Methodiek - H9 Wat is methodisch werken? (les 1)

• Welzijn
• MBO
• Studiejaar 1

Methodisch werken 

Leerdoelen

• Aan het einde van de les kan de student de kenmerken van methodisch werken  benoemen en uitleggen.
• Aan het einde van de les kan de student uitleggen wat methodisch werken is. 
• Aan het einde van de les kan de student de fasen in methodisch werken herkennen, benoemen en uitleggen. 
  
• Aan het einde van les kan de student het Plan-do-check-act-principe (PDCA) uitleggen. 

Wat weet jij al van methodisch werken?

Methodisch werken

Methodisch werken= bewust handelen, volgens vooraf geplande stappen of een bepaalde wijze om een doel te bereiken. 

Methodisch werken is het handelen volgens vooraf bepaalde stappen!

Door methodisch te handelen, leer je op een gestructureerde manier je doel te bereiken.

Methodisch werken is niet persé een plan opstellen. Het komt vaker voor dan men denkt. Denk aan wat je dagelijks doet (vaste patronen).

Als professional moet je natuurlijk wel een plan opstellen! In welke organisatie je ook werkt, elke organisatie biedt hulp en ondersteuning aan cliënten met hulpvraag. Elke organisatie heeft nagedacht over de doelstellingen die ze nastreeft en welke visie ze daarbij gebruikt. Aan de hand daarvan kiest de organisatie de methoden waarmee gewerkt wordt.

Methodisch werken is niet persé een plan opstellen. Het komt vaker voor dan men denkt.

Geef een voorbeeld hoe jij zelf methodisch werkt.

Methode

= een vaste, doordachte manier van werken om een bepaald doel te behalen. 

Kenmerken:

• Over wie gaat het?
  
• Wat wil ik met de methode bereiken
  
• Hoe ga ik te werk?
  
• Wanneer neem ik welke stap
  
• Wat is de samenhang en de fasering
  
• In welke omstandigheden wordt de methode toegepast

De vier belangrijke kenmerken van methodisch werken:

Bewust

situatie cliënt, 

doelen,

werkwijze, proces, 

eigen gevoelens, 

invloed eigen gedrag

Planmatig

weg waarlangs men werkt

 stap voor stap

Proces

matig

zit je op de goede weg, bijsturen

Doel

gericht

vooruitkijken en terugkijken

Bij welk kenmerk van methodisch werken hoort de onderstaande uitspraak?

Je werkt volgens een stappenplan om een doel te bereiken.

1. Bewust
2. Procesmatig
3. Planmatig
4. Doelgericht

Bij het aanbieden van een activiteit denk je na over de doelen die je voor de cliënt wilt bereiken. Daarbij ben je je bewust van de cliënt, de doelen, de visie van de organisatie waar je werkt, de werkwijze, het proces en je eigen gedrag.

1. Bewust
2. Doelgericht
3. Planmatig
4. Procesmatig

Dit is vooruitkijken en terugkijken: Wat is het doel? Hebben we het doel bereikt?

1. Bewust
2. Doelgericht
3. Planmatig
4. Procesmatig

Tijdens de uitvoering van een activiteit moet je erop letten of je nog steeds op de goede weg zit of dat je het proces misschien moet bijsturen.

1. Procesmatig
2. Doelgericht
3. Planmatig
4. Bewust

Levensterreinen als basis voor

methodisch werken

Bij het onderzoeken van de hulpvraag besteed je aandacht aan alle levensterreinen. Welke dit zijn, hangt af van je doelgroep.

De acht levensterreinen die bij methodisch werken in de MZ worden onderscheiden, zijn:
   1.  Huisvesting - de woonsituatie
   2. Financiën - financiële situatie, bestedingsruimte
   3. Sociaal functioneren - relatie cliënt en omgeving
   4. Psychisch functioneren - psychiatrisch ziektebeeld, verslaving
   5. Zingeving - wat motiveert de cliënt, bijv. geloofsovertuiging
   6. Lichamelijk functioneren - fysieke gesteldheid, zelfzorg
   7. Praktisch functioneren - diverse vaardigheden, bijv. huishoudelijke
   8. Dagbesteding - daginvulling van de cliënt 

Methodisch werken is gefaseerd werken

Alle methoden en plannen hebben een begin en een eind. Het methodisch werken, kent drie opeenvolgende fasen:

• Voorbereiding
  
• Uitvoering
  
• Evaluatie

Elke fase is weer onderverdeeld in stappen. Deze fasen hebben hetzelfde voor ogen:

• Doelgericht, systematisch, procesmatig, bewust en efficiënt werken bevorderen.
  
• Het mogelijk maken om een zorg- of begeleidingstraject te evalueren en verantwoording af te leggen over de geboden zorg of begeleiding.
  
• Cliënten centraal stellen en hen zien als mensen die zelf richting geven aan hun leven en daarmee een gelijkwaardige, verantwoordelijke en mogelijke actieve rol hebben in het zorg- of begeleidingsproces.
  

00:21

Dit doet Sanne door methodisch te werk te gaan.

Wat is het voordeel van methodisch werken?

1. Het tussentijds of achteraf beoordelen van een agenda
2. Je doorloopt alle stappen van het proces
3. Een bepaalde kijk op iets, een richtinggevende zienswijze
4. De product en procesevaluatie

00:39

Wat er verteld werd is Fase 1: voorbereiding.
Wat gebeurt er niet tijdens deze fase?

1. Informatie verzamelen
2. Wensen, behoeften en problemen vaststellen
3. Doelen formuleren en activiteiten vaststellen en plannen
4. Activiteiten uitvoeren en begeleiding bieden

00:40

Dit is Fase 2: Uitvoering.
Wat vindt er plaats tijdens deze fase?

1. Evalueren en reflecteren op het eigen handelen
2. Geplande activiteiten uitvoeren en begeleiding bieden
3. Activiteiten vaststellen en plannen
4. Doelen formuleren

00:42

Wat is evalueren?

1. Het tussentijds of achteraf beoordelen van een activiteit of handeling op vooraf opgestelde criteria.
2. Vermogen om kritisch en op afstand te kijken naar het eigen handelen en naar de effecten daarvan.

00:15

Wat zijn de vier kenmerken van methodisch werken?

1. Doelgericht, planmatig, procesmatig en bewust
2. Planmatig, procesmatig, bewust en SMART
3. Doelgericht, planmatig, procesmatig en onbewust
4. Planmatig, bewust, SMART en via een methode

00:45

Welke fase van de PDCA-cyclus is dit?

1. Plan
2. Do
3. Check
4. Act

01:28

Wat doe je in de fase van check van de PDCA cyclus?

1. Voer het plan uit
2. Maak een plan op grond van de doelen die je wilt bereiken
3. Vergelijk de behaalde resultaten met het resultaat dat je had willen bereiken
4. Stel de behaalde resultaten vast of stuur bij in die alsnog te bereiken.

Komen de drie fasen van methodisch werken terug binnen de PDCA-cyclus?

1. Ja
2. Nee

Methodisch werken als cyclisch proces

Alle stappen samen vormen een cirkel, het is een cyclisch proces. Cyclisch proces is een zich steeds herhalend proces.

 

Welke activiteit je ook uitzet en welk begeleidingsplan je ook maakt, het is altijd een kwestie van het zetten van een aantal opeenvolgende stappen.

Je plant, je doet, je checkt je sluit af of je stelt bij. En dan begin je weer opnieuw.

Het doorlopen van deze stappen noemen we het PDCA-principe.

De PDCA-cyclus

De PDCA-cyclus noemt vier stappen om tot kwaliteitsverbetering te komen:

• Plan: Maak een plan op grond van de doelen die je wilt bereiken
  
• Do: Voer het plan uit
  
• Check: Vergelijk de behaalde resultaten met het resultaat dat je had willen bereiken
  
• Act: Stel de behaalde resultaten vast of stuur bij in die alsnog te bereiken.

Ook bij PDCA-cyclus komen de drie fasen naar voren

 (voorbereiding, uitvoering en evaluatie).

Aan de slag

Doel: De fasen in methodisch werken doorlopen a.d.h.v. een casus.

• Hoe?: Alleen en duo
• Wat?: Je gaat zelfstandig de casus lezen: Itslearning onder extra lesmateriaal, methodisch werken. Aan de hand van de casus en theorie op blz. 125+126 (boek Methodiek MZ) ga je kijken welk gedeelte uit de casus passend is bij welke fasen in methodisch werken.
• Hoelang?: 20 min
• Dan?: Wissel uit met je buurman/buurvrouw: overeenkomsten en verschillen
• Afronding?: Korte terugkoppeling klassikaal
  
  Al eerder klaar? Start vast met lezen van 9.6 blz. 129 Visie op methodisch werken
  
  
  

Huiswerk

Neem je theorieboek door Methodiek MZ hoofdstuk 9
Heb je vragen na het lezen? Neem ze mee naar de volgende lesdag