Samenvatting hoofdstuk 6

• Geschiedenis
• Middelbare school
• havo, vwo
• Leerjaar 3

Tweede Wereldoorlog

Onvrede Italië en Duitsland

Italië:

• 'Winnaar WOI', geen buit
• Slechte economische situatie
• (Angst) voor communisme

Duitsland:

• Hoofdschuldige WOI
• Vernederend Verdrag v. Versailles
• Hyperinflatie, falende economie
• 'Weimar' lost problemen niet op

6.2B

Fascisme

• Niet individu belangrijk, maar volk
• Eén sterke leider
• Nationalisme: grootsheid van Italië moest terugkomen
• Militaristisch: Vechten maakt volk harder en sterker
• Totalitaire samenleving met strenge censuur 

6.2B

Nationaal-socialisme

• Fascisme met racisme
• Volksgemeenschap
• Verschillende mensenrassen die elkaar bestrijden (rassenleer)
• Lebensraum ten koste van minderwaardige rassen
• Germanen(Ariërs) übermenschen, Slavische ras (Oost-Europa) en Joden 'untermenschen' 

6.2D

Een nieuwe oorlog

• Afspraken Versailles verbroken, o.a. nieuwe wapens, dienstplicht, bezetting Rijnland
• 'Heim ins Reich', zoals Anschluss en Sudetenland, en Lebensraum
• Appeasement-politiek werkt niet
• Niet-aanvalsverdrag DUI en SU
• Inval Polen onacceptabel; FR en GB verklaren DUI de oorlog

Verloop strijd in Europa

• Blitzkrieg in Scandinavië, NL, België en Frankrijk in mei 1940
• Battle of Britain
• Operatie Barbarossa; aanval op Sovjet-Unie in juni 1941


• Na nederlaag bij Stalingrad moet Duitsland in defensief
• Tweede front in Normandië: D-day
• Zelfmoord Hitler, capitulatie DUI

Oorlog in Azië

• Japans imperialisme
• Bondgenootschap DUI en Italië 
• Aanval op VS bij Pearl Harbour
• Verovering van koloniën, o.a. Indonesië
• VS gaat meedoen aan de oorlog
• Japan weigert zich over te geven, gevechten eiland per eiland
• Na atoombom capitulatie Japan

Begin Duitse bezetting

• Hoop op Nederlandse neutraliteit


• 10 mei 1940: Duitse inval
• Opmars trager dan verwacht
• Ultimatum en bombardement Rotterdam (door een vergissing)
• Overgave, regering naar Londen
• Duitse hoop op steun van NL'ers
• Oproep zoveel mogelijk mee werken om invloed uit te oefenen!

6.4A

Accommoderen, collaboreren, verzet

• Accommodatie: aanpassen
• NSB enige toegestane partij
• Werken samen met de Duitsers, vervangen ongehoorzame burgemeesters = collaborateurs
• Groei verzet naarmate geweld door Duitsers toeneemt, o.a. na invoering Arbeitseinsatz
• Aanslagen, kranten, onderduiken

6.4C

Razzia's

• Vrij snel anti-Joodse (antisemitische) maatregelen
• Februari 1941: Eerste razzia als vergelding
• Februaristaking door communisten georganiseerd, met geweld neergeslagen
• Samenwerking kwam er niet! 

6.4D

Bevrijding

• Najaar 1944: Zuiden Nederland bevrijd tijdens Market Garden
• Spoorwegstaking om Duitse bezetter te dwarsbomen
• Door staking te weinig voedsel en brandstof naar de randstad
• Gevolg: Hongerwinter, extreme kou en 20k slachtoffers
• Mei 1945: Bevrijding rest van NL

6.4E

Toenemend antisemitisme

• Joden zorgden voor 'verzwakking' voor het ras waar ze 'te gast' waren
• Wat gebruikt werd door de Jood, ging ten koste van Germaan
• Propaganda: Haat tegen Joden wordt aangewakkerd door nazi's
• Censuur: tegengeluid verdwijnt
• Intimidatie Joden door nazi's, politie kijkt toe (Kristallnacht)

6.5A

Rassenwetten en uitsluiting

• Neurenberger rassenwetten: vastgelegd wat Joden 'mochten'
• Verlies burgerrechten voor Joden
• Buiten maatschappij geplaatst
• Inperking bewegingsvrijheid
• Ariërverklaring voor ambtenaren
• Davidster, 'J' in persoonsbewijs
• Ontstaan Poolse getto's

6.5C

Eindoplossing

• Zoektocht naar eindoplossing voor 'Jodenvraagstuk'; eerst Madagaskarplan, later besluit dat alle Europese joden dood moeten: de Endlösung.
• Wannseeconferentie, net buiten Berlijn

6.5E

Holocaust

• Deel van de joden zaten al in concentratiekampen
• Experimenten met vergassen
• Vanuit West-Europa gedeporteerd naar doorvoerkampen (Westerbork), vervolgens naar vernietigingskampen (Auschwitz)
• Zes miljoen doden

6.5F

Titel (LD)

• Tekst

Wat is GEEN kenmerk van het fascisme?

1. Sterke leider
2. Vrijheid van meningsuiting
3. Nationalisme
4. Militarisme

Welk kenmerk is een verschil tussen het fascisme en het nationaalsocialisme?

1. Haat tegen communisten
2. Militarisme
3. Sterke leider
4. Rassenleer

Wie waren de doelwitten van Hitlers beleid ten aanzien van Lebensraum?

1. Oost-Europese landen en volken
2. West-Europese landen
3. Afrikaanse kolonies
4. Zuid-Amerikaanse landen

Welke groep werd als übermenschen geclassificeerd?

1. Slaven
2. Zigeuners
3. Arische mensen
4. Joden

Wat betekent Heim ins Reich in de ideologie van het nationaalsocialisme?

1. Een streven naar culturele diversiteit.
2. Een oproep tot internationale samenwerking.
3. Het verlangen naar vrede en harmonie.
4. Het streven naar annexatie van Duitssprekende gebieden.

Bondgenootschappen Tweede Wereldoorlog

As-mogendheden

Geallieerden

Neutraal

Rusland

Italië

Japan

VS

Groot-Brittannië

Duitsland

Frankrijk

Nederland

Welke gebeurtenis vormde het keerpunt van de Tweede Wereldoorlog in Europa?

1. De slag om Berlijn
2. De Slag om Stalingrad
3. Het bombardement op Hiroshima
4. De invasie van Normandië

Welk land viel de Verenigde Staten aan tijdens de Tweede Wereldoorlog?

1. Japan
2. Rusland
3. Duitsland
4. Italië

Welke gebeurtenis vormde het einde van de Tweede Wereldoorlog?

1. Bevrijding van Auschwitz
2. Vrede in Europa
3. Conferentie van Potsdam
4. Atoombom op Japan

Welke gebeurtenis zorgt ervoor dat Nederland capituleert tijdens de Tweede Wereldoorlog?

1. Slag om Arnhem
2. Inname van Den Haag
3. Bombardement Rotterdam
4. Slag om de Grebbeberg

Waarom probeerden de Duitsers de Nederlanders gunstig te stemmen tijdens de Tweede Wereldoorlog?

1. Ze wilden de Nederlanders als bondgenoten winnen
2. Ze wilden de Nederlanders dwingen tot collaboratie
3. Ze wilden de Nederlanders ontwapenen
4. Ze wilden de Nederlanders onderdrukken

Wat is de betekenis van het woord 'razzia'?

1. Een vreedzame bijeenkomst van buurtbewoners.
2. Een onverwachte politie-inval om mensen te arresteren.
3. Samenwerken met de bezettingsmacht van een land.
4. Een massaal bombardement op een stad of land.

Wat is de betekenis van accommoderen tijdens de bezetting van Nederland in de Tweede Wereldoorlog?

1. Meewerken met de bezettingsmacht.
2. Actief verzet plegen tegen de bezetters.
3. Aanpassen aan de veranderende omstandigheden.
4. Het aanpassen van een woning voor onderduikers.

Welke impact had de Arbeitseinsatz tijdens de Tweede Wereldoorlog?

1. Nederlandse arbeiders werden goed behandeld
2. Dwangarbeiders werden naar Duitsland gestuurd
3. Nederland kreeg meer economische voordelen
4. De Nederlandse economie bloeide op

Welk gebeurtenis is een belangrijke oorzaak van de hongerwinter?

1. Invasie van Normandië
2. Slag om Arnhem
3. Bevrijding van Nederland
4. De spoorwegstaking van 1944

Wat was de reden dat Hitler vond dat de Joden geen plek hadden in Duitsland?

1. Economische concurrentie vermijden
2. Culturele assimilatie bevorderen
3. Politieke onrust voorkomen
4. Zorgen voor 'verzwakking' van het Arische ras

Wat was een belangrijk onderdeel van de Neurenberger rassenwetten?

1. Verbod op huwelijken tussen Joden en Duitsers
2. Afschaffing van rassendiscriminatie
3. Bevordering van culturele diversiteit
4. Gelijke rechten voor alle bevolkingsgroepen

Welke actie sloot Joden uit van de samenleving?

1. Mogelijkheid tot stemmen
2. Verplichte deelname aan sport
3. Uitsluiting van openbare voorzieningen
4. Toegang tot bibliotheken

Sleep het begrip naar de juiste omschrijving.

Getto

Deporteren

Doorvoerkamp

Concentratiekamp

Vernietigingskamp

Grote gevangenis

Tijdelijke vastzetting

Afgesloten wijk (voor Joden)

Kamp waar mensen vermoord worden

In gevangenschap wegvoeren

Wat hield de eindoplossing voor het Jodenvraagstuk in?

1. Het organiseren van Joodse immigratie naar andere landen.
2. Het bevorderen van de integratie van Joden in de samenleving.
3. De systematische uitroeiing van Joden tijdens de Holocaust.
4. Het verlenen van bescherming aan Joodse gemeenschappen.