreactie aan verhuizingen

Romeins verval

Germaanse stammen trokken door het rijk

Rome aantal keren geplunderd

Keizers wisselde elkaar snel af

476: Val West Romeinse Rijk

Onrustige tijden in Europa

500-800

• Na de val van het West-Romeinse Rijk waren er veel oorlogen
  
• Reizen was gevaarlijk en de meeste mensen leefden in dorpjes.
  

• Grote steden, zoals Rome, waren er niet (meer)
  

Gevolgen

• Romeinse legers trokken weg
• Mensen trokken naar het platteland
• Opkomst vele koninkrijken en staatjes
• Europa werd onveiliger
• Wegen raakte in verval
• Handel kwam stil te liggen

De Middeleeuwen

De middeleeuwen

Wat is het hofstelsel? 

Hofstelsel

Honger

Armoede

Onveilig

De heer geeft 

• Bescherming
• Landbouwgrond

In ruil geeft de boer:

• Deel van oogst
• Herendiensten

Horigen

Heer 

Leven op een domein.

Leven op een landgoed

Alles was eigendom van de heer

Boeren werkten op het landgoed in ruil voor bescherming

Deel van de oogst afstaan aan de heer

Boeren waren onderdeel van het landgoed: Horigen

Klusjes voor de heer: Herendiensten

Standen

samenleving

1. Adel
2. Geestelijkheid
3. Boeren

392: Christendom Staatsgodsdienst van Romeinse Rijk

De machtige kerk

Kerk had veel invloed

Geestelijken konden lezen en schrijven

Tiende aan de kerk betalen

Gaven koningen advies

Voerde strijd tegen heidenen (niet christenen)

Bekering van Frankische koning Clovis

Christendom

• Franken werden belangrijke bondgenoot van de kerk
• Veel kloosters gebouwd
• Christendom promoten

Klooster

• Gebouwen en land eigendom van de kerk
• Monniken trokken zich terug uit de samenleving
• Werken, bidden en slapen
• Monnikenwerk
• Bekostigd door adel en boeren

Klimaat veranderd (10e eeuw)

• Temperatuur stijgt
• Vruchtbare grond
• Meer voedsel verbouwd
• Bevolking groeit

Vernieuwingen

IJzeren ploeg

Paarden als trekdier

Drieslagstelsel

Kijkvraag: 

Waarom zorgde (onder andere) het drieslagstelsel er voor dat er steden/handel ontstond?

Het drieslagstelsel

• Als landbouwgrond elk jaar wordt gebruikt, dan wordt de grond onvruchtbaar, waardoor de oogst steeds minder werd.
• Met het drieslagstelsel werd de grond verdeeld in drie stukken, 
• waarbij elk jaar één stuk grond niet gebruikt werd (braak). 

• Hierdoor kon de grond herstellen en werd de opbrengst hoger.