les 9 hoofdstuk 4

• Geschiedenis
• Middelbare school
• vmbo t
• Leerjaar 2

Les 9 hoofdstuk 4

Organisatie tijd

boeken op tafel

Pen

Lees/ Verwerkingstijd

Lees paragraaf 4.5 blz. 70-71

Maak de opdrachten bij les 8/9 af

Lestijd 15 minuten

(plus ca. 6 min aan beeldmateriaal)

Wat past niet bij het communisme?

1. Gelijkheid
2. Arbeiders
3. Karl Marx
4. Privébezit

Wat past wel bij het communisme?

1. Gelijkheid
2. Kapitalisme
3. Vrijheid
4. Privébezit

Hoe heetten de aanhangers van Lenin?

1. Communisten
2. Bolsjewieken
3. Geallieerden
4. Mensjewieken

• Lenin sterft in 1924 zonder een duidelijke opvolger aan te kunnen stellen.

• Het lichaam van Lenin is sindsdien opgebaard en te bekijken op het Rode Plein in Moskou
• Vervolgens breekt er een strijd los tussen Josef Stalin en Leon Trotski over de opvolging.

Stalin wordt dictator

• Na dood van Lenin (1924) komt Stalin aan de macht.
• Invoering Vijfjarenplan/ Planeconomie.
• Hij wilde sterker worden dan de VS.
• Industrialiseert de Sovjet Unie.

Planeconomie

Dit betekende dat de staat besliste wat én hoe er moest worden geproduceerd. 

• Planeconomie: voor bepaald aantal jaar vastleggen wat er geproduceerd moet worden. 5 jaar werd er dat bij de Sovjet Unie vastgelegd. 
• Economisch gezien rampzalig, altijd tekorten.
• Mensen zeggen niks.......
  

De Grote Terreur

• Stalin zag overal tegenstanders, 
• Tussen 1934 en 1938 laat Stalin rond de 1 miljoen 'tegenstanders' oppakken en veroordelen.
• De Sovjet-Unie wordt zo 'gezuiverd'.
• Strafkampen in Siberië
• Geheime politie-Spionnen
• Showprocesen
  

• Politieke strafkampen.
• 'opvoedingskampen' waar dwangarbeid wordt verricht.

• Ontsnappen was zinloos: de kou en de wolven doden je dan wel. 
  

Pavlik Morozov

Portret Pavlik Morozov (1918 – 1932) 

Op een avond hoort de 13-jarige Pavlik zijn vader met andere boeren een plan smeden. Ze willen documenten vervalsen om zo graan achter te houden. Pavlik doet wat van een goed actief pioniertje verwacht wordt. Hij vertelt het op school. Volgens de overlevering zou Pavlik in de rechtszaal hebben gezegd: ‘Als een pionier verklaar ik dat mijn vader de Oktoberrevolutie heeft verloochend. Ik eis een streng oordeel voor hem.’ Nadat vader was veroordeeld voor het vervalsen van documenten, worden Pavlik en zijn broertje Fedja een half jaar later in het bos vermoord. 

Naar: In Europa afl. 11, 20 januari 2008

Opdracht: Heldendom in de Sovjet-Unie 

Opdracht: Heldendom in de Sovjet-Unie

Het populaire verhaal van Pavlik gaat als volgt: Op 13 jarige leeftijd komt Pavlik Morozov thuis van school wanneer hij het ondenkbare ziet: zijn vader verstopt graan voor de staat. Als trotse Jonge Pionier van de Sovjet-Unie doet Pavlik het enige juiste: hij geeft zijn vader aan. Pavliks vader wordt gearresteerd, veroordeeld en geëxecuteerd. Pavlik wordt een half jaar later vermoord. De Soviet-regering verklaart Pavlik een held, een glorieuze martelaar, gedood door tegenstanders van de staat. Er werden vele standbeelden opgericht ter ere van Pavlik en scholen werden naar hem vernoemd.

1. Vind jij Pavlik ook een held?

2. Vind jij dat Pavlik een standbeeld heeft verdiend?

3. Bekijk het filmpje op de volgende dia. Beantwoord daarna de volgende vragen

4. Verklaar het handelen van Pavlik aan de hand van het filmpje.

Stalin: onze Grote Leider

Ook Stalin maakte gebruik van propaganda, net als Hitler. Op scholen leerde de leerlingen dat Stalin een geweldige leider was. Pas na zijn dood in 1953 kwam men erachter dat hij verantwoordelijk was voor ongeveer 20 miljoen doden. 

Propaganda

Verheerlijking van

arbeiders en boeren

De Sovjet-Unie is een land van arbeiders en boeren,

dit zijn de helden van het land!

Overigens leek dit in propaganda veel mooier dan de realiteit was...

Propaganda (1): Verheerlijking van arbeiders en boeren.

De Sovjet-Unie is een land van arbeiders en boeren, dit zijn de helden van het land! 

Propaganda (2): Verheerlijking van arbeiders en boeren. 

De Sovjet-Unie is een land van arbeiders en boeren, dit zijn de helden van het land! 

Persoonsverheerlijking (1)

Om het volk te laten zien dat Stalin de beste leider voor het beste volk, in het beste land was, liet Stalin zich graag afbeelden als een geweldige leider: een vader voor het volk. 

 Persoonsverheerlijking (2)

           Persoonsverheerlijking (3)

Pauzemomentje

Werktijd max. 20 min.

1. Maak de vragen bij les 7/8 (af)
2. Alles af? Begin met de oefenvragen voor de toets van maandag

Afsluiting

Schrijf 3 woorden op die je deze les hebt geleerd en licht deze toe