Modernisme - postmodernisme

• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 4

modernisme 

en 

postmodernisme

moderne samenleving

• ontstond eind 18e eeuw met de Industriële Revolutie en de Verlichting 
  
• men geloofde dat de samenleving maakbaar was (en beter kon worden voor iedereen!)
  
• De wereld zou alleen maar beter worden (geloof in vooruitgang!)
  
• Om de samenleving te verbeteren geloofde men in metaverhalen, ideologiën die richting gaven aan de mensen in de samenleving 
  

metaverhalen?

Denk daarbij aan bijvoorbeeld:

communisme

liberalisme

geloofsovertuigingen etc.

"als iedereen uiteindelijk communistisch zou worden, dan zou er een communistische heilstaat ontstaan die voor iedereen geweldig was"

modernisme, kunst 

• kunst hoeft geen band te hebben met de maatschappij waar ze is gemaakt
  
• Originaliteit is belangrijk, kunst moet uniek zijn. Daarom zijn kunstenaars continu op zoek naar iets nieuws. Maar de vernieuwing vindt alleen plaats op basis van de kunstwerken zelf (in de vorm!)
  
• er bestaat een groot verschil tussen High Art en Low Art
  
• motto: Less is more, bedacht door Mies van der Rohe 
  

Picasso

Portret maar met geabstraheerde vormen, herkenbaar maar niet meer realistisch 

Pollock

Drippings, vanuit het onbewuste wordt de verf op het doek "gegooid". Geen herkenbare vorm, maar doordat er gewerkt wordt vanuit de emotie herkenbaar voor de toeschouwer

https://www.wikiart.org/en/mark-rothko

Richard Serra

Minimal Art: geen verhaal en geen emotie, what you see is what you get. Enkel de vorm

Kosuth

Conceptuele kunst; niet de uitvoering, maar het idee achter het kunstwerk is belangrijk. In dit geval: wat is een stoel? Is dat de echte stoel, een foto van de stoel of de uitleg uit het woordenboek?

En nu

De moderne kunstenaars waren in hun vernieuwingsdrang aanbeland bij het idee: het ging niet meer om de vorm van het kunstwerk, alleen het idee was van belang. Maar is er daarna nog vernieuwing mogelijk? 

postmoderne samenleving

Deze ontstaat eind jaren 70 als men het vertrouwen in de maakbaarheid van de samenleving verliest, aldus filosoof Lyotard. Het gevolg is dat men ook niet meer gelooft in de metaverhalen. Deze verhalen beloofden een betere toekomst, maar nergens is dit ook echt gelukt. Is er nog wel vooruitgang mogelijk? Daarnaast gelooft men ook niet meer in een universele waarheid; dat wat voor een blanke Europeaan de waarheid is, is niet perse de waarheid van een Afrikaan.

postmoderne kunst

• origineel zijn kan niet meer en is dus niet meer belangrijk. Daarom mag je ook citaten (zoals samples in de muziek) gebruiken om te verwijzen naar andere kunstwerken.
  
• Er zijn geen regels meer; alles kan en mag. 
  
• Kunst staat weer midden in de samenleving.
  
• Er is geen onderscheid meer tussen High en Low Art
  
• motto: Less is a bore (Robbert Venturi)
  

Centre Pompidou, Parijs

Een museum voor moderne kunst. De architecten hebben alle functies nadrukkelijk zichtbaar gemaakt; ventilatiekanalen, elektriciteits- en waterleidingen alles zit aan de buitenkant van het gebouw. Hiermee maken ze een knipoog naar moderne architecten die als motto hadden: form follows function

Damien Hirst

Glas-in-lood ramen gemaakt van vlinders in plaats van glas.

Een verwijzing naar de glas-in-loodramen uit de middeleeuwse kerken

Jeff Koons

Een replica van een beroemde buste van de Franse koning Lodewijk XIV, waar de kunstenaars het hoofd heeft vervangen door zijn eigen hoofd. Hij meet zichzelf een beroemde persoonlijkheid aan, uitgevoerd in roestvrij staal. (per definitie niet het materiaal waarin dergelijke bustes normaal worden uitgevoerd)

Postmodernisme

Postmodernism takes many forms, but generally, it is the philosophical view that objective truth does not exist and that it is largely impossible to understand reality, in any sort of objective sense. The postmodern mantra is basically: ''Everyone has their own truth,'' or perhaps ''Truth is what you make it.''