Organisatie van de zorg

• Verpleging en verzorging
• MBO
• Studiejaar 2

Lesdoelen

Aan het eind van de les kun je:

• Uitleggen op welke manieren de zorg in Nederland ingedeeld kan worden
• Uitleggen wat nulde-, eerste-, tweede-, en derdelijnszorg is

Algemene gezondheidszorg

Zorg in Nederland

AGZ                                                                   GGZ

                                                                                (Geestelijke gezondheidszorg)

       Algemene Gezondheidszorg (AGZ)                                                                                

Maatschappelijke Gezondheidszorg (MGZ)                                                                          Verstandelijk Gehandicaptenzorg (VGZ)                                                                          Jeugdgezondheidszorg (JGZ)                                                                                

Het werk van Eveline is erg afwisselend, zoals we ook in de komende weken zullen zien. Haar werk in de huisartsenpraktijk, het telefonische en persoonlijke contact met de patiënten en de medisch-technische handelingen die we later tegenkomen, vallen allemaal onder de noemer 'Algemene gezondheidszorg'; ook wel de AGZ genoemd.

Wat we in de afgelopen weken gezien hebben, is dat de zorg in Nederland op verschillende manieren is opgebouwd (WHO -> RIVM -> NZa -> wetten). Van internationaal naar nationaal niveau

Een van de andere manieren waarop de zorg in Nederland verdeeld kan worden, is naar behandelingsniveau, zorgbehoefte en plaats van behandeling en, zoals hier wordt aangegeven, naar doelgroep. 

De thuiszorg kan onder allemaal vallen

- Hulp bij wondzorg (AGZ)

- Begeleiding persoonlijke verzorging beperking (VGZ)

- Hulp bij sociale redzaamheid (GGZ) 

Wat is een voorbeeld van eerstelijnszorg?

Eerstelijnszorg

Eerstelijnszorg is alle zorg die direct toegankelijk is voor de zorgvrager. 

Hieronder vallen onder andere huisartsen, maatschappelijk werk, tandarts, fysiotherapeut, thuiszorg en de Spoedeisende Hulp in ziekenhuizen. Er is geen verwijsbrief van de huisarts voor nodig, dit in tegenstelling tot tweedelijnszorg zoals ziekenhuis en GGZ.

Mevrouw Jansen wil fysiotherapie. Kan zij hier zonder verwijzing terecht?

1. Ja, dat kan altijd
2. Nee, dat kan nooit
3. Dat hangt van de klachten af

Fysiotherapie is dus een vorm van

1. Nuldelijnszorg
2. Eerstelijnszorg
3. Tweedelijnszorg
4. Derdelijnszorg

Welke van deze zorginstellingen behoort tot de derdelijnszorg?

1. St. Jansdal Ziekenhuis
2. Isala Kliniek Zwolle
3. Meander Medisch Centrum Amersfoort
4. Academisch Medisch Centrum (AMC) Amsterdam

Wanneer je bij de dermatoloog een moedervlek laat verwijderen, dan is dit een vorm van

1. Nuldelijnszorg
2. Eerstelijnszorg
3. Tweedelijnszorg
4. Derdelijnszorg

Het bevolkingsonderzoek voor darmkanker is een vorm van

1. Nuldelijnszorg
2. Eerstelijnszorg
3. Tweedelijnszorg
4. Derdelijnszorg

Indeling behandelingsniveau

Nuldelijnszorg: Zorg zonder hulpvraag, preventie (komt vanzelf naar je toe)

Eerstelijnszorg: Geen verwijzing nodig (huisarts, tandarts, verloskundige)

Tweedelijnszorg: Verwijzing van eerste lijn nodig (ziekenhuis, GGZ)

Derdelijnszorg: Hoogspecialistische zorg (academisch centrum, topklinieken, gespecialiseerde centra)

Als DA meestal binnen AGZ, dus beginnen met die uitsplitsen, begin met zorgindeling naar behandelingsniveau.

Waar zit je als DA waarschijnlijk?

Nuldelijnszorg: preventie vaak door GGD  -> komt terug bij JGZ

-> ook zorg door vrienden, familie etc.

Intramurale zorg 

Het begrip 'muraal' is afgeleid van het Latijn en betekent 'muur'. In de intramurale zorgsetting wordt de zorg dus letterlijk binnen (= 'intra') de muren gegeven. 

Onder intramurale zorg vallen:

• ziekenhuizen;
  
• verpleeghuizen;
  
• zorgcentra;
  
• geestelijke gezondheidszorgorganisaties;
  
• zorgorganisaties voor mensen met een beperking;
  
• revalidatiecentra.

Extramurale zorg 

Extramurale zorg is de zorg die verleend wordt buiten (= 'extra') de muren van het ziekenhuis of een zorgorganisatie. 

Deze zorg omvat bijvoorbeeld de zorg van een huisarts, een medisch specialist die niet in een ziekenhuis werkt, verloskundigen, fysiotherapeuten en de thuiszorg.

Ook wel eerstelijnszorg genoemd. 

Transmurale zorg 

Transmuraal betekent letterlijk ‘door de muren heen’. Transmurale zorg gaat ook echt door de muren heen, dat wil zeggen dat de zorginstellingen hun specialistische zorg verlenen bij de zorgvrager thuis.

• bijvoorbeeld toegepast bij terminale zorg en pijnbestrijding, diabeteszorg en de zorg voor mensen met een CVA.

Semi murale zorg 

semimuraal betekent letterlijk ‘halfmuurlijk’. Semimurale zorg wordt verleend in een zorginstelling, maar zonder dat de zorgvrager daarvoor hoeft te worden opgenomen. Hij gaat na afloop van de behandeling weer naar huis.

Je kunt hierbij denken aan dagopvang voor dementerende zorgvragers en gezinsvervangende tehuizen voor mensen met een verstandelijke beperking. 

In welke lijn werk jij op dit moment?

Nuldelijnszorg

Eerstelijnszorg

Tweedelijnszorg

Derdelijnszorg

Zorgketen

Een zorgketen is een samenhangend geheel van zorginspanningen dat door verschillende zorgaanbieders wordt geleverd, waarbij de zorgvrager centraal staat en waarbij zo veel mogelijk aansluiting wordt gezocht met zijn omgeving. Er is een sluitende keten van diagnostiek, behandeling en begeleiding, maar ook van preventie, vroegopsporing en zelfmanagement.

Opdracht

Zoek via Youtube een filmpje op over Ketenzorg. Bekijk het filmpje helemaal en vertel in de klassikale nabespreking welke Ketenzorg wordt uitgelegd in jouw filmpje.