MS

• Zorg en Welzijn
• MBO
• Studiejaar 1-3

MS

Tintelingen in je arm, terwijl je daar eerder nooit last van had. Of alles dubbelzien, van de ene op de andere dag. Een knie die niet meer goed beweegt. Je lichaam kan af en toe voor vervelende verrassingen zorgen. Soms heel kort, waarna je weer verdergaat alsof er niets aan de hand is. Maar soms duurt het langer en komen de klachten terug. Dat kan een eerste teken van Multiple Sclerose (MS) zijn.

Wat wil je leren over MS?

Wat is MS?

Multiple Sclerose

De ziekte komt vaker voor bij vrouwen dan bij mannen. Het lijkt erop dat vrouwen de ziekte 2 tot 3 keer zo vaak krijgen als mannen.

Wat doet het centraal zenuwstelsel?

Centraal zenuwstelsel

Hersen en ruggemerg

Via een netwerk van zenuwen zijn de hersenen en het ruggemerg met de rest van het lichaam verbonden. Op die manier worden de signalen vanuit en naar het centraal zenuwstelsel doorgegeven.

Centraal zenuwstelsel

Ookwel "het controle centrum"; heeft grofweg drie functies:

1. Het ontvangt informatie van de zintuigen over onze omgeving en over ons eigen lichaam. Deze informatie wordt ook wel sensorische informatie genoemd.
   
2. Het verwerkt deze informatie en verbindt dit met andere informatie, bijvoorbeeld dingen die in het geheugen zijn opgeslagen
   
3. De verwerkte informatie wordt gebruikt om de spieren en organen aan te sturen.

Centraal zenuwstelsel

Het centrale zenuwstelsel is opgebouwd uit miljoenen zenuwcellen die met elkaar verbonden zijn door zenuwuitlopers. Deze uitlopers hebben een vettig laagje, dat als isolatiemateriaal dient. Dit laagje heet myeline en dit is de plaats waar het mis gaat bij MS. 

MS

Bij MS raakt het myeline beschadigd door ontstekingen in het zenuwstelsel. Daarna blijft er een litteken achter. Hierdoor kunnen prikkels en signalen niet meer goed worden verzonden naar de rest van het lichaam. Daardoor ontstaan allerlei klachten zoals verlammingen en storingen in het gevoel. De zenuwen buiten centrale zenuwstelsel worden niet aangetast door MS.

Wat zijn symptomen van MS?

Verloop MS

Bij de meeste mensen verloopt MS in twee fasen. 

In de eerste fase wisselen slechte en goede periodes elkaar af (Relapsing Remitting MS). 

In de tweede fase herstellen de klachten (bijna) niet meer: ze worden geleidelijk erger (Secundair Progressive MS).

1e fase

Aanvallen en verbetering wisselen elkaar af

Aanvallen minimaal 24 uur, kunnen nieuwe klachten zijn of verergering van oude of bestaande klachten.

Na verloop van tijd wordt de verbetering steeds minder en gaat het over naar de 2e fase.

2e fase

Klachten wat betreft je benen

Ook meer klachten rondom uitscheiding

Klachten herstellen bijna niet meer, worden alleen maar erger

Beloop MS

Diagnose

Neuroloog

Lichamelijk onderzoek

MRI scan

Ruggenprik (lumbaal punctie)

Bloedonderzoek (om andere ziektes uit te sluiten)

Nederland

In Nederland hebben ongeveer 25.000 mensen MS. Hier komen jaarlijks zo’n 1.000 mensen bij. De eerste symptomen laten zich meestal zien wanneer mensen tussen de 20 en 40 jaar oud zijn. Het is de meest invaliderende ziekte onder jonge mensen. Er zijn medicijnen om de ziekte af te remmen, maar genezende middelen bestaan (nog) niet. Mensen met MS kunnen wel gewoon oud worden.

Behandeling MS team

Neuroloog – specialist in werking en ziekten van het centrale zenuwstelsel, oftewel de hersenen en het ruggenmerg

MS-verpleegkundige – gediplomeerde verpleegkundige met bijzondere specialisatie in het behandelen en begeleiden van mensen met MS

Psycholoog – Helpt je bij psychische klachten

Fysiotherapeut – leert je op de juiste manier te blijven bewegen. Ook met klachten als spierstijfheid, spierzwakte, pijn, slijm in longen en doorbloedingsproblemen.

MS team

Ergotherapeut – helpt je aan tips voor diverse dagelijkse handelingen en de omgang met beperkte energie. Je leert bijvoorbeeld om te gaan met je vermoeidheid.

Revalidatiearts – leert je om te gaan met de gevolgen van MS en begeleidt je om weer goed te functioneren

Oogarts – voor visuele problemen

Uroloog – voor blaas- en darmproblemen.

Behandeling

MS is niet te genezen, maar wel te behandelen. Er zijn medicijnen om de ziekte te remmen, een aanval te stoppen of symptomen te bestrijden. Mensen met MS hebben baat bij fysiotherapie, ergotherapie, logopedie of revalidatietherapie. Geen twee mensen met MS hebben dezelfde klachten. Welke therapie werkt, hangt dus af van de persoonlijke klachten en het ziektebeeld.

Waar let je op bij de begeleiding van cliënten met MS?

Vragen?