SE DTSL nabespreken

• Geschiedenis
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 5

SE DTSL nabespreken

^{Hieronder staan zes gebeurtenissen uit de geschiedenis van Duitsland in willekeurige vol}gorde.

2p 1 Zet deze vijf gegevens in de juiste volgorde, van vroeger naar later. Noteer alleen de cijfers.

1. In de ochtend van 12 maart trekt het Duitse leger Oostenrijk binnen. Het wordt niet tegengehouden. Hitler komt later die dag. Hij bezoekt zijn geboorteplaats en het graf van zijn ouders.

2. In de nacht van 12 op 13 augustus startten de Oost-Duitse autoriteiten met de bouw van de Muur.

3. Hitler opende de elfde moderne Olympische Spelen in het Olympisch stadion in Berlijn.

4. De toegangswegen naar Berlijn, zowel de autoweg als het spoor, werden in opdracht van de Russische autoriteiten geblokkeerd.

5. Frankrijk en België zijn niet blij met het feit dat Duitsland achter loopt met de betalingen en besluiten het Ruhrgebied in te nemen.

^{Hieronder staan zes gebeurtenissen uit de geschiedenis van Duitsland in willekeurige vol}gorde.

2p 1 Zet deze vijf gegevens in de juiste volgorde, van vroeger naar later. Noteer alleen de cijfers.

1. In de ochtend van 12 maart trekt het Duitse leger Oostenrijk binnen. Het wordt niet tegengehouden. Hitler komt later die dag. Hij bezoekt zijn geboorteplaats en het graf van zijn ouders. 1938

2. In de nacht van 12 op 13 augustus startten de Oost-Duitse autoriteiten met de bouw van de Muur. 13 aug 1961

3. Hitler opende de elfde moderne Olympische Spelen in het Olympisch stadion in Berlijn. 

4. De toegangswegen naar Berlijn, zowel de autoweg als het spoor, werden in opdracht van de Russische autoriteiten geblokkeerd. 1948

5. Frankrijk en België zijn niet blij met het feit dat Duitsland achter loopt met de betalingen en besluiten het Ruhrgebied in te nemen. 1923

De juiste volgorde is: 5, 3, 1, 4, 2

Opmerking: Als door het weglaten van één foutief geplaatst nummer een verder complete en foutloze reeks ontstaat, wordt 1 scorepunt toegekend.

Vraag 2

Pas na 1924 konden in de Republiek van Weimar stabiele democratische regeringen worden gevormd.

2p 2 Leg uit waardoor dit vóór 1924 niet mogelijk bleek en vanaf 1924 wel mogelijk werd.

Wat gebeurde er in 1924?

vraagstructuur

Voor 1924 was het niet mogelijk om een stabiele regering te vormen omdat...

NA 1924 was het wel mogelijk om een stabiele regering te vormen omdat...

Kern van een juist antwoord is:

Vóór 1924 kon de regering de grote politieke en economische problemen (van het Verdrag van Versailles) / het probleem van de herstelbetalingen niet oplossen 1

• Na 1924 herstelde de Duitse economie (via het Dawesplan) door hulp van de Verenigde Staten (waardoor de politieke tegenstellingen in Duitsland minder werden) 1

vraag 3 

Köller beschrijft een jeugdherinnering.

3p 17 Geef aan:

 welke politieke beslissing, die de geallieerden nemen over Duitsland, de oorzaak is van de ontruiming van het dorp, en

 dat je met deze bron kunt aantonen dat er sprake is van sociale ontwrichting van de Duitse samenleving, waarbij je je antwoord ondersteunt met een verwijzing naar de bron. 

Voorbeeld van een juist antwoord is:

 • De beslissing om de Duitse buitengrenzen te verleggen leidt tot de ontruiming van het dorp. 1 

• Met deze bron kun je aantonen dat de Duitse samenleving te maken krijgt met (een grote groep) vluchtelingen / Heimatvertriebenen die hun dorp moeten achterlaten/die getraumatiseerd zijn (waardoor er sprake is van sociale ontwrichting), 1 

• wat blijkt uit de beschrijving dat (een van de volgende): 1 - iedereen uit het dorp weg moet. - de vrouwen zingen over het verlaten van hun dierbaar vaderland.

vraag 4 (1 punt)

Leg uit

Kenmerkend aspect en uitleg = 1  punt

Het in praktijk brengen van de totalitaire ideologieën communisme en fascisme/nationaalsocialisme

Of

De rol van moderne propaganda- en communicatiemiddelen en vormen van massaorganisatie

vraag 5 (3 punten)

De Conferentie van München in 1938 werd door de Engelse premier Chamberlain aanvankelijk als een succes beschouwd. Ook Hitler had zijn doel bereikt. Achteraf wordt de opstelling van de Engelsen en Fransen tijdens deze conferentie stevig bekritiseerd.

3p 5 Leg uit waarom:

- Chamberlain de conferentie als een succes beschouwde en

- Hitler dat eveneens deed.

- Verklaar waarom de opstelling van de Engelsen en Fransen tijdens deze conferentie achteraf is bekritiseerd.

Wat moet je weten?

Wat gebeurde er op de conferentie van Munchen?

Wie is Chamberlain, en waar staat hij bekend om?

Wat wilde Hitler daar?

• Chamberlain beschouwde de conferentie als een succes, omdat hij dacht dat hij een oorlog had weten te voorkomen. (1p)
  
• Hitler beschouwde de conferentie als een succes, omdat hij het Tsjechische Sudetenland mocht toevoegen aan Duitsland. (1p)
  
• Kern van een juist antwoord is dat er werd toegegeven aan een agressieve dictator, in plaats van hem op dat moment tegen te houden./Chamberlain had kunnen weten dat Hitler zich niet zou houden aan zijn beloftes om geen ander grondgebied meer in te nemen. (1p)

vraag 6 (3 punten)

Op 20 maart 1948 hield een opinieonderzoeksbureau in Nederland een enquête over het Marshallplan. Een grote meerderheid van de Nederlanders stond positief tegenover het Marshallplan, maar onder leden van de CPN (Communistische Partij Nederland) bleek 78% tegen deelname aan het Marshallplan te zijn.

3p 6 Verklaar deze uitslag door:

 een politiek en een economisch motief van de Verenigde Staten te noemen om het Marshallplan uit te voeren en

 aan te geven welke politieke reden de CPN-leden hadden om tegen deelname aan het Marshallplan te zijn.

Goed lezen! 

Op 20 maart 1948 hield een opinieonderzoeksbureau in Nederland een enquête over het Marshallplan. Een grote meerderheid van de Nederlanders stond positief tegenover het Marshallplan, maar onder leden van de CPN (Communistische Partij Nederland) bleek 78% tegen deelname aan het Marshallplan te zijn.

3p 6 Verklaar deze uitslag door:

 een politiek en een economisch motief van de Verenigde Staten te noemen om het Marshallplan uit te voeren en

 aan te geven welke politieke reden de CPN-leden hadden om tegen deelname aan het Marshallplan te zijn.

vraag 8

Gebruik bron 3.

2p 8 Licht het verschil in welvaart tussen BRD en DDR toe. Leg in je antwoord een verband tussen twee verschillende manieren waarop de BRD en DDR na de oorlog door hun bondgenoten werden behandeld.

BRD

• bondgenoot VS
• Wat leidt tot welvaart?
• Welke economische zaken heb ik geleerd?
• Marshallhulp

DDR

• bondgenoot - SU
• Minder welvaart.
• Wat leidt tot minder welvaart?
• hertselbetalingen laten doen.
• Planeconomie invoeren

vraag 9 (4 punten)

De politiek van Gorbatsjov werd in de DDR door de bevolking anders gewaardeerd dan door de leiders.

4p 9 Verklaar dit, door:

- uit te leggen wat de begrippen perestrojka en glasnost inhouden

- duidelijk te maken waarom dit aansloeg bij de bevolking van de DDR maar niet bij de opvattingen van de leiders.

Voorbeeld van een juist antwoord is:

Tijdens de detente werd door de regering van de DDR sneller toestemming verleend aan / werd de procedure voor bezoekrechten versoepeld voor burgers uit de BRD om familie/bekenden op te zoeken in de DDR (zodat er meer gegevens konden worden verzameld) 1

• Met de gegevens wilde de regering van de BRD een betere toenadering tot de DDR realiseren, omdat ze een beter beeld kregen van de toestand van het land / omdat ze beter in konden spelen op de wensen van de DDR-burgers 1

• Onderzoek naar de mening van burgers werd in de DDR niet in het openbaar gedaan omdat het communistische regime bang was dat dit kritiek zou losmaken / dat dit onderzoek duidelijk zou maken dat (een deel van) de bevolking het regime afwees 1

Opmerking Als in het antwoord op de derde deelvraag alleen wordt vermeld dat de regering van de DDR een dictatuur/een totalitair systeem was, wordt geen scorepunt toegekend (omdat dit geen reden noemt om geen openbaar onderzoek te doen).