3.4 verschrikkingen van wo 1 en deelname VS

• Geschiedenis
• Middelbare school
• vmbo t, havo
• Leerjaar 3,4

De Eerste Wereldoorlog

Moord in Sarajevo

Oorzaken voor het ontstaan van de Eerste Wereldoorlog:

- Nationalisme

- Modern imperialisme

- Militarisme

- Bondgenootschappen

Leg uit hoe bovenstaande begrippen tot een oorlog kunnen leiden,

Je hebt hier 10 minuten voor!

Oorzaken voor het ontstaan van de Eerste Wereldoorlog:

- Nationalisme: Door propaganda, volkslied, vlag, taal cultuur worden mensen trots op hun land en voelen zich ook echt Fransman / Nederlander. Dit zorgt er ook voor dat je anders naar andere landen en culturen kijkt.

- Modern imperialisme: Door industrialisatie is het makkelijker om je cultuur te verspreiden (kolonisatie) Landen in Europa beconcurreren elkaar.

- Militarisme: Sommige regeringen geven veel geld uit aan bewapening en zien geweld ook als middel om iets te kunnen afdwingen.

bondgenootschappen

Omdat sommige landen zich bedreigd voelden gingen ze bondgenootschappen aan.
Je krijgt twee bondgenootschappen:
- Centralen: Oostenrijk - Hongarije, Duitsland en Italie.
- Geallieerden: Rusland, Frankrijk, Engeland.
Er waren nog andere landen die ook weer een bondgenootschap hadden met 1 van de bovengenoemde landen. Zo had Servie een bondgenootschap met Rusland.

Tijdens de Eerste Wereldoorlog vochten de Centralen en de Geallieerden tegen elkaar.

Welke landen hoorden toen bij welk bondgenootschap?

Sleep de bondgenoten naar de juiste plek.

Geallieerden

Centralen

Geallieerden

Geallieerden

Geallieerden

Centralen

Centralen

Centralen

Moord op Frans Ferdinand.

Er zijn veel spanningen in Servie. Servie is pas in 1878 ontstaan na onafhankelijkheid van het Ottomaanse Rijk. Servie heeft een bondgenootschap met Rusland en ruzie over Bosnie met Oostenrijk Hongarije.

- Princip (Servische man) vermoord de kroonprins van Oostenrijk - Hongarije. (28 juli 1914)

- Oostenrijk Hongarije geeft Servie de schuld en dreigt met een inval. Servie vraagt Rusland om te helpen. Rusland mobiliseert haar leger

- bondgenootschappen komen met elkaar in oorlog

De oorlogsverklaring en dan....

- Duitsland heeft het Von Schlieffenplan (leer dit) waarbij het plan is dat Duitsland kost wat kost een twee frontenoorlog wil voorkomen. Eerst heel snel Frankrijk verslaan en daarna pas tegen Rusland gaan vechten. (zie volgende sheet)

- 4 augustus 1914 valt Duitsland Belgie aan. Belgie is net als Nederland neutraal (niet aangesloten bij een bondgenootschap)

- Belgie wordt dus de oorlog ingezogen en vecht nu met de gealieerden mee.

De aanval van de Duitsers loopt vast en al snel komen alle vechtende partijen erachter dat deze oorlog heel anders zou zijn dan alle andere oorlogen:

1. Door moderne wapens vallen er veel meer doden.

2. De verdediging is sterker dan de aanval. Alle partijen graven zich in (loopgravenoorlog)

Von Schlieffenplan

Een uitputtende oorlog

- De aanval in Frankrijk loopt vast.

- De aanval is zwakker dan de verdediging

- Loopgraven worden gegraven.

- De omstandigheden zijn onmenselijk en de dodenaantallen zijn gigantisch hoog (gifgas, mitrailleur)

2.2 Een totale oorlog

- Deze manier van oorlog voeren is nieuw. Heel de economie en het dagelijks leven wordt in dienst van de oorlog gesteld.

Iedereen moet bijdragen:

- Fabrieken moeten overschakelen op productie van oorlogsmaterialen.

- Boeren moet goedkoop of gratis voedsel produceren.

- Vrouwen moeten meewerken in de fabrieken (mannen naar het front)

- Artsen en verpleegsters worden naar het front gestuurd.

totale oorlog

- Om de bevolking achter de regering te krijgen is veel overredingskracht nodig:

- propaganda: De vijand slecht afschilderen, eigen leger + uitgangspunten verheerlijken. Mensen die niet meedoen afschilderen als landverraders.

- Censuur: Alle informatie die slecht is voor het leger of het moraal tegenhouden en mensen oppakken die zich laten horen.

- Massamedia, kranten, radio, bioscoop, pampletten etc. worden hiervoor ingezet. Vaak was de informatie onbetrouwbaar.

2.3 Een wereldoorlog

- Gedurende de oorlog doen steeds meer landen mee aan de oorlog. Het Ottomaanse (Turkse) Rijk sloten zich aan bij de Centralen. In Afrika plus Azie worden kolonien ingezet voor de oorlog.

Duitsland begint de onbeperkte duikbotenoorlog zodat de handel over de zee heel moeilijk werd. Uiteindelijk is dit een grote reden voor Amerika om zich aan te sluiten bij de Geallieerden.

1917

- In 1917 pakt Lenin de macht in Rusland en stopt de oorlog met Duitsland (Ten kosten van veel grondgebied)

- Duitsland verplaatst zijn troepen van oost naar west. Duitse bevolking denkt dat de overwinning er aan zit te komen.

- Havens naar Duitsland zijn geblokkeerd, er ontstaan tekorten aan munitie, eten.

- Amerika sluit zich aan bij de oorlog. (Zimmermantelegram, passagiersschip gezonken door onderzeeer van de Duitsers.) belangrijker is wel dat Amerika niet wil dat Engeland en Frankrijk de oorlog verliezen. Veel verse troepen en wapens worden aan land gezet. Duitsland kan hier niet tegenop.

Einde van de oorlog

- 11 november 1918 Duitsland geeft zich over. Het einde van de eerste totale oorlog.

- Heel Europa moest zich weer opbouwen. Elk land had een oorlogseconomie waarbij veel mannen vochten en veel fabrieken wapens maakten. Er was een tekort aan mannen na de Eerste Wereldoorlog. Veel teruggekeerde soldaten hadden moeite om het gewone leven weer op te pakken.

Het vredesverdrag

- Het is een dictaat. Duitsland mocht niet meepraten.

- Doel is dat Duitsland nooit meer in staat zal zijn om aan te vallen. Ook wil Frankrijk wraak voor de Frans Duitse oorlog en wilde de gealieerden met Duits geld hun land opnieuw opbouwen

- Industriegebied Elzas Lotharen afstaan aan Frankrijk.

- Maar 100000 soldaten zonder aanvalswapens

- Gigantische herstelbetaling betalen.

- Geen soldaten in de buurt van de grens.

Duitsland was hierdoor compleet vernederd. Veel Duitsers vinden het onterecht (dolkstootlegende, voedingsbodem voor communisme en Nationaal Socialisme)